لایه (زمین‌شناسی)
لایه[1] (به انگلیسی: Bed) یا طبقه (بستر) کوچک‌ترین واحد در سنگ‌های رسوبی چینه‌‌ای و کوچک‌ترین واحد تقسیمات سنگ‌شناسی است که معمولاً به‌وسیله فسیل‌های شاخص یا سنگ‌شناسی خاص شناخته می‌شود.[2] بستره نیز سطح جدایی دو لایه سنگ رسوبی و سطحی است که لایه‌ای از سنگ‌های رسوبی را از لایه دیگر جدا می‌کند.
نوعی بستره در ترکیه
لایه‌بندی
چگونگی استقرار سنگ‌های رسوبی در لایه‌هایی با ضخامت و ویژگی متفاوت را لایه‌بندی می‌گویند.
- انواع:
- لایه‌بندی چلیپایی: نوعی ساختار لایه‌ای حاصل از نهشته شدن لایه‌های مورب بر روی سطح شیب‌دار
- لایه‌بندی چلیپایی جناغی: نوعی لایه‌بندی چلیپایی که به‌صورت لایه‌های متناوب یا برهم‌نهشته در جهت‌های متفاوت شیب دارد و الگویی جناغی دارد
- لایه‌بندی چلیپایی دگرشکل‌شده: نوعی لایه‌بندی چلیپایی که در آن پیش‌لایه‌ها پیش از ته‌نشینی لایهٔ بالایی به سمت پایین‌دست جریان برگشته یا خمیده شده‌اند
- لایه‌بندی چلیپایی اپسیلون‌شکل: نوعی لایه‌بندی چلیپایی که بر اثر برافزایش جانبی سد نقطه‌ای یک رود به وجود می‌آید
- لایه‌بندی‌نما: ساختاری شبیه به لایه‌بندی که بر اثر تمرکز یا به هم پیوستن برگ‌لایه‌های موجی به وجود می‌آید و نشانگر به هم پیوستن شیبِ نهشته‌های موجی است
- لایه‌بندی تدریجی: ساختاری رسوبی که در آن مواد به سمت بالا به‌تدریج ریزتر می‌شوند
- لایه‌بندی عدسی‌دار: نوعی لایه‌بندی که در آن عدسی‌های کمانی گِلی در ناوه‌هایی از موج‌نقش‌های موجود در ماسه قرار گرفته‌اند و به سمت بالا انحنا دارند
- لایه‌بندی درهم‌پیچیده: مجموعه‌لایه‌های بسیار درهم‌ریخته که معمولاً به یک لایهٔ خاص رسوب محدود می‌شوند
- لایه‌بندی نهان: لایه‌بندی ناشی از تغییرات ترکیب کانی‌ها از پایین به بالا در یک توالی سنگ آذرین لایه‌ای
- لایه‌بندی راه‌راه: لایه‌بندی موزونی که در آن لایه‌های متناوب تیره و روشن تراکم متفاوت پیروکسن و پلاژیوکلاز را نشان می‌دهند
- لایه‌بندی موزون: نوعی لایه‌بندی در یک تودهٔ آذرین که به‌آسانی قابل مشاهده‌است و در آن لایه‌هایی با ترکیب‌های متفاوت تکرار می‌شوند
- لایه‌بندی همساز: ساختاری رسوبی که مشخصهٔ آن وجود لایه‌های موازی است
منابع
- منبع: واژه‌های مصوّب فرهنگستان تا پایان دفتر یازدهم فرهنگ واژه‌های مصوّب.
- «تقویم زمین‌شناسی». دانشنامه رشد. دریافت‌شده در ۱۶ مه ۲۰۱۶.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.