لوون گریگوریان
لوون گریگوریان (ارمنی: Լևոն Գրիգորյան; ۱۲۶۵–۱۳۳۶) موسیقی‌شناس، رهبر ارکستر گروه کر و نوازنده ویولن ایرانی ارمنی‌تبار بود. وی برای نخستین بار در ایران، دست به تشکیل ارکستر سمفونیکی به نام «سالن» در تبریز و اجرای اپرای «آنوش» زد. اپرای آنوش را آرمن تیگرانیان تصنیف کرده و لیبرتوی آن را شاعر مشهور ارمنی، هوهانس تومانیان، نگاشته‌است.
| لوون گریگوریانLevon Grigorian | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات پس‌زمینه | |
| زاده | ۱۲۶۵ خورشیدی ۱۸۸۶ میلادیتبریز، ایران |
| درگذشته | ۱۳۳۶ خورشیدی۱۹۵۷ میلادی (۷۱ سال)تهران، |
| پیشه | موسیقی‌شناس، رهبر ارکستر گروه کر و نوازنده |
| ساز(ها) | ویولن |
زندگی‌نامه
در سال ۱۲۶۵ خورشیدی (۱۸۸۶ میلادی) در تبریز چشم به جهان گشود. تحصیلات ابتدائی را در زادگاهش در دبستان هایکازیان–تاماریان تبریز به پایان رسانید.
وی از سال‌های کودکی علاقهٔ فراوانی به موسیقی نشان می‌داد و از همان سال‌ها نیز به فراگیری ویلن پرداخت. پس از اتمام تحصیلات در سال ۱۲۸۳ خورشیدی (۱۹۰۴ میلادی) در شهرهای رشت و تبریز اقدام به تدریس موسیقی و تشکیل گروه سرایندگان از دانش آموزان و اجرای کنسرت‌های مختلف کرد. وی در سال ۱۲۸۶ خورشیدی (۱۹۰۷ میلادی) به تفلیس رفت و نزد واسیلوف (Vasiliov)، ویولنیست مشهور روسی به تکمیل آموزش ساز تخصصی خود پرداخت. در سال ۱۲۸۹ خورشیدی (۱۹۱۰ میلادی) به بروکسل عزیمت کرد و زیر نظر پروفسور تامسون گیساک ورویر، به آموختن ویولن پرداخت و تئوری و هارمونی موسیقی آواز را نیز نزد پروفسور براکسلمان، فرا گرفت.
لوون گریگوریان در سال ۱۲۹۳ خورشیدی به تفلیس رفت. وی در سال ۱۲۹۶ خورشیدی (۱۹۱۷ میلادی) به تبریز بازگشت و در مدرسه مرکزی خلیفه‌گری ارامنه تبریز یک گروه کر چهار صدائی تشکیل داد و همچنین گروه موسیقی مجلسی را تأسیس کرد که مدت ۳۰ سال رهبری آن را به عهده داشت.
لوون گریگوریان تنظیم کننده سرودهای بسیاری به زبان‌های فارسی و ارمنی است. از جمله سرودهای فارسی وی می‌توان از: «ایران»، «خیز»، «دلپسند»، «جلوه گل»، «سرود توانائی» و «سرود کارناوال» را نام برد.
او در سال ۱۳۱۹ خورشیدی. (۱۹۴۰ میلادی) در تهران اقامت گزید و گروه کر «گوسان» را تشکیل داد و همچنین به تعلیم ویولن در مدرسه عالی موسیقی پرداخت؛ و در طول زندگی هنری خود، ۹۴ ویولنیست را تعلیم داد.
لوون گریگوریان در سال ۱۳۳۶ خورشیدی (۱۹۵۷ میلادی) در تهران درگذشت.
زندگی خصوصی
لوون گریگوریان از همسر اول خود صاحب سه پسر به نام‌های هراچ، روبن و آسیک شد. گریگوریان در سال ۱۹۲۳ میلادی با دوشیزه «نکتار باغداساریان» ازدواج کرد و از وی نیز صاحب دو پسر به نام‌های هانری و زاره (زاریک) از همسر دوم شد.
جستارهای وابسته
منابع
- «نغمه‌پردازان ارمنی و موسیقی ایران».
- «خانواده گریگوریان، 4 نسل موسیقیدان». هموطن سلام.
- «روبن گریگوریان، آهنگ ساز، رهبر ارکستر و نوازندهٔ ویلن». فصلنامه هنری پیمان.
- لازاریان، ژانت دیگرانوهی (۱۳۸۲)، «سینما»، دانشنامه ایرانیان ارمنی، تهران: انتشارات هیرمند، ص. ۳۸۷–۳۸۶، شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳
- هوویان، لوریس. «ارمنیان و آواز جمعی در ایران» (PDF). هویس: ۱۲.
- میرانصاری، علی (آذر و دی ۱۳۸۴). «هنرستان موسیقی تبریز». بخارا (۴۶): ۳۸۲.