مائونا کیا
مونا کیا (به انگلیسی: Mauna Kea) و بزبان محلی بمعنی کوه سفید، آتشفشانی است خاموش در جزایر هاوایی که ارتفاع آن از سطح دریا ۴۲۰۷ متر و از کف اقیانوس ۱۰۱۰۰ متر است. از آخرین فوران آتشفشانی آن، ۴۶۰۰ سال می‌گذرد و سازمان زمین‌شناسی آمریکا در سال ۲۰۱۲ آن را در درجه «نُرمال» قرار داده است. از نظر شرایط محیط زیست دارای دو گونه آب و هوای کوهستانی در قله و جنگلی در دامنه می‌باشد.
| مائونا کیا | |
|---|---|
 قله مونا کیا | |
| مرتفع‌ترین نقطه | |
| ارتفاع | ۴۲۰۸ |
| ایزولاسیون | ۳٬۹۴۷ کیلومتر (۲٬۴۵۳ مایل)  |
| جغرافیا | |
| مکان | جزایر هاوایی |
| زمین‌شناسی | |
| گونه | آتشفشان سپری، تفتگاه |
| آخرین فوران | ۴۶۰۰ سال پیش |
| بالا رفتن | |
| نخستین صعود | گودریچ ۱۸۲۳ |
| مسیر عادی | پیاده‌گردی |
با توجه به شرایط آب و هوایی ثابت و ارتفاع قله، محل مناسبی برای ستاره شناسان و اهل نجوم شناخته شده‌است و از سال ۱۹۶۴ که جاده مناسبی برای قله ساخته شده تلسکوپهای متعددی برای رصد ستارگان احداث شده‌است. رصدخانه مونوکی یکی از مراکز علمی دانشگاه هاوایی است و دارای تلسکوپهای قوی برای مطالعات رصدخانه‌ای است.
زمین‌شناسی
مونا کیا یکی از پنج تفتگاه سازنده جزایر هاوایی است و قدمت آن به یک میلیون سال می رسد مرحله سپری (Shield stage) را ۲۵۰۰۰۰ سال پیش پشت سر گذاشته و اکنون خاموش است. دهانه مشخصی ندارد و از خاکستر آتشفشانی پر شده‌است. ارتفاع آن ۴۲۰۷ متر و از مونا لوا بزرگتر است و بلندترین نقطه ایالت هاوایی است.
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Mauna Kea». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۳.