مانوک خدابخشیان
مانوک خدابخشیان (ارمنی: Մանուկ Խոդաբախշեան) (زادهٔ ۱۲ مهر ۱۳۲۴، آبادان ـ درگذشتهٔ ۱۵ شهریور ۱۳۹۸، لس آنجلس) فوتبالشناس، مفسر ورزشی و تحلیلگر سیاسی ارمنیتبار ایرانی ـ آمریکایی و از مطرحترین چهرههای رسانهای ورزش پیش از انقلاب ۱۳۵۷ بود.
Manok Khodabakhshian مانوک خدابخشیان | |
---|---|
زادهٔ | ۱۲ مهر ۱۳۲۴ ۴ اکتبر ۱۹۴۵ آبادان |
درگذشت | ۱۵ شهریور ۱۳۹۸ ۶ سپتامبر ۲۰۱۹ (۷۳ سال) لس آنجلس، کالیفرنیا |
علت درگذشت | سکته مغزی |
محل زندگی | لس آنجلس، کالیفرنیا ایالات متحده آمریکا |
ملیت | ایرانی ارمنیتبار آمریکایی |
نژاد | ارمنیان ایران |
تحصیلات | رشته ادبیات |
محل تحصیل | دانشگاه اصفهان |
پیشه | فوتبالشناس، مفسر ورزشی |
کارهای برجسته | بنیانگذار شبکه ورزش از نگاه دو |
تلویزیون | تلویزیون ملی ایران |
مخالف(ها) | نظام جمهوری اسلامی ایران |
دین | مسیحی |
زندگینامه
مانوک خدابخشیان در ۴ اکتبر ۱۹۴۵ (۱۲ مهر ۱۳۲۴) در آبادان بهدنیا آمد.[1][2] وی دانشآموختهٔ دبیرستان رازی آبادان[3] و تحصیلکردهٔ رشتهٔ ادبیات در دانشگاه اصفهان بود[4]. او همچنین مبتکر برنامهٔ ورزش از نگاه دو بودهاست.[5]
فعالیتها
مانوک خدابخشیان یک مفسر پرتوان، تحصیلکرده، آگاه به مسایل روز فوتبال بود و در دههٔ پنجاه خورشیدی شیوهٔ تازهای در تفسیر فوتبال را در تلویزیون بنا نهاد. او با مطالعات روز، شناخت دقیق، ارائهٔ آمار و ارقام دقیق و ارزیابی فنی در افزایش اطلاعات و آگاهیهای مردم نقش چشمگیری داشت. مانوک خدابخشیان خیلی زود جایگاه خود را بهعنوان یک مفسر بلامنازع در تلویزیون بهدستآورد و مسئولین نیز مهمترین مسابقات را به وی سپردند و وی نیز با تحلیلهای حساب شده و اطلاعات ریز و غیرقابل دسترس، مردم را با فوتبال بیشتر آشنا کرد. مانوک خدابخشیان را مرد اول تفسیر فوتبال ایران نامیدهاند.[6]
جامهای جهانی ۱۹۷۴ و ۱۹۷۸
در آن دوران حبیبالله روشنزاده و مانوک خدابخشیان به ترتیب وظیفهٔ گزارش و تفسیر مسابقات فوتبال تلویزیون را بر عهده داشتند. گزارشهای زنده روشنزاده با تفاسیر شنیدنی و دقیق خدابخشیان همراه میشد. نگاه کارشناسی و دید فنی بالای خدابخشیان به حدی بود که در چند دیدار جام جهانی چند تعویض مهم و حیاتی را پیشبینی کرد و دقایقی بعد دقیقاً همان تعویضها توسط مربیان بزرگ و مطرح دنیا انجام شد.[7]
برنامهٔ ورزش از نگاه دو
در سال ۱۳۵۳ که واحدهای ورزش برای کانالهای یک و دو تلویزیون ملی ایران ایجاد شد، مدیریت ورزش در شبکهٔ یک بر عهدهٔ حبیب روشنزاده و در شبکهٔ دو برعهدهٔ مانوک خدابخشیان گذاشته شد.[8] در زمانی که ایرج گرگین مدیریت کانال دو را بر عهده داشت، مانوک خدابخشیان با همکاری حمید قاضی زاده، محمد علی اینانلو، ایرج ادیب زاده و رضا آخته برنامهٔ اجتماعی ـ ورزشی ورزش از نگاه دو را بهروی آنتن تلویزیون ملی ایران برد. این برنامه به حدی جذاب و پرمخاطب بود که دو سال پیاپی جایزهٔ پربینندهترین برنامه را دریافت کرد.[9]
مهاجرت به آمریکا
در تیرماه ۱۳۵۷ مانوک خدابخشیان برای ادامهٔ تحصیل در رشتهٔ وسایل ارتباط جمعی در دانشگاه مینهسوتا به آمریکا مهاجرت کرد و با وقوع انقلاب در آنجا ماندگار شد. در آمریکا به مخالفت با نظام جمهوری اسلامی پرداخت و با رسانههای مختلفی از قبیل رادیو صدای ایران، تلویزیون تصویر ایران، تلویزیون ان آی تی وی، تلویزیون تپش، تلویزیون پن، تلویزیون اندیشه و… بیشتر به عنوان تحلیلگر سیاسی ـ اجتماعی همکاری کرد. خدابخشیان برنامهای بهنام (شمارش معکوس) داشت که روزهای شنبه ساعت ۲:۴۵ به وقت ایران از تلویزیون (channel one) با مدیریت شهرام همایون پخش میشد. او همچنین در رادیو epersianradio برنامه داشت.[5][10]
در سال ۱۳۸۷ مصاحبهٔ مانوک خدابخشیان با محمد مایلی کهن چهرهٔ ارزشی فوتبال ایران در رسانههای داخلی جنجال آفرید. مایلی کهن در پاسخ به این واکنشها بی آنکه از این کار ابراز پشیمانی کند، در اظهارنظری گفت آنها از بسیاری از رسانههای داخلی روراستتر هستند.[11]
بیماری و درگذشت
مانوک خدابخشیان پس از تحمل یک حمله قلبی و سکته مغزی در وضعیت بحرانی قرار داشت و سرانجام ساعت ۱۱:۳۵ صبح روز جمعه ۶ سپتامبر ۲۰۱۹ (۱۵ شهریور ۱۳۹۸) در سن ۷۳ سالگی در لس آنجلس درگذشت.[1][4][12][13][14]
منابع
- «مانوک خدابخشیان، تحلیلگر سیاسی و مفسر سرشناس ورزش درگذشت».
- بیوگرافی مانوک خدابخشیان
- «زندگی ادبی یک مترجم ادبی». بیبیسی فارسی. بایگانیشده از اصلی در ۱۹ آوریل ۲۰۱۳. دریافتشده در ۲۶ اکتبر ۲۰۰۸.
- «مانوک خدابخشیان، از اولین مفسران ورزشی در ایران، درگذشت».
- گودبای پارتی مانوک خدابخشیان
- جایگاه مفسران بزرگ در تلویزیون
- از جام جم تا ژوهانسبورگ
- اولینهای ورزش صدا و سیما
- «چراغ فرهنگ ایران باید روشن بماند...». بایگانیشده از اصلی در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۲. دریافتشده در ۲۶ آوریل ۲۰۱۲.
- گفتگوی اختر قاسمی با بهنود مکری بهمناسبت دریافت جایزهٔ رسانه آکادمی بینالمللی
- جنجال بر سر گفتگوی یک فوتبالیست ایرانی با شبکهٔ تلویزیونی بیبیسی فارسی، خبرآنلاین
- https://www.facebook.com/Manook.kh/. پارامتر
|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - «مانوک خدابخشیان، مفسر ورزشی سرشناس پیش از انقلاب ۵۷، درگذشت».
- «مرد اول تفسیر فوتبال ایران و تحلیلگر مسائل سیاسی درگذشت».