محمدحسین جلیلی
محمدحسین جلیلی کرکوکی زنگنه متخلص به بیدار کرمانشاهی (زاده ۱۲۹۸ – درگذشته ۳۰ آبان ۱۳۵۸)[1]، متولد کرمانشاه، فرزند هادی جلیلی و برادر عبدالجلیل جلیلی بود.[2] مادرش افتخارالدوله دختر حسینقلی میرزا عمدهالسلطنه پسر علیقلی میرزا صارمالدوله پسر امامقلی میرزا عمادالدوله بود.[3] تخلص اولیه او جلیلی بود اما از سال ۱۳۱۹ آن را به بیدار تغییر داد.[4] وی برای ادامه تحصیلات به دارالفنون تهران رفت و بعد از شرکت در جلسات انجمن حکیم نظامی تهران با شاعرانی چون عبرت نایینی، جلال الدین همایی، تقی بینش، احمد گلچین معانی و سید کریم امیری فیروزکوهی آشنا شد. پس از پایان دارالفنون در بانک ملی کرمانشاه استخدام شد ولی بعد از مدتی به آموزش و پرورش منتقل گردید. وی پس از بازنشستگی به تهران مهاجرت کرد و در همان شهر درگذشت.[5]
محمدحسین جلیلی | |
---|---|
زاده | ۱۲۹۸ کرمانشاه |
درگذشته | ۳۰ آبان ۱۳۵۸ تهران |
لقب | بیدار کرمانشاهی |
تخلص | بیدار |
زمینه کاری | ادبیات فارسی و عربی |
ملیت | ایرانی |
سبک شعری
دیوان بیدار بیشتر شامل غزل و قصیده است که در آن میتوانیم پثیروی از اندیشه یا حتی وزن و قافیه شعرای متقدم و معاصر را به وضوح ببینیم. در اشعار او ابیاتی از رهی معیری، اسماعیل نواب صفا، رودکی، فرخی و انوری تضمین میشود. چند مثنوی به شیوه ساقی نامه و مغنی نامه هم در این دفتر شعری دیده میشود.[6] غلامرضا کیوان سمیعی دربارهٔ اقتباس او از شعر دیگران مینویسد: بیشتر اشعار او حتی آنها که مضمونی مشابه مضامین شعرای دیگر دارند بیان کیفیت روحی و عواطف خودش هستند و میتوان از لابلای همین اشعار حالات و خلق و خوی او را دریافت.[7]
آثار
غلامرضا کیوان سمیعی در مقدمه دیوان بیدار آثار تألیفی و ترجمهای وی را چنین ذکر میکند:
- دستور زبان فارسی برای دبیرستانها
- تاریخ ادبیات از صفویه تا مشروطه
- ترجمه زبدة النصرة و نخبة العصرة از بنداری رازی
- کرمانشاهان باستان (بخش دوم).[7]
منابع
- https://rasekhoon.net/mashahir/show/592420/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C
- شاکری، باقر."تذکره مختصر شعرای کرمانشاه". کرمانشاه:چاپ سعادت 1338
- نواب صفا، اسماعیل. شرح حال فرهاد میرزا معتمدالدوله. تهران: زوار، ۱۳۶۶. ص۴۵۰.
- یوسفی، فرشید."باغ هزار گل". تهران: فرهنگخانه اسفار 1368
- مهرابی، سیدمحسن."ادبیات معاصر کرمانشاه". کرمانشاه: انتشارات گلچین ادب. 1395
- . مهرابی، سید محسن. "ادبیات معاصر کرمانشاه". کرمانشاه: انتشارات گلچین ادب. 1395.
- جلیلی، محمدحسین. "گزیده اشعار" به کوشش یدالله عاطفی و مقدمه کیوان سمیعی. تهران: زوار. 1370