محمدی هروی
محمدی هروی (نگارگر ایرانی، فعال در نیمه دوم سدهٔ شانزدهم/دهم ه). «با پیش نهادن شیوهای خاص در واقعگرایی، از شخصیتهای استثنایی در تاریخ نقاشی ایران به شمار میآید.»[1]
زندگی
از زندگی محمدی اطلاع دقیقی در دست نیست. «برخی را اعتقاد بر این است که وی فرزند سلطان محمد بوده است.»[2] اما به هر ترتیب، گویا نزد سلطان محمد و استادان دیگر تبریز تعلیم دیده است.[3] محمدی در هرات فعالیت داشت و دوران کاریاش در حد فاصل بین دو دورهٔ هنر صفوی (مکتب تبریز دوم و مکتب اصفهان) بود. کنبای نوشته است که «محمدی در خدمت علیقلی خان شاملو در هرات فعالیت داشت.»[4] اما بسیاری از کارشناسان برآنند که او کمتر به همکاری با دربار گرایش داشت و به احتمال زیاد در خدمت هیچیک از شاهان صفوی نبود و بدون ارتباط با کارگاههای سلطنتی فعالیت میکرد.[3]
ویژگی آثار
«مشاهدهٔ عینی و ثبت حالتها و سکنات واقعی، انتخاب موضوعهای مربوط به کار و زندگی آدمهای عادی، و تأکید بر طراحی خطی از مشخصات متمایزکنندهٔ کار اویند. او نظام بغرنج طرح و رنگِ مرسوم را وانهاد، و به مدد خطهای شکلساز و رنگپردازیِ ساده به بازنمایی واقعیت پرداخت.»[5] در ترکیببندی آثارش، پیکرهایی را برمیگزید که اکثراً روستایی بودند. همچنین مضامین چوپانی که به نقاشی قرن دهم ه راه یافته بود، با دید واقعگرایانه او محتوای تازهای یافت. توانایی قابل ملاحظه محمدی در نمایش حالات و حرکات طبیعی آدمها، و طراحی شکلها با خطوط ظریف و نازک و ممتد (اغلب طرحهایش با قلم نئی اجرا شدهاند[6]) نیز از دیگر ویژگیهای آثار اویند.
آثار
از آثار محمدی میتوان موارد ذیل را نام برد: سماع و رقص درویشان، شرابسازان، صحنهٔ شکار شاهزاده و نوکر سایهبان بهدست، صحنهٔ کار روستاییان (۹۸۹ ق)، عشاق ایستاده در کنار درخت سرو، لوتیهای دورهگرد، مجلس بزم در کوهستان، نوازندگان دورهگرد و میمون.
امضای هنرمند
محمدی «آثارش را راقمه محمدی یا محمدی مصور امضا میکرد.»[3] همچنین در برخی آثار منسوب به او «عمل استاد محمدی؛ عمل استاد محمدی هروی؛ قلم فقیر الداعی محمدی مصور»[7] نیز آمده است.
تأثیر بر هنرمندان پس از خود
«محمدی در روند شکلگیری طراحی مستقل مکتب قزوین دست داشته است.»[8][9] همچنین «نوآوری محمدی زمینهای بود برای شکلگیری مکتب اصفهان؛ و شیوهٔ کار او توسط هنرمندانی چون رضا عباسی، محمدیوسف، و معین مصور ادامه یافت.»[3]
با افراد ذیل اشتباه نشود
پیرمحمد هروی، معین مصور؛ همچنین نگاه کنید به: هروی.
منابع
- پاکباز، رویین (۱۳۸۵). دائرةالمعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر. ص. ۵۲۲. شابک ۹۶۴-۵۵۴۵-۴۱-۲. از پارامتر ناشناخته
|نوبت چاپ=
صرفنظر شد (کمک) - رابینسن، بزیل ویلیام (۱۳۸۴). هنر نگارگری ایران. ترجمهٔ یعقوب آژند. تهران: مولی. ص. ۶۰. شابک ۹۶۴-۵۹۹۶-۱۵-۵.
- پاکباز، رویین (۱۳۸۵). دائرةالمعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر. ص. ۵۲۳. شابک ۹۶۴-۵۵۴۵-۴۱-۲. از پارامتر ناشناخته
|نوبت چاپ=
صرفنظر شد (کمک) - کنبای، شیلا (۱۳۸۲). نقاشی ایرانی. ترجمهٔ مهدی حسینی. تهران: دانشگاه هنر. ص. ۹۴. شابک ۹۶۴-۶۲۱۸-۱۷-۲.
- پاکباز، رویین (۱۳۸۵). دائرةالمعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر. ص. ۵۲۲. شابک ۹۶۴-۵۵۴۵-۴۱-۲. از پارامتر ناشناخته
|نوبت چاپ=
صرفنظر شد (کمک) - پاکباز، رویین (۱۳۸۴). نقاشی ایران: از دیرباز تا امروز. تهران: زرین و سیمین. ص. ۹۶. شابک ۹۶۴-۹۲۱۱۳-۳-۰. از پارامتر ناشناخته
|نوبت چاپ=
صرفنظر شد (کمک) - «محمدی هروی». راسخون. ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۰ بهمن ۱۳۹۴.
- «محمدی هروی - محمدی مصور». حوزه هنری استان قزوین. ۱۳۸۹. بایگانیشده از اصلی در ۱۶ فوریه ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۰ بهمن ۱۳۹۴.
- «زندگی هنرمندان مکتب قزوین». تبیان. ۱۳۸۲. دریافتشده در ۲۰ بهمن ۱۳۹۴.
- "Muhammadi". Work. Museum of Fine Arts, Boston. Retrieved 9 February 2016.