محمود شلتوت
محمود شلتوت (۱۳۱۰ - ۱۳۸۳ قمری)، با عنوان مشهور «شیخ شلتوت» از بزرگان اهل سنت، محقق، مفسر، فقیه اصولی، ادیب لغوی مصری، و از رؤسای دانشگاه الازهر و از مؤسسان دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه.[1] وی از مدافعان و از فعالان وحدت بین شیعه و سنی بوده است. وی با آیت‌الله سید حسین بروجردی روابط دوستانه داشت. در سال ۱۳۳۸، آیت‌الله بروجردی، آیت‌الله حاج میرزا خلیل کمره‌ای را بهمراه آیت‌الله سید محمود طالقانی و گروهی از روحانیون، به نمایندگی خود به قاهره فرستاد تا از شیخ محمود شلتوت مفتی اعظم و رئیس وقت دانشگاه الازهر مصر بخاطر فتوای تاریخی‌اش تشکر نمایند.
محمود شلتوت | |
|---|---|
 | |
| مفتی اعظم الازهر | |
| مشغول به کار ۱۹۵۸ – ۱۹۶۳ | |
| پس از | عبدالرحمان تاج |
| پیش از | حسن مامون |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۲۳ آوریل ۱۸۹۳ |
| درگذشته | ۱۳ دسامبر ۱۹۶۳ (۷۰ سال) قاهره، مصر |
| دین | سنی اسلام |
فتوای شیخ محمود شلتوت
از شیخ محمود شلتوت سؤال شد که
بعضی از مردم چنین می‌اندیشند برای آنکه مسلمان عبادات و معاملاتش صحیح باشد حتماً باید به یکی از مذاهب چهارگانه معروف عمل کند و در بین آنها مذهب شیعه امامیه و مذهب زیدیه نیست. آیا شما با این رأی به طور کلی موافقت دارید، و تقلید از مذهب شیعه امامیه را جائز نمی‌شمارید؟
ایشان در جواب چنین فرمودند:
۱. دین اسلام بر احدی از پیروانش متابعت از مذهب خاصی را لازم نمی‌شمرد، بلکه ما می‌گوییم: برای هر فرد مؤمن چنین حقی است که بتواند در ابتدای امر از هر یک از مذاهبی که صحیحاً نقل شده و در کتابهای مخصوص احکام آن مذهب نوشته شده است پیروی کند و همچنین کسی که از یک مذهب از این مذاهب پیروی می‌کرده می‌تواند عدول به مذهب دیگر بنماید، هر مذهبی باشد، و در این عمل باکی بر او نیست.
۲. مذهب جعفری معروف به مذهب امامی‌اثناعشری، مذهبی است که شرعاً پیروی از آن مانند پیروی از مذاهب اهل‌سنت جایز است؛ و سزاوار است مسلمانان این مطلب را بدانند و از عصبیت و طرفداری‌های بیجا و بدون حق و حمایت از مذهب معینی خودداری کنند. دین خدا و شریعت او تابع مذهبی نیست یا منحصر در مذهبی نیست. هر کس به مقام اجتهاد فائز گردد عنوان مجتهد بر او بار، و در نزد خدای تعالی عملش مقبول خواهد بود.
و جایز است برای کسی که اهلیت نظر و اجتهاد را ندارد از ایشان تقلید کند و به آنچه در فقه‌شان مقرر داشته‌اند عمل بنماید، و در این مسئله بین عبادات و معاملات تفاوتی نیست.
آثار
- تفسیر قرآن کریم
- نهج القرآن فی بناء المجتمع
- الاسلام عقیده و شریعه
- الفتاوی
- القتال فی الاسلام
- من توجیهات الاسلام
- مقارنة المذاهب فی الفقه
- فقه القرآن
جستارهای وابسته
پانویس
- «شیخ محمود شلتوت». کتابخانه طهور. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۳ سپتامبر ۲۰۰۹.
- «همبستگی مذاهب اسلامی(مقالات دارالتقریب)، ترجمه عبدالکریم بی آزار شیرازی، تهران: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، ۱۳۷۷ش.، ص۳۴۵-۳۴۴». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ مه ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۱.