چاتال‌هویوک

چاتال‌هویوک (به ترکی استانبولی: Çatalhöyük) از آثار مهم دوره نوسنگی در دشت قونیه آناتولی (ترکیه) است که تاریخ آن به ۶۵۰۰ تا ۵۷۰۰ پ. م برمی‌گردد و آن را می‌توان از نخستین تلاش‌های بشر برای پی‌ریزی زندگی شهری دانست. چتل‌هویک بزرگترین و پیچیده‌ترین مناطق باستانی بازمانده از دوران نوسنگی است که تاکنون توسط باستان‌شناسان کشف و حفاری شده.[1]

چاتال‌هویوک
Çatalhöyük
چاتال‌هویوک هنگام نخستین کاوش
خطای لوآ در پودمان:Location_map در خط 543: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/ترکیه" does not exist.
موقعیتکوچوک‌کوی، استان قونیه، ترکیه
منطقهآناتولی
نوعمسکونی
تاریخ
ساخته‌شدهتقریباً ۷۵۰۰ پ. م
رهاشدهتقریباً ۵۷۰۰ پ. م
دوره‌هادوران نوسنگی تا مس‌سنگی
اطلاعات بیشتر
باستان‌شناسانGold
مالکیتنه نفر
نام رسمیNeolithic Site of Çatalhöyük
نوعفرهنگی
زمینهiii, iv
نامزد۲۰۱۲ (۳۶مین نشست)
شمارهٔ ارجاع1405
State Partyترکیه
منطقهاروپا و شمال آمریکا

شهر چاتال‌هویوک که حدود ده هزار نفر جمعیت داشته تجارت ابسیدین در منطقه را کنترل می‌کرده است.[1] در آن زمان، ابسیدین یا شیشه آتشفشانی بهترین ماده برای ساخت ابزارهای نوک‌تیز بود و ازین رو تجارت آن موجب ایجاد صنعتی پرسود گشت که این خود باعث ثروتمند شدن شهر چاتال‌هویوک گشت.[1]

چاتال‌هویوک، برخلاف دیگر شهرهای نوسنگی مانند اریحا، حصار شهری و برخلاف شهرهایی مانند خیروکیتیا هیچ کوچه و خیابانی ندارد.[1] مهم‌ترین ویژگی چاتال‌هویوک این است که خانه‌ها به همدیگر چسبیده‌اند و تنها راه ورود به آن‌ها از طریق پشت بام است. این ویژگی باعث می‌شود که استحکام آن‌ها از خانه‌های تک ایستاده بیشتر شود و هم‌چنین دفاع از شهر آسان شود. به‌طوری‌که اگر دشمن می‌توانست دیوار بیرونی شهر را بشکند به جای این‌که وارد شهر شود، داخل اتاق دیگری می‌شد که مدافعانش روی پشت بام آن قرار داشتند و این امر برای آن‌ها خطرآفرین بود.[2][3]

نقاشی‌ای که بر روی یکی از معابد چاتال‌هویوک به دست آمده‌است نشان می‌دهد که این شهر بر اساس نقشهٔ قبلی ساخته شده‌است. اندازهٔ خانه‌های چاتال‌هویوک مختلف است ولی نقشهٔ یکسانی دارند. جنس دیوارهایش از خشت خام است و دیوارها و کف اتاق‌ها را رنگ‌آمیزی می‌کردند. نقشهٔ ساختمان‌های معابد با نقشهٔ خانه‌ها یکسان است، ولی دیوارها با نقاشی‌هایی مذهبی مربوط به الهه مادر تزئین شده‌اند.[1]

نگارخانه
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به چاتال‌هویوک در ویکی‌گفتاورد موجود است.
  • بازسازی یک خانه در چتل‌هویوک
  • ماکتی از شهر چاتال‌هویوک در موزه پیشاتاریخ تورینگن در آلمان

منابع
  1. کوستوف، صفحهٔ ۵۰
  2. (Leick 1988، ۴۴)
  3. (Leick 1988، ۱۹۷)
  • زارعی، محمدابراهیم (۱۳۸۹). آشنایی با معماری جهان. تهران: نشر فن‌آورن. صص. ۸، ۹ و ۱۰. شابک ۹۶۴-۹۷۹۲-۰۶-۵ مقدار |شابک= را بررسی کنید: checksum (کمک). پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  • Leick, Gwendolyn (1988). A dictionary of ancient Near Eastern architecture. London New York: Routledge. ISBN 0-415-00240-0.

پیوند به بیرون
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به چاتال‌هویوک در ویکی‌گفتاورد موجود است.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ چاتال‌هویوک موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.