یانگ دیپرتوان آگونگ
یانگ دی پرتوان آگونگ (به مالایی: Yang di-Pertuan Agong) رئیس حکومت (پادشاه) کشور مالزی است.
این پست در سال ۱۹۵۷ میلادی و پس از استقلال فدراسیون مالایی (مالزی فعلی) ایجاد شد. ترجمه تحتاللفظی یانگ دی پرتوان آگونگ، او که آفریده خداست، است با اینحال در مالزی به او شاه، حاکم بزرگ، حاکم پارامونت و رئیس عالی کشور نیز اطلاق میشود. سیستم حکومتی مالزی پادشاهی مشروطه است که در آن یانگ دی پرتوان آگونگ رئیس حکومت است. او از معدود پادشاهان جهان است که به صورت دوره ای از میان پادشاهان ایالتها برای یک دوره ۵ ساله، انتخاب میشود. از سال ۱۹۹۳ نام یانگ دی پرتوان آگونگ در زبان مالایی به سری پادوکا باگیندا یانگ دی پرتوان آگونگ (به مالایی: Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong) تغییر یافت. این نام احترامآمیز به معنای اعلیحضرت فاتح یا خدای بزرگ فدراسیون است. قبل از آن از عنوان تجلیلی بواه دولی یانگ ماها مولیا (به مالایی: Ke Bawah Duli Yang Maha Mulia) به معنای گرد و غبار زیر پای شاه هستم، استفاده میشد. به همسر یانگ دی پرتوان آگونگ، راجا پریمایسوری آگونگ (به مالایی: Raja Permaisuri Agong) به معنای ملکه همسر، گفته میشود.
فهرست یانگ دیپرنوان آگونگها
ردیف | نام | اقلیم | دوره حکومت | تولد | مرگ |
---|---|---|---|---|---|
۱ | عبدالرحمن شاه | الگو:Country data نگاری سمبیلان | ۳۱ اوت ۱۹۵۷ – ۱ آوریل ۱۹۶۰ | ۲۴ اوت ۱۸۹۵ | ۱ آوریل ۱۹۶۰ (۶۴ سال) |
۲ | حسام الدین شاه | سلانگور | ۱۴ آوریل ۱۹۶۰ – ۱ سپتامبر ۱۹۶۰ | ۱۳ مهٔ ۱۸۹۸ | ۱ سپتامبر ۱۹۶۰ (۶۲ سال) |
۳ | پوترا شاه | پرلیس | ۲۱ سپتامبر ۱۹۶۰ – ۲۰ سپتامبر ۱۹۶۵ | ۲۵ نوامبر ۱۹۲۰ | ۱۶ آوریل ۲۰۰۰ (۷۹ سال) |
۴ | اسماعیل نصیر الدین شاه | الگو:Country data ترنگانو | ۲۱ سپتامبر ۱۹۶۵ – ۲۰ سپتامبر ۱۹۷۰ | ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۰۷ | ۲۰ سپتامبر ۱۹۷۹ (۷۲ سال) |
۵ | عبدالحلیم معظم شاه 1st term | کداح | ۲۱ سپتامبر ۱۹۷۰ – ۲۰ سپتامبر ۱۹۷۵ | ۲۸ نوامبر ۱۹۲۷ | ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۷ (۸۹ سال) |
۶ | یحیی پترا شاه | الگو:Country data کلانتان | ۲۱ سپتامبر ۱۹۷۵ – ۲۹ مارس ۱۹۷۹ | ۱۰ دسامبر ۱۹۱۷ | ۲۹ مارس ۱۹۷۹ (۶۱ سال) |
۷ | احمد شاه پاهانگ | پاهانگ | ۲۶ آوریل ۱۹۷۹ – ۲۵ آوریل ۱۹۸۴ | ۲۴ اکتبر ۱۹۳۰ | ۲۲ مهٔ ۲۰۱۹ (۸۸ سال) |
۸ | اسکندر شاه | الگو:Country data جوهور (ایالت) | ۲۶ آوریل ۱۹۸۴ – ۲۵ آوریل ۱۹۸۹ | ۸ آوریل ۱۹۳۲ | ۲۲ ژانویهٔ ۲۰۱۰ (۷۷ سال) |
۹ | عضلان شاه | پراک | ۲۶ آوریل ۱۹۸۹ – ۲۵ آوریل ۱۹۹۴ | ۱۹ آوریل ۱۹۲۸ | ۲۸ مهٔ ۲۰۱۴ (۸۶ سال) |
۱۰ | جعفر شاه | الگو:Country data نگاری سمبیلان | ۲۶ آوریل ۱۹۹۴ – ۲۵ آوریل ۱۹۹۹ | ۱۹ ژوئیهٔ ۱۹۲۲ | ۲۷ دسامبر ۲۰۰۸ (۸۶ سال) |
۱۱ | صلاح الدین شاه | سلانگور | ۲۶ آوریل ۱۹۹۹ – ۲۱ نوامبر ۲۰۰۱ | ۸ مارس ۱۹۲۶ | ۲۱ نوامبر ۲۰۰۱ (۷۵ سال) |
۱۲ | سراج الدین شاه | پرلیس | ۱۳ دسامبر ۲۰۰۱ – ۱۲ دسامبر ۲۰۰۶ | ۱۷ مهٔ ۱۹۴۳ (۷۸ سال) | |
۱۳ | میزان زین العابدین شاه | الگو:Country data ترنگانو | ۱۳ دسامبر ۲۰۰۶ – ۱۲ دسامبر ۲۰۱۱ | ۲۲ ژانویهٔ ۱۹۶۲ (۵۹ سال) | |
۱۴ | عبدالحلیم معظم شاه 2nd term | کداح | ۱۳ دسامبر ۲۰۱۱ – ۱۲ دسامبر ۲۰۱۶ | ۲۸ نوامبر ۱۹۲۷ | ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۷ (۸۹ سال) |
۱۵ | محمد پنجم | الگو:Country data کلانتان | ۱۳ دسامبر ۲۰۱۶ – ۶ ژانویه ۲۰۱۹ | ۶ اکتبر ۱۹۶۹ (۵۱ سال) | |
۱۶ | عبدالله پاهانگ | پاهانگ | ۳۱ ژانویه ۲۰۱۹ – تاکنون | ۳۰ ژوئیهٔ ۱۹۵۹ (۶۱ سال) |
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Yang di-Pertuan Agong». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۷ اکتبر ۲۰۱۱.