آرداشس پادماگریان
آرداشس خان پادماگریان (ارمنی: Արտաշես Պատմագրյան; انگلیسی: Ārdāšes Batmāngarīān ملقب به اردشیر خان زاده ۱۲۴۲ - درگذشته ۱۳۰۷)، سینمادار ارمنی‌تبار اهل ایران بود.
| آرداشس پادماگریان | |
|---|---|
 | |
| تولد | ۱۲۴۲ |
| والدین | تبریز |
| مرگ | ۱۳۰۷ (۶۵ سال) پاریس |
| ملیت | ایرانی |
| نام(های) دیگر |
اردشیر خان |
| پیشه | سینمادار |
زندگی‌نامه
در سال ۱۲۴۲ خورشیدی (۱۸۶۳ میلادی) به دنیا آمد. از ارمنیان تبریز بود و به وثوق التجار شهرت داشت کارش تجارت پارچه بود و به همین سبب به کشورهای همسایه ایران سفر می‌کرد پادماگریان که با نام اردشیر خان نیز شناخته می‌شد.
نخستین بار در ۱۲۷۹ به فرانسه سفر کرد و تصاویر متحرک بر پرده را دید. سوغات او از این سفر یک دوچرخه یک گرامافون یک دستگاه نمایش فیلم بود. پادماگریان به عنوان یکی از نخستین پیشگامان تاریخ سینمای ایران در زمینه سینماداری در ۱۲۹۱ سالن خود را با نام تجدد در خیابان علاءالدوله روبروی بانک ایران و روس (فردوسی کنونی روبه روی بانک پس‌انداز ملی ایران) راه‌اندازی کرد. به دلایلی ناروشن این سال یک سال بعد تعطیل شد و پادماگریان سالن جدیدی را در ۱۲۹۴ با نام مدرن سینما افتتاح کرد اما این سالن نیز مجدداً تعطیل شد و دو سال بعد در ۱۲۹۶ پادماگریان سالن دیگری را با نام سینما خورشید افتتاح کرد
آرداشس پادماگریان معمولاً فیلم‌هایش را خود از اروپا وارد می‌کرد و از آنجایی که خورشید نیز مجدداً تعطیل شد یک بار دیگر نیز در ۱۲۹۹ اقدام به تأسیس سینمایی در هوای آزاد کرد که واقع در باغی در خیابان امیریه بود از آنجایی که در خیابان امیریه چراغ برق نصب شده بود هر بار به محض راه‌اندازی دستگاه نمایش برق خیابان دچار اختلال می‌شد و به همین دلیل نظمیه دستور تعطیلی سینما را صادر کرد.
در ۱۳۰۷ خورشیدی (۱۹۲۸ میلادی) پادماگریان برای معالجه به پاریس رفت و پس از یک عمل جراحی ناموفق درگذشت.
منابع
- CINEMA i. History of Cinema in Persia
- عباس بهارلو (۱۳۸۲)، صد چهره سینمای ایران، تهران: نشر قطره، ص. ۲۰۸صفحه، شابک ۹۶۴-۳۴۱-۱۲۸-۱
- گروه تحقیق و پژوهش موزه سینما (۱۳۸۳)، ارامنه و سینمای ایران، طهران: موزه سینمای ایران. باغ فردوس، ص. ۱۴۴صفحه، شابک ۹۶۴-۶۷۲۸-۴۴-۸
- ژانت د. لازاریان (۱۳۸۲)، «سینما»، دانشنامه ایرانیان ارمنی (ویراست اول)، تهران: انتشارات هیرمند، شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳