آزمون ضربه شارپی
آزمون ضربه شارپی (به انگلیسی: Charpy impact test) یکی از روشهای استاندارد برای تعیین انرژی شکست مواد فلزی است. در این آزمون با استفاده از نمونههای فاقدار[1] شرایط تنش سهبعدی را در نمونه ایجاد کرده و قابلیت تغییر شکل پلاستیک را در آن محدود میکنند. در این آزمون، مقدار انرژی جذب شده توسط نمونه در هنگام شکست از میزان اختلاف ارتفاع اولیه و ثانویهٔ آونگ بدست میآید. این میزان انرژی معیاری از چقرمگی مواد است.
روش کار
نمونه ضربه
نمونه ضربه بر طبق استاندارد ASTM A370 [2]، قطعهای با طول ۵۵ میلیمتر و سطح مقطع مربعی ۱۰×۱۰ میلیمتری است که یک شیار V شکل با زاویه ۴۵º و عمق ۲ میلیمتر و شعاع ریشه ۰٫۲۵ دارد.
دستگاه آزمایش
دستگاه آزمایش از یک پاندول مدرج تشکیل شدهاست که هنگام حرکت با نمونه برخود میکند و اختلاف ارتفاع پاندول انرژی جذب شده توسط نمونه است که معمولاً به شکل انرژی بر واحد سطح تعریف میشود. این انرژی را همچنین میتوان از اختلاف زاویهٔ اولیه و نهایی پاندول محاسبه کرد.
استانداردهای مرتبط
ایاستیام
- ASTM E23 - روشهای استاندارد آزمایش برای تست ضربه میلههای شیاردار ساختهشده از مواد فلزی[4]
دین
- DIN 50115 - آزمون نمونههای میلهای مواد فلزی با استفاده از نمونههای آزمایش به جز استاندارد ایزو [5]
استاندارد بریتانیا
- BS EN 10045 - آزمون ضربه شارپی بر روی نمونههای فلزی [6]
پانویسها و منابع
- notched
- ASTM Standard A370, 2008a, Standard Test Methods and Definitions for Mechanical Testing of Steel Products, ASTM International, West Conshohocken, PA, www.astm.org. doi:10.1520/A0370-08A
- ISO 148 :2006, Metallic materials -- Charpy pendulum impact test, International Organization for Standardization.
- ASTM Standard E23, 2007ae1, Standard Test Methods for Notched Bar Impact Testing of Metallic Materials, ASTM International, West Conshohocken, PA, www.astm.org. doi:10.1520/E0023-07AE01
- DIN 50115:1991-04, Prüfung metallischer Werkstoffe; Kerbschlagbiegeversuch; Besondere Probenform und Auswerteverfahren, Deutsches Institut für Normung
- BS EN 10045:1990, Charpy impact test on metallic materials, British Standards Institution
منابعی برای مطالعه بیشتر
- K K Mathur, A Needleman and V Tvergaard, 3D analysis of failure modes in the Charpy impact test, 1994, Modelling Simul. Mater. Sci. Eng. 2, 617-635, doi:10.1088/0965-0393/2/3A/014