اسپیرولینا
اسپیرولینا (به انگلیسی: Spirulina) گونهای جلبک سبز-آبی از شاخه سیانوباکترها است. اسپیرولینا شامل سه گونه Arthrospira maxima و Arthrospira plantensis و Arthrospira fusiformis است. این جلبک در آبهای مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد میکند که دارای آب شور یا آبهای قلیایی و لبشور بوده و سرشار از کربنات و بی کربنات است. اسپیرولینا بیشتر در آفریقا، آسیا، آمریکای جنوبی و آمریکای مرکزی یافت و تولید شده و میتواند غذای جانوران یا انسان باشد.[1] امروزه اسپیرولینا بیشتر به عنوان مکمل غذایی در صنعت داروسازی (به شکل قرص یا پودر) به کار میرود. همچنین در صنایع آبزی پروری، آکواریوم و ماکیان نیز از آن استفاده میشود.[2] این جلبک بهطور طبیعی در بسیاری از دریاچهها رشد میکند اما برای تولید مصنوعی جلبک اسپیرولینا نیز فعالیتهای فراوانی صورت میپذیرد. در بسیاری از نقاط جهان شرکتهایی مشغول تولید و عرضه این جلبک سبز آبی برای مصارف انسانی و دامی هستند.
اسپیرولینا | |
---|---|
آرایهشناسی | |
حوزه: | باکتری |
شاخه: | سیانوباکتر |
رده: | سیانوباکتر |
راسته: | Spirulinales |
تیره: | Spirulinaceae |
سرده: | اسپیرولینا |
اسپیرولینا سیانوباکتریهای رشتهای و معلق در آب بوده و ساختاری استوانه ای و مارپیچ دارند. رشد اسپیرولینا در پیاچ ۸/۵ و بالاتر و دمایی حدود ۳۰ درجه سانتی گراد صورت میگیرد. این موجود زنده اتوتروف یا خودپرورده بوده و بدون نیاز به کربن آلی و سایر موجودات زنده غذای خود را میسازد. جهت رشد و پرورش اسپیرولینا باید موادی مانند نیترات پتاسیم، بی کربنات سدیم، فسفات پتاسیم، نمک دریایی و سولفات آهن به آب افزوده شود.[3]
اسپیرولینای خشک شده سرشار از پروتئین است و بین۵۱ تا ۷۰ درصد پروتئین دارد. این محصول همچنین شامل ۲۴ درصد کربوهیدرات، ۸ درصد چربی و ۵ درصد آب به همراه انواع مختلفی از ویتامینها و مواد معدنی است.[4]
این جلبک توسط سازمان فضایی آمریکا (ناسا) به عنوان سوپرفود نام گذاری شده و این سازمان در تلاش است تا به وسیلهٔ این جلبک برای فضانوردان جیرههای غذایی مفید تهیه نماید.
گفته می شود که ناسا جلبک اسپرولینا را در برنامه غذایی فضانوردان وارد کرده است تا در طول دوره ی ماموریت های فضایی مصرف کنند. همچنین توسط ورزشکاران در طول مسابقات مصرف می شود، چون باعث کارایی آن ها شده و باعث می شود بدن آن ها در کوتاه مدت احیا و تقویت شود.[5]
منابع
- Spirulina. Review of Natural Products. Facts & Comparisons [database online]. St. Louis, MO: Wolters Kluwer Health Inc; March 2012
- Vonshak, A. (ed.). Spirulina platensis (Arthrospira): Physiology, Cell-biology and Biotechnology. London: Taylor & Francis, 1997
- Chang, Yuanyuan; Wu, Zucheng; Bian, Lei; Feng, Daolun; Leung, Dennis Y. C. (2013-02-01). "Cultivation of Spirulina platensis for biomass production and nutrient removal from synthetic human urine". Applied Energy. Special Issue on Advances in sustainable biofuel production and use - XIX International Symposium on Alcohol Fuels - ISAF. 102: 427–431. doi:10.1016/j.apenergy.2012.07.024. ISSN 0306-2619.
- Khan, Zakir; Bhadouria, Pratiksha; Bisen, P. S. (2005-10). "Nutritional and therapeutic potential of Spirulina". Current Pharmaceutical Biotechnology. 6 (5): 373–379. doi:10.2174/138920105774370607. ISSN 1389-2010. PMID 16248810. Check date values in:
|date=
(help) - «با مزایا و خواص بی نظیر اسپیرولینا آَشنا شوید». گرینسی | گرین سی. ۲۰۲۱-۰۳-۰۷. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۳۰.