امیرپرویز پویان
امیرپرویز پویان (۲۵ شهریور ۱۳۲۵–۳ خرداد ۱۳۵۰)، فعال سیاسی، نظریهپرداز کمونیست و از بنیانگذاران سازمان چریکهای فدائی خلق بود. وی در سال ۱۳۲۵ در شهر مشهد، ایران به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در این شهر گذراند.[2]
امیرپرویز پویان | |
---|---|
عضو بنیانگذار و نظریه پرداز | |
اطلاعات شخصی | |
زاده | امیرپرویز پویان ٢۵ شهریور ١٣٢۵ مشهد، ایران |
درگذشته | ٣ خرداد ١٣۵٠(٢۵سال) تهران، ایران |
حزب سیاسی | سازمان چریکهای فدایی خلق |
تحصیلات | دانشجوی انصرافی علوم اجتماعی [1] |
پیشه | مبارزهٔ مسلحانه علیه حکومت پهلوی |
فعالیتهای سیاسی مشخص پویان از سالی که وارد دانشگاه ملی ایران شد، شکل گرفت. در این سالها بود که به اتفاق مسعود احمدزاده و عباس مفتاحی گروهی را تشکیل داد. فعالیتهای پویان در گروه که اغلب نیز مخفیانه صورت میگرفت، ترجمۀ متون مارکسیستی و نوشتن مقالاتی در زمینه شناخت جامعه ایران بودهاست. در این زمان بود که به نوشتن اثر معروفش، ضرورت مبارزه مسلحانه و رد تئوری بقا، پرداخت و در سازماندهی «چریکهای فدائی خلق» نقشی اساسی ایفا نمود و از سال ۱۳۴۹ به صورت یک انقلابی حرفهای در صف مقدم پیشاهنگان فدائی خلق قرار گرفت.[2] امیرپرویز پویان در طول حیات کوتاهش در گروه فعالیتی زیادی داشت، در تدارک، طرح و شرکت در عملیات نظامی، جمعبندی سیاسی این عملیات و سازماندهی تیمهای سیاسی-نظامی نقشی فعال ایفا میکرد.
مرگ
وی در تاریخ ۳ خرداد ۱۳۵۰ خورشیدی، هنگامی که مخفیگاه وی توسط مأموران سازمان امنیت و اطلاعات کشور محاصره شد، به همراه رحمتالله پیرونذیری خودکشی کرد.[3]
سرودهٔ شب نورد
پس از مرگ امیرپرویز پویان، اصلان اصلانیان سرودهٔ «برادر بیقراره» را در ستایش و سوگ او خلق کرد .
قسمتی از این سروده:
برادر بیقراره
برادر شعله واره
برادر دشت سینهش لاله زاره
شب و دریای خوفانگیز و توفان
من و اندیشههای پاک پویان
همچنین در بحبوحه سال ۵۷ قطعهای به خوانندگی محمد رضا شجریان و نوازندگی محمدرضا لطفی با نام شبنورد در بین مردم دست به دست میشد که شعر آن همان سرودهٔ اصلانیان بود.[4]
آثار
ضرورت مبارزه مسلحانه و رد تئوری بقا و خشمگین از امپریالیسم و ترسان از انقلاب، ازجمله آثار برجستهٔ امیرپرویز پویان میباشند.[5] او در جزوۀ مبارزه مسلحانه بیتحرکی و انفعال، گروههایی را که صرفاً به مبارزه سیاسی اعتقاد داشتند، مورد حمله قرار داد و آن را کنشی فرصتطلبانه خواند. او این انفعال را «تئوری بقا» نامید و در مقابل خواستار مبارزه مسلحانه شد. پویان در توضیح اینکه چرا طبقه کارگر علیه رژیم به پا نمیخیزد، تز «دو مطلق» را پیش کشید، به این معنا که قدرت فائق حکومت از یک سو و فقدان کلی سازمان طبقه کارگر از سوی دیگر، وضعی را ایجاد کردهاست که در آن قدرت مطلق با ضعف مطلق روبروست. از نظر پویان، مبارزه مسلحانه میبایست این جو را در هم میشکست و به ایجاد یک پیشاهنگ و کسب پیروزی منجر میشد. او بر این اعتقاد بود که در شرایط خاص ایران تنها با اتخاذ خط مشی مبارزه مسلحانه و با تشکیل هستههای سیاسی- نظامی است که میتوان عناصر نطفهای حزب طبقه کارگر را عملاً تشکیل داد.[6]
ترجمهها
- دانش جدید و مابعدالطبیعه، نوشتهٔ پل فولکیه، انتشارات مبارز، (چاپ اول ۱۳۵۸)
منابع
- «مروری گذرا بر زندگی و مبارزات امیرپرویز پویان». وبگاه تاریخ ایرانی. ۱۳۹۱-۰۳-۰۴. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۱.
- رحمتالله پیرونذیری. «خاطره رفیق پویان را گرامی میداریم (مقدّمهای بر ضرورت مبارزهٔ مسلّحانه و ردّ تئوری بقاء)». انتشارات چریکهای فدایی خلق ایران. بایگانیشده از اصلی (html) در ۶ دسامبر ۲۰۰۸. دریافتشده در ۲۴ تیر ۱۳۸۸.
- سازمان چریکهای فدایی خلق ایران (۲۱ ژوئیه ۱۹۷۱). "The Necessity of Armed Struggle and Refutation of the Theory of "Survival" (Introduction)". انتشارات چریکهای فدایی خلق ایران.
- «عبدالعلی معصومی _ «شب است و چهره میهن سیاهه»». همبستگی ملی. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۱.
- مواجهه مصدق و خلیل ملکی در مهمانی ناصر رحمانینژاد، رادیو فردا
- «آرشیو امیر پرویز پویان-جزوه ضرورت مبارزه مسلحانه و رد تئوری بقا» (PDF). آرشیو مارکسیستها. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۱.
پیوند به بیرون
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به امیرپرویز پویان در ویکیگفتاورد موجود است. |