امینه پاکروان
آمینه پاکروان (۱۸۹۳–۱۹۵۸) تاریخ‌دان ایرانی، نویسنده و استاد دانشگاه بود.[1] او همسر فتح الله پاکروان دیپلمات دوران قاجار و پهلوی و مادر سرلشکر حسن پاکروان دومین رئیس ساواک است.
نخستین کتاب پژوهشی تاریخی امینه پاکروان به نام «شاهزاده گمنام (امیر بی‌تاریخ)» در ۱۹۴۴ در فرانسه چاپ شد و جایزه ریوارول را از آن خود کرد. پس از آن آثار پژوهشی بیشتری دربارهٔ تاریخ به ویژه ایران در قرن نوزدهم منتشر کرد که بارها تجدید چاپ شده‌اند.[1]
او مدتی درس‌های ادبیات فرانسه و تاریخ هنر را در دانشگاه تهران تدریس می‌کرد و در شناساندن نگارگری ایرانی (مینیاتور) به اروپاییان تلاش بسیاری کرد و کنفرانس‌های زیادی به زبان‌های گوناگون برپا کرد.[1]
زندگی‌نامه
امینه در سال ۱۸۹۳ در پاریس زاده شد. مادرش ادیبی اتریشی تبار به نام آلیس آن هرتسفلد[2] بود و پدرش سیاست‌مداری ایرانی به نام حسن خان، مدتی سفیر ایران در عثمانی بود. امینه نوجوانی را در استانبول گذراند و همان‌جا با یک مرد سیاسی مسلمان ازدواج کرد. پس از آن سال‌هایی را در ایران، مصر، اتریش، آلمان، فرانسه، ترکیه، و بلژیک گذراند.[1]
او با نام مستعار «ایران دخت» مقاله‌هایی دربارهٔ ایران در نشریه‌های قاهره می‌نوشت و با همین نام در مصر مشهور شده بود. پس از مرگ همسر اولش و دومین ازدواج، به ایران رفت و مدتی درس‌های ادبیات فرانسه و تاریخ هنر را در دانشگاه تهران تدریس کرد و کتاب‌های تاریخی پرارزشی دربارهٔ ایران چاپ کرد. [1]
امینه پاکروان در ژوئیه ۱۹۵۸ در ۶۵ سالگی بر اثر سرطان درگذشت.[1]
کتاب‌شناسی
- شاهزاده گمنام (امیر بی‌تاریخ) در ۱۹۴۴
- قزوین پایتخت از یاد رفته
- عباس میرزا
- مقدرات ایرانی
- تهران قدیم
- نسل چهارم
- آغامحمدخان قاجار
پانویس
- فرخزاد، پوران ص. ۱۹۰
- A. A. Hertsfeld
منابع
- فرخزاد، پوران (۱۳۸۱)، کارنمای زنان کارای ایران (از دیروز تا امروز)، تهران: نشر قطره، شابک ۹۶۴-۳۴۱-۱۱۶-۸