ایل شوهان
ایل شوهان از ایلات بزرگ ساکن استان ایلام است.[1][2] دانشنامه ایرانیکا در مقالهٔ ایلام از ایل شوهان به عنوان یکی از ایلهای اصلی استان ایلام نام بردهاست[3] و در مقالهٔ طوایف کُرد آن را به عنوان یکی از ایلهای کُرد منطقهٔ کرکوک عراق معرفی میکند.[4] در لغت نامه دهخدا در مورد ایل شوهان گفته شده که این ایل یکی از ایلات کرد در پشتکوه ایلام است که ییلاق ایل مزبور در تهته و خوشول و قشلاقش در بلوطستان است.
محل اصلی این ایل دهستان شوهان در جنوب بخش ارکواز است و مسیر حرکت عشایر آن از مسیرهای میدان زیتون، چالاب، و چنگوله تا نزدیکیها مرزهای عراق حرکت میکنند و در موسم پنجه به ارتفاعات کبیرکوه بازمیگردند. بر این اساس نواحی مرزی مهران و دهلران گرمسیر، و آبادیهای شوهان مناطق سردسیر ایل شوهان محسوب میشوند.[5]
گویش
زبان اصلی مردم شوهان کردی شوهانی است.[6][7][8][9] طوایفی از شوهان که در خراسان شمالی و تکاب و اسلامآباد غرب و در کردستان عراق و ترکیه ساکنند به زبان کردی کرمانجی تکلم میکنند.[10]
تبار
دایرة المعارف اسلامی ایل شوهان را مجموعه ای از ایلات کرد، مهلکی و طایفههای چمزی، گچی، یلماس و دوسان معرفی نمودهاست[11] رحیم جوزی ایل شوهان را بزرگترین ایل لر در استان ایلام دانستهاست.[12] کلایوند در ایل شوهان بزرگترین قوم عشیرهای در میان این ایل بزرگ میباشد. کلایوند از چهار تیره به نامهای زکی، آینه، سبزی و کوچک (احمدعلی) تشکیل شدهاست. ایل شوهان یکی از ایلات با سابقه استان ایلام در میان جمعیت مردمی میباشد.[13] زکی، آینه، سبزی و کوچک چهار برادر از نسل کلای بزرگ بودهاند که کلیوند بزرگ خود نیز از نسل پنجه میباشد.
منابع
- رفعتی، رستم (۱۳۸۶). انساب شهری و عشایری ایلام. ایلام: انتشارات برگ آذین. ص. صفحه ۵۶-۸۰، ۳۷۵-۳۸۰. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک); پارامتر|تاریخ بازیابی=
نیاز به وارد کردن|پیوند=
دارد (کمک) - صفینژاد، جواد. لرهای ایران: لربزرگ و لرکوچک. آتیه، تهران: ۱۳۸۱
- «ILĀM i. GEOGRAPHY». دانشنامه ایرانیکا.
- "KURDISH TRIBES". Encyclopædia Iranica. Retrieved 2019-07-17.
- طلایی، حسن (۱۳۹۳). قوم باستانشناسی کوچنشینی و ایل راههای زاگرس مرکزی (PDF). جامعهشناسی تاریخی. ص. ۱۷۷. دریافتشده در ۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۹.
- افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶
- نگاهی به ایلام، ایرج افشار سیستانی، تهران:نشرهنر، بهار۱۳۶۶
- اطلس مردم شوهان کرم زاده ص۲۶۲
- تاریخ و فرهنگ کهن سرزمین: بررسی پیشینه تاریخی، اجتماعی و فرهنگی ده هزار ساله دهلران و استان ایلام، کرم علیرضایی، مهرانشهر، سال ۱۳۸۰، ص۲۳۴
- افشین محبی، کیهان فرهنگی، ص۲۶
- https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/8860
- ، برگرفته از کتاب قومیتهای کهن سکندر. «قوم لر» ۱۳۸۱. پژوهشی دربارهٔ پیوستگی قومی و پراکندگی جغرافیایی لرها در ایران. رحیم جوزی
- صفینژاد، جواد. لرهای ایران: لر بزرگ و لر کوچک. آتیه، تهران: ۱۳۸۱