برخورددهنده یونهای سنگین نسبیتی
برخورد دهنده یونهای سنگین نسبیتی(به انگلیسی: Relativistic Heavy Ion Collider) که به طور مخفف RHIC یا «ریک» خوانده میشود یکی از دو برخورددهنده هادرونی در دنیاست که در آزمایشگاه ملی بروکهیون، نیویورک، آمریکا واقع شدهاست و توسط یک تیم بینالمللی از پژوهشگران هدایت میشود.[1][2][3] فعالیت این محققان به صورت رساندن یونها به سرعت نسبیتی و برخورد آنها با هم است تا پلاسمای کوارک گلوئون تشکیل شود و از این طریق اولین زمانهای بسیار کوتاه بعد از مهبانگ بررسی گردد.[4][5] با برخورد دادن پروتونهای قطبیده شده از لحاظ اسپین، ساختار اسپینی پروتون نیز بررسی میشود.
حلقههای ذخیرهسازی متقاطع | سرن، ۱۹۷۱-۱۹۸۴ |
---|---|
ابرسینکروترون پروتون | سرن، ۱۹۸۱-۱۹۸۴ |
ایزابل | بیانال، در سال ۱۹۸۳ تعطیل شد |
تواترون | آزمایشگاه فرمی، ۱۹۸۷-۲۰۱۱ |
برخورددهنده یونهای سنگین نسبیتی | بیانال، ۲۰۰۰–تا کنون |
ابربرخورددهنده ابررسانا | در سال ۱۹۹۳ تعطیل شد |
برخورددهنده بزرگ هادرونی | سرن، ۲۰۰۹–تا کنون |
برخورددهنده هادرونی بسیار بزرگ | فعلا جنبه نظری دارد |
ریک به عنوان دومین برخورددهنده پرانرژی دنیا محسوب میشود که رتبه اول در اختیار برخورددهنده هادرونی بزرگ از سرن است.[6]
در سال ۲۰۱۰ محققان این مجموعه اعلام کردند که با برخورد یونهای طلا توانستند در دمای ۴ تریلیون درجه کلوین به پلاسمای کوارک گلوئون دست یابند.[7]
منابع
- M. Harrison, T. Ludlam, S. Ozaki (2003). "RHIC Project Overview". Nuclear Instruments and Methods in Physics Research A. 499 (2–3): 235. Bibcode:2003NIMPA.499..235H. doi:10.1016/S0168-9002(02)01937-X.
- M. Harrison, S. Peggs, T. Roser (2002). "The RHIC Accelerator". Annual Review of Nuclear and Particle Science. 52: 425. Bibcode:2002ARNPS..52..425H. doi:10.1146/annurev.nucl.52.050102.090650.
- E.D. Courant (2003). "Accelerators, Colliders, and Snakes". Annual Review of Nuclear and Particle Science. 53: 1. Bibcode:2003ARNPS..53....1C. doi:10.1146/annurev.nucl.53.041002.110450.
- M. Riordan, W.A. Zajc (2006). "The First Few Microseconds". Scientific American. 294 (5): 34. doi:10.1038/scientificamerican0506-34A.
- S. Mirsky, W.A Zajc, J. Chaplin (26 April 2006). "Early Universe, Benjamin Franklin Science, Evolution Education". Science Talk. Scientific American. Retrieved 2010-02-16. (Listen بایگانیشده در ۴ فوریه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine)
- "CERN Completes Transition to Lead-Ion Running at the LHC". CERN. 8 November 2010. Retrieved 2010-11-08.
- A. Trafton (9 February 2010). "Explained: Quark gluon plasma". MITnews.
پیوند به بیرون
- ریک
- Wikipedia contributors, "Relativistic Heavy Ion Collider," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Relativistic_Heavy_Ion_Collider&oldid=441949233 (accessed August 6, 2011)