تئوری رنگ
تئوری رنگ در هنرهای تجسمی به یک راهنما عملی برای بیان تأثیر ترکیب رنگها گفته میشود.
دایره رنگ

یک دایره رنگ ابتدایی که در آن رنگهای قرمز، زرد و آبی وجود دارند، در واقع دایره رنگ سنتی در هنرهای تجسمی بهشمار میآید. آیزاک نیوتون (به انگلیسی: Isaac Newton) در سال ۱۶۶۶ اولین نمودار رنگ دایره شکل را به وجود آورد. از آن زمان تا کنون، دانشمندان و هنرمندان به مطالعه و طراحی نمونههای متنوع و مختلف این مفهوم اولیه بودهاند. اختلاف نظرهای متعدد دربارهٔ صحت و برتری یک چیدمان نسبت به دیگری، مدام موجب بروز مناقشاتی در این جمع شده است؛ اما در حقیقت، هر دایره رنگی که ترتیب منطقی رنگهای خالص در آن رعایت شده باشد، موثق و قابل استفاده خواهد بود.
در دایره رنگ، رنگهای اصلی و رنگهای مکمل وجود دارند.
دایره رنگ، از رنگهای زرد، نارنجی، قرمز، صورتی، بنفش، نیلی، آبی آسمانی و سبز تشکیل شده است.
رنگهای مکمل روبرو هر رنگ قرار دارد؛ مثلا مکمل زرد، بنفش است.
رنگهای اصلی
![]() |
![]() | |
رنگ افزایشی mixing |
Subtractive color mixing |
در تئوری رنگ سنتی، قرمز، زرد و آبی رنگهای اصلی هستند زیرا دانههای رنگی تشکیل دهنده آنها از ترکیب هیچ رنگ دیگری به وجود نیامده و تمام رنگهای دیگر از ترکیبات مختلف این سه رنگ با یکدیگر به دست میآیند.
رنگهای فرعی یا ثانویه
بنفش و نارنجی و سبز رنگهایی هستند که از ترکیب رنگهای اصلی با یکدیگر حاصل میشوند. محل قرارگیری هر رنگ ثانویه در دایره رنگ، بین دو رنگ اصلی تشکیل دهندهاش است.
رنگهای ترکیبی
زرد- نارنجی، قرمز-نارنجی، قرمز-بنفش، آبی-بنفش، آبی-سبز و زرد-سبز، این رنگها از ترکیب یک رنگ اصلی با یک رنگ فرعی به وجود میآیند و در میان دو رنگ تشکیل دهنده خود قرار میگیرند.[1]
جستارهای وابسته
منابع
- «تئوری رنگها و هارمونی رنگ». طراحی صنعتی ایران. دریافتشده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۱.