زیارت (گرگان)
زیات یکی از روستاهای بخش مرکزی شهرستان گرگان در استان گلستان ایران است.
 تصویری از زیات تصویری از زیات | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | گلستان |
| شهرستان | گرگان |
| بخش | مرکزی |
| دهستان | استرآباد جنوبی |
| نام‌های دیگر | زیارت خاصه‌رود |
| مردم | |
| جمعیت | ۲۲۸۰ نفر (سرشماری ۹۵) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱۵۶۳ متر |
| اطلاعات روستایی | |
| کد آماری | ۰۲۱۵۷۱ |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۱۷۳۲۳۰ |
این روستا در دهستان استرآباد جنوبی قرار داشته و براساس سرشماری سال ۱۳۸۵جمعیت آن ۲٬۲۸۰ نفر (۴۷۸ خانوار) بوده‌است.[1]
زیارت در ادامه جاده ناهارخوران به سوی کوهستان‌های جنوب شهر گرگان حدود ۱۰ کیلومتر جلوتر از ناهارخوران قرار دارد. در سال ۱۳۸۵ خورشیدی حدود دو هزار نفر در روستای زیارت زندگی می‌کردند. این روستا گالش‌نشین است اما گالش‌ها در این منطقه در حال ترک سبک زندگی گله‌داری سنتی و مقیم شدن و اشتغال به کارهای کشاورزی و ساخت‌وساز هستند.[2]
از اماکن دیدنی این روستا می‌توان به آبشارهای آن، چشمه آبگرم، امامزاده و همچنین بافت قدیمی روستا نام برد. از نکات جالب در مورد این روستا، میانگین عمر بالای مردم آن است که علت آن نیز زندگی طبیعی و استفاده از مواد غذایی جنگلی است.
زیارت به علت برخورداری از هوای نسبتاً خشک و خنک بازدیدکنندگان بسیار زیادی دارد. روستای زیارت به سرعت رو به گسترش است اگر چه از آغاز سال ۱۳۸۳ استانداری گلستان بدون هر گونه برنامه مشخصی محدودیت‌هایی را برای ساخت‌وساز ایجاد کرده ولی آپارتمان‌سازی در این روستا با شتاب فراوان ادامه دارد.
مردم
زبان
گویش زیارتی گونه‌ای از زبان طبری است و زیر شاخه طبری استرآبادی قرار دارد. گالش‌های زیارت خود را مازندرانی می‌دانند اما زبان مادری خود را گونه‌ای مجزا به نام زیارتی (و نه گالشی یا مازندرانی و نه حتی گرگانی) می‌نامند. برخی نیز گویش رایج در این روستا را «زبان روستایی» می‌خوانند. بسیاری از جوان‌ترها ترجیح می‌دهند به فارسی صحبت کنند.[2]
هر چند گونه زبانی روستای زیارت دارای حالت کُنایی (ارگاتیو) نیست اما بقایایی محدود از وجود یک ساخت کهن کنایی در آن به چشم می‌خورد. گویش زیارتی به شدت تحت تأثیر زبان فارسی است و این تأثیر در تمام سطوح صرفی، نحوی و واژگانی این گویش مشاهده می‌شود. این گویش ولی همچنان هویت طبری خود را حفظ کرده که به ویژه در نظام فعلی آن به روشنی قابل مشاهده است.[2]
گالش
گالش‌های طبری شاخه ای از اقوام طبری تبار هستند که در مناطق کوهستانی استان‌های گلستان و مازندران زندگی می‌کنند و به زبان طبری سخن می گویند.[2][3][4]گالش یا گاولش «Galeš»، در زبان طبری معنای گاوبان را می‌دهد. بعبارت ساده‌تر گالش یعنی کسی که دامداری می‌کند و گاو و گوسفند پرورش می‌دهد. کلمه گالش از ریشه سانسکریت گئورکش «Gao-rakš» گرفته شده‌است «Gao» به معنی گاو و «Rakš» به معنی پاییدن و نگهبانی کردن است. همچنین در زبان طبری به چوپان گاو گالش «Galeš» و به چوپان گوسفند کرد «kerd» گفته می‌شود. در متون کهن طبری از کلمه گالش به معنای چوپان استفاده شده‌است.[5]
نگارخانه
در راه روستای زیارت
تابلوی اطلاعات روستا، ورودی روستا از سمت گرگان
نمایی از زیارت
دیدی از روستا
نان محلی زیارت، ابتدای جاده به سمت گرگان
آبشار زیارت گرگان
آبشار زیارت
صخره‌های سمت چپ آبشار زیارت
امامزاده عبدالله زیارت
قبرستان امامزاده عبداله زیارت
منابع
- درگاه ملی آمار ایران
- عامریان، فاطمه: نقد و بررسی کتاب گالش‌ها در گذر زمان، پنج گفتگو از روستای گالش‌نشین زیارت. در مجله زبان و زبان‌شناسی. دوره و شماره: دوره ۱۱، شماره ۲۲، بهار و تابستان ۱۳۹۵، صص ۱۱۹–۱۳۰.
- http://anthropology.ir/article/18313
- http://www.khazarnama.ir/زندگی-متفاوت-یک-گالشدر-مناطق-کوهستا/
- http://mazandnume.com/fullcontent/15868/گالش-مازندرانی-و-گالش-روسی/