زیست‌دارو

زیست‌داروها یا داروهای بیولوژیک (به انگلیسی: Biopharmaceutical) داروهایی هستند که از منابع زیستی گرفته شده باشند. واکسن، خون و فراورده‌های آن، یاخته‌های سوماتیک، آلرژن‌ها، بافت‌های زیستی و پروتئین‌های نوترکیب‌کننده شناخته‌شده‌ترین انواع زیست‌داروها به‌شمار می‌روند.[1]

این دسته از داروها که از داروهای سنتزشده شیمیایی متمایز هستند، مبتنی بر پروتئین مشتق‌شده از سلول‌های زندهٔ کشت شده در آزمایشگاه هستند. زیست‌داروها توسط تزریق یا داخل وریدی (IV) وارد بدن می‌شوند. با ظهور تکنیک‌های بیولوژیک مولکولی مدرن و به روز استفاده از آن‌ها در طب در دههٔ گذشته فوق‌العاده افزایش یافته‌است، اگرچه از زیست‌داروها برای درمان بیماری بیش از ۱۰۰ سال استفاده شده‌است.

زیست‌داروها متفاوت از داروهای سیستمیک سنتی که بر کل سیستم ایمنی بدن تأثیر می‌گذارند هستند، بیولوژیک‌ها قسمت‌های خاصی از دستگاه ایمنی بدن را هدف قرار می‌دهد.[2]

تحقیق و توسعهٔ سرمایه‌گذاری در داروهای جدید در صنعت بیولوژیک ۶۵٫۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۸ بود. چند نمونه از داروهای بیولوژیک ساخته شده با تکنولوژی دی ان ای نوترکیب عبارتند از:

USAN/INN نام تجاری بیماری فناوری مکانیسم اثر
آبیتاسپت Orencia آرتریت روماتوئید پادتن CTLA-4 پروتئین فیوژن لنفوسیت تی(T)
آدالیمومب Humira و CinnoRA آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت انکیلوزان، ورم مفاصل پسوریاتیک، پسوریازیس، کرون (بیماری) پادتن تک‌تیره آنتاگونیست (بیوشیمی) عامل نکروز تومور آلفا(TNF)
alefacept Amevive پلاک مزمن پسوریازیس پادتن G1 پروتئین فیوژن به‌طور کامل مشخص نیست
اریتروپوئیتین Epogen کم خونی ناشی از شیمی درمانی سرطان، نارسایی مزمن کلیه و غیره. پروتئین نوترکیب تحریک تولید سلول‌های قرمز خون
اتانرسپت Enbrel و Altebrel آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت انکیلوزان، ورم مفاصل پسوریاتیک، پسوریازیس گیرنده پروتئین نوترکیب انسانی-TNF آنتاگونیست TNF
اینفیلیکسیماب Remicade آرتریت روماتوئید، اسپوندیلیت انکیلوزان، ورم مفاصل پسوریاتیک، پسوریازیس، کولیت زخمی، کرون (بیماری) آنتی‌بادی مونوکلونال آنتاگونیست TNF
ترازتوزوماب Herceptin سرطان پستان آنتی‌بادی مونوکلونال انسانی آنتاگونیست (HER2/neu (erbB2
اوستکناماب Stelara پسوریازیس آنتی‌بادی مونوکلونال انسانی آنتاگونیست IL-12 و IL-23
denileukin diftitox Ontak لنفوم پوستی سلول CTCL)T) سم دیفتری پروتئین مهندسی ترکیب اینترلوکین ۲ و سم دیفتری چسب گیرنده اینترلوکین ۲
گولیموماب Simponi آرتریت روماتوئید، ورم مفاصل پسوریاتیک، اسپوندیلیت انکیلوزان، کرون (بیماری)، پسوریازیس پادتن تک‌تیره آنتاگونیست TNF

[1]

تولید داروهای بیولوژیک در ایران

هم‌اکنون تعداد محصولاتی که با فرایند بیوتکنولوژی در ایران تولید می‌شود حدود ۱۵ محصول است. حدود ۸ شرکت دارویی ایرانی با فناوری بیوتکنولوژی محصولات دارویی تولید و به بازار دارویی کشور عرضه می‌کنند. بیشتر فراورده‌های بیوتکنولوژیک که در بازار دارویی ایران وجود دارد از طریق تحقیقات شرکت‌های دانش بنیان ساخته شده‌است.[3]

منابع
  1. http://en.wikipedia.org/wiki/Biopharmaceutical
  2. http://www.psoriasis.org/about-psoriasis/treatments/biologics
  3. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ نوامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.