سرخرگ زیرکتفی
سرخرگ زیرکِتفی یا شریان ساب‌اسکاپولار (انگلیسی: Subscapular artery) بزرگترین شاخه سرخرگ زیربغلی (شریان آگزیلاری) است که از سطح خلفی بخش سوم آن منشأ می‌گیرد. خاستگاه آن در مرز پایینی ماهیچه زیرکتفی است و این ماهیچه را تا گوشه زیرین کتف دنبال می‌کند.
| سرخرگ زیرکتفی | |
|---|---|
 Axillary artery and its branches, including subscapular artery - anterior view of right upper limb and thorax. | |
 The scapular and circumflex arteries. | |
| جزئیات | |
| سرچشمه از | سرخرگ زیربغلی |
| شاخه‌ها | circumflex scapular artery, thoracodorsal artery |
| تأمین‌کننده | ماهیچه پشتی بزرگ |
| شناسه‌ها | |
| لاتین | arteria subscapularis |
| TA98 | A12.2.09.013 |
| TA2 | 4627 |
| FMA | 22677 |
بیشترین خون‌رسانی سرخرگ زیرکتفی به نواحی خلفی دیواره زیربغلی و ناحیه کتفی (اسکاپولار) خلفی است.
کالبدشناسی
سرخرگ زیرکتفی بزرگترین و درشت‌ترین شاخه شریان اگزیلاری است. شریان ساب‌اسکاپولار از سطح خلفی قسمت سوم شریان اگزیلاری در مجاورت کنار تحتانی عضله ساب اسکاپولاریس منشأ می‌گیرد، سپس به طرف زاویه تحتانی اسکاپولا رفته و در عضلات مجاور پایان می‌پذیرد. شریان ساب‌اسکاپولار در نهایت به دو شاخه انتهایی شریان سیرکومفلکس اسکاپولار و شریان توراکودورسال تقسیم می‌شود.
سرخرگ زیرکتفی بیشترین خون‌رسانی به خلف اگزیلا را انجام داده و در خون رسانی به ناحیه اسکاپولار خلفی شرکت می‌کند.
مسیر
۱. شریان سیر کومفلکس اسکاپولار تقریباً در چهار سانتی‌متری مبداش ازان جدا می‌شود پس از آن که کنار خارجی اسکاپولا را دور زد از فضای سه گوش عبور می‌کند و در خلف این شریان بری ورود به حفره سوپرااسپیناتوس، عضله ترس مینور را سوراخ کرده و یا از زیر آن می‌گذرد. شریان سیرکومفلکس اسکاپولار با شریان سوپرااسکاپولار و شاخه عمقی شریان عرضی گردن (شریان اسکاپولار خلفی) برای تشکیل یک شبکه اناستوموتیک عروقی در اطرف کتف به هم می‌پیوندند.
شریان سیر کومفلکس اسکاپولار خود به دو شاخه تقسیم می‌شود:
- شاخه اینفرااسکاپولار که به داخل حفره ساب اسکاپولار نزدیک ساب اسکاپولاریس رفته و با شریان عرضی اسکاپولا و شاخه نزولی عرضی گردن اناستوموز می‌شود.
- شاخه دوم در طول کنارهٔ اگزیلاری اسکاپولا امتداد یافته و بین ترس ماژور و مینور و در سطح پشتی زاویه تحتانی با شاخه نزولی عرضی گردن (دورسال اسکاپولار) اناستوموز می‌شود.
شاخه‌های ریز قسمت پشت دلتوئید و سر دراز تری سپس را تغذیه کرده و با شاخه صعودی پروفوندا براکئیی اناستوموز می‌شود.
۲. شریان توراکو دورسال تقریباً کنارهٔ خارجی استخوان کتف را تا گوشهٔ تحتانی ان طی می‌کند. این شریان در خون رسانی به دیواره‌های خلفی و داخلی اگزیلا شرکت می‌کند.
منابع
- این مقاله در بردارندهٔ بخش‌هایی از صفحه page 588 چاپ ۲۰ام آناتومی گری (۱۹۱۸) است که در مالکیت عمومی قرار دارد.
- Moore, Keith (2014). Clinically Oriented Anatomy Seventh Edition. Wolters Kluwer. pp. 716–717. ISBN 978-1-4511-1945-9.
