سید محمدعلی قاضی طباطبایی
سید محمدعلی قاضی طباطبائی، 《زادهٔ ۳۰ مهر ۱۲۹۳ در تبریز – درگذشتهٔ ۱۰ آبان ۱۳۵۸ در تبریز》 یکی از مجتهدان و مبارزان شیعه، در دوران پهلوی بود. او پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران اولین امام جمعه تبریز شد و پس از یک سال امامت جمعه، ترور شده و به قتل رسید.
سید محمدعلی قاضی طباطبائی | |
---|---|
![]() | |
زادهٔ | ۶ جمادیالاول ۱۳۳۳ (قمری) (۳۰ مهر ۱۲۹۳ خورشیدی) تبریز ،آذربایجان شرقی |
درگذشت | ۱۰ آبان ۱۳۵۸ (۶۵ سال) تبریز، آذربایجان شرقی |
مدفن | مسجد مقبره تبریز |
پیشه | مجتهد |
عنوان | خمینی آذربایجان[1] |
دین | اسلام |
مذهب | شیعه دوازدهامامی |
والدین | حاج میرزا باقر قاضی طباطبائی |
تحصیلات
قاضی طباطبایی در خاندانی کهن از نوادگان عبدالوهاب تبریزی متولد شد. سرسلسله خاندان قاضی، میرزا محمدتقی قاضی طباطبایی (درگذشته 1220 یا 1222 قمری) است و نسب سید علی قاضی و سید محمدحسین طباطبایی و برادرش سید محمدحسن الهی طباطبایی نیز به او میرسد.[2] تحصیلات مقدماتی را زیر نظر میرزا محمدحسین و میرزا اسدالله قاضی طباطبائی گذراند و تحصیلات تکمیلی را از ۱۳۵۹ قمری در قم آغاز کرد و از سال ۱۳۶۹ قمری به نجف رفت.
مبارزات
او در دوران پهلوی از عوامل مؤثر انقلاب در آذربایجان و تبریز بود که در قضیه تطاهرات ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ تبریز از عوامل مؤثر بود.
در خاطرات یکی از مبارزان نقل شده که: «در دوران شاهنشاهی شبی همۀ ائمۀ جمعه و ائمۀ شاخص جماعات در منزل مرحوم حضرت آیت الله حسنعلی مروارید اجتماع داشتند و این شب نشینیها در منزل علما مرسوم بود. در آن شب مامورین شهربانی به منزل ایشان ریخته و همه را گرفتند این خبر به آیتالله قاضی طباطبایی رسید. ایشان از تبریز به تهران آمد و صندلی اش را آورد و گذاشت جلوی درب شهربانی مرکزی و گفت: «تا یک ساعت دیگر باید همه آزاد شوند اگر آزاد نشدند؛ تبریز را به خاک و خون می کشم» و به دستور رئیس شهربانی در کمتر از یک ساعت همهی روحانیان بازداشت شده آزاد شدند.»
درگذشت
نماز عید قربان سال ۱۳۵۸ به امامت او اقامه شد. وی پس از اقامهٔ نماز مغرب و عشا در مسجد در راه بازگشت به منزل توسط گروهک فرقان ترور شد. در تاریخ ۱۱ آبان همان سال، خمینی در پیامی کشتهشدن وی را تسلیت گفت.[3] او در جمهوری اسلامی ایران بهعنوان اولین «شهید محراب» شناخته میشود.

منابع
- نادر میرزا، تاریخ تبریز، ص223.
- «پیام به ملت ایران (شهادت آقای سید محمد علی قاضی طباطبایی)». وبگاه جامع امام خمینی.
- ترور محمدعلی قاضی طباطبائی اولین شهید محراب به دست گروه مجاهدین خلق پایگاه حوزه
- ترور محمدعلی قاضی طباطبائی مرکز اسناد انقلاب اسلامی