شهر خدا (کتاب)
پیرامون شهر خدا بر علیه مشرکان (به لاتین: De Civitate Dei contra paganos ) که به اختصار شهر خدا نامیده می شود ، کتابی در حوزه فلسفه مسیحی از آگوستین است که در اوایل قرن پنجم میلادی نوشته شد. این کتاب را حسین توفیقی به فارسی ترجمه کرده‌است.
 The City of God, opening text, manuscript c. 1470 | |
| نویسنده(ها) | آگوستین |
|---|---|
| عنوان اصلی | De civitate Dei contra paganos |
| کشور | امپراتوری روم |
| زبان | زبان لاتین |
| موضوع(ها) | Christian philosophy |
تاریخ نشر | Completed work published 426 پس از میلاد |
انگیزه نگارش
رومی‌ها در قرن چهارم میلادی مسیحی شدند و ناگهان در سال ۴۱۰ میلادی مورد هجوم «گوت‌ها» قرار گرفتند. در این دوران کسانی که هنوز به بت‌پرستی گرایش داشتند، دلیل سقوط رم را دست برداشتن آنها از بت‌پرستی و گرویدن به مسیحیت دانستند.
آگوستین در آن زمان در شهر «هیپو» در الجزایر کنونی زندگی می‌کرد. فرستاده‌ای از پاپ نزد او می‌رود و برای مقابله با افرادی که چنین استدلالی می‌آوردند از او کمک می‌خواهد. آگوستین در پاسخ، مطلب مختصری را ارائه می‌کند اما قول می‌دهد که پاسخ مبسوط را در کتابی بنویسد که در واقع همین کتاب «شهر خدا»ست.[1]
ساختار کتاب
این کتاب بیست و دو بخش دارد که از آن به بیست و دو کتاب یاد می‌شود. ده کتاب نخست به یک موضوع می‌پردازند و باقی کتاب به موضوعی دیگر. در ده کتاب اول، آگوستین بر این بحث متمرکز می‌شود که بت‌پرستی هیچ سودی برای دنیا و آخرت انسان ندارد. آگوستین در کتاب‌های یازدهم تا چهاردهم از شهر خدا در زمان گذشته سخن می‌گوید. کتاب‌های پانزده تا هجدهم نیز به شهر خدا در زمان مسیح تا آگوستین اختصاص دارد. چهار کتاب آخر نیز درباره آخرت است تا می‌رسد به رؤیت خدا که در مسیحیت به «رؤیت سعیده» معروف است. به گمان آگوستین، این دنیا شهر خدا وجود ندارد و مادامی که در جامعه این دنیایی هستیم باید از قوانین شهر زمینی تبعیت کنیم البته تا جایی که دین ما آسیبی نبیند. این تفکر نشان دهنده دیدگاه متعادل اوست.[1] پیش از آگوستین فلسفه در مسیحیت جایی نداشت. پولس قدیس جمله‌ای دارد با این مضمون که «هوشیار باشید که فلسفه شما را نرباید» اما با وجود چنین تاکیدی آگوستین و چند قدیس دیگر فسلفه را وارد مسیحیت کردند. آگوستین نخستین کسی بود که در فصل بیست و ششم کتاب یازده عنوان کرد که «می اندیشم پس هستم».[1]
ترجمه فارسی
این کتاب را حسین توفیقی به فارسی برگرداند و دانشگاه ادیان و مذاهب آن را در پاییز ۱۳۹۱ منتشر کرد. نشست بررسی کتاب در مرکز فرهنگی شهر کتاب در ۷ آذر ۱۳۹۱ با حضور فتح‌الله مجتبایی، پیروز سیار، شهرام پازوکی و حسین توفیقی برگزار شد.[2][3]