صداگذاری
صداگذاری[1] در فیلم در واقع به معنای جداسازی یا حذف یا تغییر صدای پسزمینه از زبان اصلی فیلم و قرار دادن صدای نو روی فیلم، برای رساندن و القای حس فیلم به بیننده یا شنونده است. مرسومترین این روش در دوبله (گفتارگردانی) است. صداگذار[2] براساس صداهای ضبط شده در هنگام فیلمبرداری که به همراه نسخه فاین کات و با شات لیست به او تحویل داده می شود کار خود را شروع می کند.
صداگذار براساس موقعیت زمانی و مکانی فیلم بایستی علاوه بر استفاده از صدا های موجود که در سر صحنه ضبط شدهاند و در نظر او از لحاظ فنی قابل استفاده هستند، توسط یک فولیمن یا فولیواکر بعضی صدا ها را مانند صدای پا، صدای نفسنفس زدن کاراکترها و صدای اشیاء مورد استفاده در صحنه، مانند چکاوک شمشیرها و تمامی صدا هایی که مورد استفاده فیلم است و در حین فیلمبرداری ضبط نشده یا خیلی ضعیف ثبت شده و قابل استفاده نیستند را بازآفرینی و ضبط مینماید و با استفاده از صداهای آرشیوی بقیه صداها را مانند صدای محیط، صدای زوزه باد، صدای رعد و برق، شیههٔ اسب، و… را به فراخور صحنه آماده و بر روی فیلم میکس می کند.
در استودیوی صداگذاری با استفاده از نرمافزار های موجود میکس صدا تمامی صدا ها با هم مخلوط شده و بعضی صدا ها توسط این نرمافزارها بهصورت اکولایزر براساس قصهٔ فیلم و در جهت ایجاد حس و حال فیلم تغییر می یابند؛ مانند تیز کردن صدا، تغییر صدا، بم کردن صدا، تلفنی کردن، و…؛ و همچنین ساخت صداهایی جدید برای موجودات فضایی از طریق مخلوط چند صدا و…
در پایان بعد از میکس نهایی و تأیید توسط طراح صدا، صدا های مخلوط شده به لابراتوار فرستاده شده و بر روی حاشیهٔ فیلم ضبط می شود.
از جمله موارد قابل بررسی و تأمل در صدا گذاری فیلم صدا گذاری فیلمهای انیمیشن است که تفاوت های بسیاری با فیلمهای سینما دارد. و خلاقیت متخصص صدا گذاری در آن نقش چشم گیر و به سزایی دارد.
انواع بهرهگیری از صدا
به دو روش میتوان از صدا استفاده کرد.
پلیبک
تنظیم تصویر براساس موسیقی و صدا.
انواع ضبط صدا
ضبط صدا بر حاشیهٔ فیلم به دو روش انجام میشود.
مغناطیسی (مگنت)
در روش مغناطیسی نواری به رنگ قهوهای در حاشیه فیلم نصب یا گوتینگ میشود که صدا بر روی آن ضبط میگردد.
مزایای روش مغناطیسی
کیفیت صدای مغناطیسی بهتر از روش اپتیک است.
معایب روش مغناطیسی
اگر فیلم یا نوار صدا در معرض یک میدان مغناطیسی قرار گیرد اطلاعات روی حاشیه فیلم بتدریج پاک میشود.
نوری (اپتیک)
در روش نوری یا اپتیک در حاشیهٔ فیلم صدا به ارتعاشات نوری تبدیل شده و ضبط میشود.
مزایای روش نوری
میدان مغناطیسی بر آن اثر نمیکند.
معایب روش نوری
کیفیت صدا به خوبیِ روش مغناطیسی نیست.
پینوشت و منبع
- «صداگذاری» [سینما و تلویزیون] همارزِ «dubbing»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر اول. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۱-۱ (ذیل سرواژهٔ صداگذاری)
- «صداگذار» [سینما و تلویزیون] همارزِ «dubbing mixer, re-recording mixer»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر چهارم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۵۹-۱ (ذیل سرواژهٔ صداگذار)