صفحه‌کلید فارسی
صفحه‌کلید فارسی به جانمایی صفحه‌کلید رایانه یا ماشین تایپ گفته می‌شود که برای زبان فارسی طراحی شده باشد.
تاریخچه
از آنجا که استاندارد کردن تعداد و شکل حروف و اعداد و علامات در ماشین‌های تحریر فارسی ضروری بود در سال ۱۳۵۲ کمیسیونی از نمایندگان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و برخی اشخاص علاقه مند و خبره تشکیل شد و پس از بررسی‌های جامعی که دربارهٔ این موضوع به عمل آمد تصمیم گرفته شد که اولاً حداقل تغییرات ممکن را در ترتیب حروف و اعداد و علامات به عمل آورند تا تایپیست‌هایی که به حروف سابق عادت کرده‌اند دچار سردرگمی نشوند و تعویض سنگین ماشین تحریرهای موجود به مردم و دولت تحمیل نشود و همچنین حروف، علامات و اعداد در ماشین‌های تحریر فارسی از نظر تعداد، شکل و ترتیب استاندارد شوند تا کلیه ماشین‌های تحریر که به صورت تجاری وارد کشور می‌شوند از جهات مذکور یکنواخت گردند و در نهایت استاندارد صفحه‌کلید ایزیری ۸۲۰ شکل گرفت.[1]
تدوین و اصلاح استاندارد صفحه‌کلید فارسی در چندین نسخه ادامه یافت.
صفحه‌کلید استاندارد ملی ایران
ایزیری ۹۱۴۷ در تاریخ ۸ اردیبهشت ۱۳۸۶[2] به عنوان صفحه‌کلید استاندارد از سوی مؤسسهٔ استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران معرفی شد که استانداردهای زیر در نوشتن استاندارد ۹۱۴۷ مورد استفاده و توجه قرار گرفته‌اند:
- ایزیری ۸۲۰، مصوب ۱۳۵۲، «حروف فارسی در ماشین‌های تحریر»
- ایزیری ۲۹۰۱، مصوب ۱۳۷۳ (تجدیدنظر اول)، «طرز قرار گرفتن حروف و علائم زبان فارسی بر روی صفحه‌کلید کامپیوتر»
- ایزیری ۳۳۴۲، مصوب ۱۳۷۳، «استاندارد کد تبادل اطلاعات ۸بیتی فارسی»
- ایزیری ۶۲۱۹، مصوب ۱۳۸۱، «فناوری اطلاعات — تبادل و شیوهٔ نمایش اطلاعات فارسی بر اساس یونی‌کد»
چینش ایزیری ۹۱۴۷
صفحه‌کلید فارسی در سیستم‌عامل‌ها
- ویندوز
- چینش صفحه‌کلید فارسی در سیستم‌عامل ویندوز تا نسخهٔ ۷، با چینش استاندارد ملی ایران (ایزیری ۹۱۴۷)، متفاوت است (این چینش را ببینید).
- از نسخهٔ ۸ به بعد صفحه‌کلید فارسی دیگری با نام فارسی (استاندارد) (به انگلیسی: Persian (Standard)) به ویندوز اضافه شده و قابل فعال‌سازی است؛ این صفحه‌کلید شباهت بیشتری به صفحه‌کلید استاندارد ملی ایران (۹۱۴۷) دارد (این چینش را ببینید).
- توزیع‌های گنو/لینوکس
در توزیع‌های گنو/لینوکس این استاندارد صفحه‌کلید به‌صورت پیش‌فرض رعایت گردیده است.[2]
- مکینتاش
پشتیبانی کامل زبان فارسی در سیستم‌عامل مک‌اواس ۱۰ با عنوان Persian ISIRI 2901 همراه با پرچم ایران وجود دارد.
- اندروید
در صفحه‌کلید فارسی گوگل بیشتر نویسه‌های موجود در صفحه‌کلید استاندارد فارسی پشتیبانی شده است. فقط شمار اندکی از نویسه‌های حالت دگرساز راست مانند زیرمتن راست به چپ پشتیبانی نمی‌شوند.
جستارهای وابسته
- زبان فارسی
- ویکی‌پدیا:فارسی‌نویسی
پیوند به بیرون
- ایزیری ۹۱۴۷
- دانلود صفحه‌کلید فارسی برای ویندوز ۷ و پایین‌تر
منابع
- «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۸ اوت ۲۰۱۶.
- «طرز قرار گرفتن حروف و علائم زبان فارسی بر روی صفحه‌کلید رایانه» (PDF). مؤسسهٔ استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۳۱ شهریور ۱۳۹۱.
| استاندارد ملی ایران (ایزیری (ISIRI)) | | |
|---|---|---|
| سایر استانداردها | ||
| جستارهای وابسته | ||