طلائیه
طَلائیه منطقهای[5] مرزی و بیابانی خشک در غرب استان خوزستان است که در دهستان بنی صالح، بخش نیسان شهرستان هویزه قرار گرفتهاست.[6][7] این منطقه پیشتر هور[8][9] با پوشش گیاهی نیزار بوده[10] و با ساخت سد کرخه، اکتشافات نفتی و پیامدهای جنگ کاملاً خشک شدهاست.[11] بخشهایی از طلائیه در هنگام طغیان هورالهویزه به زیر آب میرود و باتلاقی میشود.[3] میدان نفتی مجنون؛ یکی از غنیترین میدانهای نفتی جهان، در سال ۱۹۷۵ در نزدیکی خط مرزی کشف شد. بخشی از این میدان نفتی و چند حلقه چاه[12] در جنوبشرقی هور در خاک ایران است.[13]
طلائیه | |
---|---|
پاسگاه مرزی | |
مختصات: | |
کشور | ایران |
استان | خوزستان |
شهرستان | هویزه |
بخش | نیسان |
دهستان | بنیصالح |
جنگ
پیش از آغاز جنگ در تاریخ ۲۷ شهریور ۱۳۵۹ برپایهٔ گزارش گروهان ژاندارمری هوزگان، نیروهای عراقی روبروی پاسگاه طلائیه قدیم با ۱۰۰ دستگاه تانک و روبروی پاسگاه طلائیه جدید با سنگرسازی و انتقال نیروها برای حمله آماده میشدند.[14] طلائیه از روزهای آغازین جنگ تا عقبنشینی عراق در عملیات بیتالمقدس در دست نیروهای عراقی بود.[15]
مرز
خطوط مرزی یا دال طلائیه دو خط مستقیم با زاویهٔ ۹۰ درجه هستند.[3] برپایهٔ عهدنامه ۱۹۷۵ الجزایر خط مستقیم افقی (از پیچ کوشک تا طلائیه) از میل مرزی ۱۲ به سمت غرب تا میل مرزی ۱۴–آ[16] و خط مستقیم عمودی از میل مرزی ۱۴–آ به سمت شمال تا میل مرزی ۱۴–ب ادامهدارد.[9] جادهٔ قدیم هویزه نشوه از این مرز میگذشت.[12]
دژ بارلِو
عراق در راستای مرز کوشک طلائیه سیمخاردار کشیده و زمین را مینگذاری کردهبود و کانال آبی به عرض ۴ و عمق ۴ متر ساختهبود، که درون آن هم سیمخاردار و مینگذاری شدهبود. در پشت این کانال خاکریزها یا دژهایی سهگوش در دو ردیف ساختهشده بود.[12]
حملات شیمیایی
عراق بارها این منطقه را بمباران شیمیایی[17][18] کردهاست. از این جمله حملات: در پدافند عراق علیه عملیات خیبر از ۶ اسفند ۱۳۶۲ تا ۱۶ فروردین ۱۳۶۳ با گازهایی چون خردل، تابون و فسژن طلائیه بمباران و سمپاشی شد، همچنین نیزارهای منطقه با بمبهای آتشزا و فسفری به آتش کشیده[19] و تا پایان جنگ از سوی عراق آب از کانال سوئیب[3] بسوی طلائیه سرازیر شد.[20]
آخرین حملات شیمیایی عراق در این منطقه، در تاریخ ۴ تیر ۱۳۶۷ برای ستاندن جزیره مجنون از دست نیروهای ایرانی بود.[21][22]
پس از آتشبس
چهار روز پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت از سوی ایران، در تاریخ ۳۱ تیر ۱۳۶۷ عراق این منطقه را دوباره اشغال کرد.[23] در نامهای خطاب به شورای امنیت به تاریخ ۸ دی ۱۳۶۷ دکتر علیاکبر ولایتی، از ادامهٔ اشغال خاک ایران و استخراج نفت از نفتشهر، سمیده و طلائیه شکایت کرد.[24]
یادمان طلائیه
با یافت شمار زیادی از پیکرهای جانباختگان جنگ در ۸ کیلومتری غرب پاسگاه طلائیهٔ قدیم، حسینیهٔ «حضرت ابوالفضل العباس (ع)» در آنجا برای یادمان و بزرگداشتشان ساختهشد.[15] هیئت وزیران این منطقه را در سال ۱۳۸۷ بهعنوان منطقهٔ نمونهٔ گردشگری تصویب کرد.[25]
پیوند به بیرون
- عکسهای ماهوارهای ناسا از منطقه:
- ۳ آذر ۱۳۸۹: ISS025-E-17562
- ۴ فروردین ۱۳۹۰: ISS027-E-7941
- ۲۱ شهریور ۱۳۹۲: ISS037-E-1158
منابع
- «Ţalā'īyeh: Iran». National Geospatial-Intelligence Agency. دریافتشده در ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۷.
- «Fortification Patterns on the Iraq-Iran Border». NASA Earth Observatory. دریافتشده در ۲۰ مه ۲۰۱۷.
- «یادمان طلائیه». مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس. دریافتشده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
- Bar Lev Line
- آدرس آماری: 0623010001004806011. پاسگاه طلائیه جدید، بنی صالح، نیسان، هویزه «خوزستان». درگاه ملی آمار. دریافتشده در ۲۰ مه ۲۰۱۷.
- «نقشه دهستانها، سال ۱۳۹۰، خوزستان». درگاه ملی آمار. دریافتشده در ۲۰ مه ۲۰۱۷.
- «تصویبنامه درخصوص اصلاحات تقسیمات کشوری در استان خوزستان شهرستان هویزه». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران. دریافتشده در ۲۰ مه ۲۰۱۷.
- «NH 38-4 Al Amarah, Iraq; Iran» (PDF). DGIA, Ministry of Defence UK, The University of Texas at Austin. ۲۰۰۱. دریافتشده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
- «International Boundary Study No. 164» (PDF). Bureau of Intelligence and Research - US Department of State. ژوئیه ۱۳, ۱۹۷۸. دریافتشده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
- دکتر حسین علایی (۱۳۹۱). «نقش ارتش در عملیات خیبر» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
- «بررسی روند تغییرات ماهانه، تنوع و تراکم و جمعیت پرندگان آب زی تالاب هورالعظیم» (PDF). دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست. ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
- مهدی خداوردیخان (۱۳۹۱). «بررسی زمین و وضعیت دشمن در عملیات خیبر» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۷.
- «Majnoon Field, Iraq». offshore-technology.com. دریافتشده در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۷.
- «آمادگی آشکار عراق برای حمله به ایران». مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس. ۲۸ شهریور ۱۳۹۵. دریافتشده در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۷.
- «یادمان طلائیه منطقه عملیاتی خیبر و بدر» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. ۱۳۹۴. دریافتشده در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۷.
- به مختصات ۳۱°۰۰′۰۱″ شمالی ۴۷°۴۰′۵۴″ شرقی
- «استفاده مکرر عراق از سلاحهای شیمیایی در منطقه بدر و مناطق جفیر و طلائیه». مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس. دریافتشده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
- Hutchinson، Robert. Weapons of Mass Destruction. Hachette UK. شابک ۹۷۸۱۷۸۰۲۲۳۷۷۳.
- محمدباقر نیکخواه (۱۳۹۱). «جنگ شیمیایی دشمن در عملیات خیبر» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۲ مه ۲۰۱۷.
- امیر چیذری (۱۳۹۳). «بررسی استحکامات و موانع منطقه عملیاتی کربلای ۵» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. بایگانیشده از اصلی (PDF) در ۳۰ مه ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۲ مه ۲۰۱۷.
- «سقوط مجنون (۴ تیر ۱۳۶۷)». مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس. دریافتشده در ۲۱ مه ۲۰۱۷.
- احسان خرمدره (۱۳۸۱). «بررسی تحولات نظامی جنگ در سال ۶۷» (PDF). نگین ایران، فصلنامه تخصصی مطالعات دفاع مقدس. دریافتشده در ۲۳ ژوئن ۲۰۱۷.
- هاشمی رفسنجانی. «عراق آتشبس قطعنامه را بعد از ۴ روز شکست». hashemirafsanjani.ir. دریافتشده در ۲۲ مه ۲۰۱۷.
- Ali Akbar Velayati (January 3 1989). «Letter» (PDF). United Nations Security Council. دریافتشده در ۲۲ مه ۲۰۱۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - «تصویبنامه در خصوص تعیین بیست و نه منطقه در استان خوزستان به عنوان مناطق نمونه گردشگری». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران. دریافتشده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۷.