عاشیق حسن اسکندری

حسن اسکندری از عاشیق‌های معروف دورهٔ معاصر[1][2][3] است.

حسن اسکندری
باغلاما
زاده۲ بهمن ۱۳۲۶
روستای اوزوم‌کاللا منطقه قره داغ
زمینه کاریعاشیق
ملیتایرانی
پدر و مادرآقا خان و شاه بگیم

طرلان اسکندری، معروف به حسن اسکندری، دوم بهمن سال ۱۳۲۶ در روستای اوزوم‌کاللا ناحیه قره داغ به دنیا آمد.[4] از سال ۱۳۳۵ در تبریز به فرشبافی مشغول شّد و از سال ۱۳۴۳ در تهران به نانوائی پرداخت. در سال ۱۳۴۸ به تبریز بازگشته و نزد عاشیق‌های دیگر، مانند عاشیق رسول قربانی و عزیز شهنازی، به کار دف نوازی و آواز خوانی مشغول شد.[5] بعد از مدتی، به تشویق بالابان نواز معروف، عباس عبادیان، ساز نوازی را یادگرفت و هنر عاشیقی را پیشه کرده، همزمان نیز در رادیو تبریز به اجرای داستان‌های عاشیقی مشغول شد.[4] از سال ۱۳۵۵ کنسرت‌های عاشیق حسن در دانشگاه‌های ایران پا می‌گیرد و او به محافل روشنفکری وابسته می‌شود.[6] حضور عاشیق حسن اسکندری، عاشیق عبدالعلی نوری و عاشیق قشم جعفری در قهوه‌خانه عاشیقلار آنجا را به محفل روشنفکری تبریز تبدیل کرد.[7] آوازی که حسن به مناسبت آزادی صفر قهرمانیان خوانده معروف است. مطلع این آواز بدینگونه است:

آی قوجامان انسان، داغ تک ویقارلی گلیری هر یردن سوراغین سنین
ای پیر انسان مقاوم ایستاده چون کوهی سترگ از هر گوشه سراغ تو را می‌گیرند

وابستگی به دانشگاه برای حسن گران تمام شد؛ چرا که در اوضاع سیاسی بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران او را از حرفه عاشیقی منع کردند.

مقام هنری
  • در سال ۱۳۶۴، حسن به همراه چند عاشیق دیگر به جشنواره فجر دعوت شد؛ و این آغازی بود بر ارج گذاری به موسیقی عاشیقی.[4] از آن پس او و گروهش در همه جشنواره‌های فجر حضور یافته و جوایزی دریافت کرده‌اند. در ۱۳۷۰ مقام دوم تکنوازی، در ۱۳۷۵ مقام نخست گروهی، در سال‌های ۱۳۶۹، ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ مقام نخست آوازخوانی را به دست آورد.[8] دولت با پی بردن به اهمیت تبلیغی این ژانر موسیقی عاشیق‌ها را به جشنواره‌های خارجی فرستاد و حسن نیز در اغلب این برنامه‌ها شرکت داشته‌است. او تاکنون در کشورهای مختلفی چون جمهوری آذربایجان، ژاپن، آلمان، انگلستان، فرانسه، هلند، چین، ازبکستان، قزاقستان، اسلواکی، اتریش، اسلوونی، مجارستان، چک و ترکیه برنامه اجرا کرده‌است.[9]
  • گروه عاشیق حسن در جشنواره موسیقی آوینیون فرانسه در ۱۳۷۰ به عنوان گروه برگزیده شناخته شد. او در ۱۳۷۵ به عنوان بهترین تنظیم کننده برنامه‌های موسیقی رادیو و تلویزیون و در ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰ به عنوان بهترین خواننده و تنظیم کننده برای تولیدات رادیو و تلویزیون انتخاب شد.[10]
  • عاشیق حسن به همراه عاشیق رسول قربانی نشان تبریز را دریافت کرده‌است.[11]
  • یازدهم مرداد ماه ۱۳۸۶ در سالن ۲۰۰۰ نفری شهید آوینی فرهنگسرای بهمن شب شعر و موسیقی بمناسبت بزرگداشت شصتمین سال تولد عاشق حسن برگزار گردید. نزدیک به ۲۵۰۰ نفر از علاقمندان فرهنگ و مدنیت آذربایجان شرکت کردند.[12]
  • در چهاردهمین جشن سالگرد تأسیس خانه موسیقی، که در ۲۴ مهر ۱۳۹۲ در تالار وحدت برگزار شد، عاشیق حسن اسکندری به عنوان موسیقی کار پیش‌کسوت مورد تقدیر قرار گرفت.[13]
  • عاشیق حسن عاشیقی آفرینشگر است. او علاوه بر اجرای موسیقی عاشیقی، دیوانی ترتیب داده که حاوی قوشماها، گرایلی‌ها و تجنیس‌ها و… است. عاشیق حسن در خلق داستان عاشیقی هم دستی دارد. از کارهای او آیلار و ائلدار داستانی و عاشیق قشم گوروشو قابل توجه هستند.
  • آراز آراز قان آراز - به یاد صمد بهرنگی[14] از اجراهای جالب عاشیق حسن است. توضیح آنکه این سروده، بعد از غرق شدن صمد بهرنگی، بر مبنای یک افسانه محلی توسط بهمن زمانی ساخته شد و اول بار مراد آقایی آن را خواند.[15]

منابع
  1. عاشیق علی عبادی (۱۴ اسفند ۱۳۹۱). «نگاه تاریخی به موسیقی عاشیق درآذربایجانشرقی». باشگاه خبرنگاران تبریز.
  2. «موسیقی در استان آذربایجان شرقی». سازمان مدیریت تبلیغات اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ سپتامبر ۲۰۱۶.
  3. علی‌اکبر قدیمی (۲۵ فروردین ۱۳۸۶). «گر جان عاشق دم زند …». شبکه اینترنتی آفتاب.
  4. اسکندری، حسن (۱۳۸۶). عاشیق حسن اسکندری / خاطره‌لر، شعرلر. ساهر ادبی مدنی درنه‌ای. ص. ۶.
  5. ندا سیجانی (۸ اردیبهشت ۱۳۹۲). «گفت و گو باعاشیق حسن اسکندری: ساز عاشیق به فراموشی می‌رود». روزنامه ایران.
  6. «استاد عاشیق حسن اسکندری». نشریه حیدر بابا. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ آوریل ۲۰۱۴.
  7. علیرضا صرافی (۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۶). «حرکت دانشجویان آذربایجانی در دههٔ پنجاه».
  8. پرویز شاهمرسی. «گالری موسیقی آذربایجان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مه ۲۰۱۴.
  9. «نوای ساز «عاشیق حسن اسکندری» در تهران می‌پیچد». خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا). ۱۹ خرداد ۱۳۹۱.
  10. «عاشیق حسن اسکندری و آلبوم سبلان». همشهری‌آنلاین. ۳۱ مرداد ۱۳۹۱.
  11. «عاشیق حسن اسکندری و عاشیق رسول قربانی نشان تبریز را دریافت کردند».
  12. «مراسم بزرگداشت عاشق حسن اسکندری». asre-nou. ۱۵ مرداد ۱۳۸۶.
  13. «شجریان، ناظری و علیزاده در جشن خانه موسیقی». سایت کلمه. ۲۴ مهر ۱۳۹۲.
  14. «آراز آراز قان آراز - به یاد صمد بهرنگی».
  15. محمد علیپور مقدم (۲۱ بهمن ۱۳۹۲). «آراز - آراز خان آراز ماهنی سینا عایید خالق یارادیجیلیغی» (PDF). نوید آذربایجان.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.