عزیزالله اعزاز نیک‌پی
عزیزالله خان اعزازالدوله نیک‌پی (۱۲۷۶–۱۳۵۶ اروپا) از مالکان بزرگ اصفهان، وزیر و استاندار دوره پهلوی، سناتور و نماینده مجلس شورای ملی بود.
عزیزالله خان اعزازالدوله نیک‌پی | |
|---|---|
| وزیر پست و تلگراف ایران | |
| مشغول به کار ۱۳۲۵ – ۲۸ آذر ۱۳۲۵ | |
| پادشاه | محمدرضا شاه پهلوی |
| نخست‌وزیر | احمد قوام |
| پس از | منوچهر اقبال |
| پیش از | سید علی نصر |
| معاون نخست‌وزیر | |
| مشغول به کار ۱۳۲۵ – ۲۸ آذر ۱۳۲۵ | |
| نخست‌وزیر | احمد قوام |
| پیش از | احمد آرامش |
| استاندار کرمانشاهان | |
| مشغول به کار ۱۳۲۵ – ۱۳۲۵ | |
| مشغول به کار ۱۳۱۹ – ۱۳۲۲ | |
| سناتور | |
| مشغول به کار ۱۳۵۰ – ۱۳۵۴ | |
| حوزه انتخاباتی | اصفهان (دوره ششم) |
| نماینده مجلس شورای ملی | |
| مشغول به کار ۱۳۲۶ – ۱۳۲۸ | |
| حوزه انتخاباتی | اصفهان (دوره پانزدهم) |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۲۷۶ |
| درگذشته | ۱۳۵۶ |
| ملیت | .svg.png.webp){kind=small} ایرانی |
| همسر(ان) | ترکان (دختر ظل‌السلطان) |
| فرزندان | غلامرضا نیک‌پی |
| والدین | میرزا احمد خان مفخم |
| محل تحصیل | کالج آمریکایی تهران |
فرزند میرزا احمد خان مفخم و داماد مسعود میرزا ظل‌السلطان برادر ناصرالدین شاه بود. در کالج آمریکایی تهران درس خواند [1] و از سال ۱۲۹۷ در اصفهان ساکن شد. در ۱۲۹۸ به استخدام وزارت مالیه در آمد و به مشاغلی همچون ریاست ضرابخانه، ریاست تشریفات وزارت مالیه و بازرس مالیه جنوب رسید. به مدت ده سال نیز رئیس شورای بلدیه (انجمن شهر) اصفهان بود.[2]
نیک‌پی از سال ۱۳۱۹ [1] تا ۱۳۲۲ استاندار کرمانشاه بود. در سال ۱۳۲۲ در انتخابات دوره چهاردهم مجلس شورای ملی نامزد نمایندگی اصفهان شد اما نفر چهارم شد (اصفهان سه نماینده داشت) و نتوانست به مجلس راه یابد. سپس در انتخابات انجمن ولایتی اصفهان، به عضویت این انجمن انتخاب شد.[2]
نیک‌پی برای دومین بار در سال ۱۳۲۵ به مدت چند ماه استاندار کرمانشاهان و سپس در کابینه قوام‌السلطنه معاون نخست‌وزیر و وزیر پست و تلگراف شد. در ۲۸ آذر آن سال برای شرکت در انتخابات مجلس شورای ملی از وزارت پست و تلگراف و معاونت نخست‌وزیری استعفا داد، هرچند استعفایش در واقع روی کاغذ بود و عملاً به هر دو کار ادامه داد. سمت منشی مخصوص نخست‌وزیر را نیز اسما داشت. این بار در انتخابات موفق شد و در تابستان ۱۳۲۶ به نمایندگی از اصفهان به مجلس رفت (دوره پانزدهم).
در مجلس دکتر مظفر بقائی و حسین مکی به اعتبارنامه نیک‌پی اعتراض و او را متهم کردند که با سوءاستفاده از موقعیت خود در دولت و اعمال نفوذ مقام‌های محلی توانسته است رأی بیاورد. اما مجلس سرانجام به اعتبارنامه‌اش رأی داد. نیک‌پی پس از پایان دوره نمایندگی‌اش از سیاست کنار رفت و رسیدگی به املاکش در اصفهان پرداخت. او علاوه بر املاک، سهامدار یکی از کارخانه‌های ریسندگی اصفهان نیز بود.[2] در سال ۱۳۵۰ با کمک پسرش غلامرضا نیک‌پی شهردار تهران سناتور اصفهان شد (دوره ششم).
نیک‌پی از همسرش ترکان خانم، دختر ظل‌السلطان دارای سه پسر شد و پس از درگذشت او همسری اتریشی گرفت. از او نیز دارای یک پسر و یک دختر شد که هنگام مرگش خردسال بودند. نیک‌پی خاطرات خود را در کتابی به نام تقدیر نوشته‌است.
پانویس
- عاقلی، باقر (۱۳۸۰). شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران - جلد اول. تهران: نگاه. صص. ۱۳۷–۱۳۸.
- «مذاکرات جلسه ۳۴ دوره پانزدهم مجلس شورای ملی اول دی ۱۳۲۶».