غلامعلی رئیس‌الذاکرین
غلامعلی رئیس‌الذاکرین دهبانی (زاده فروردین ۱۳۱۸)وی دارای ۸۱ سال سن میباشد. اهل زابل و آغازگر سرایش شعر به گویش سیستانی میباشد. این استاد را چهره‌های نامی ادبیات، برترین بومی سرای ایران می دانند بطوری که تمامی آثار استاد رییس‌الذاکرین که برخی‌ها را نیز با صدای خودش خوانده است به زبان سیستانی نوشته و چاپ شده‌است. رییس‌الذاکرین کارشناس زیست شناسی است و هیچ تخصصی در زمینه شعر و ادبیات نداشته اما اراده و عشق به وطن سبب شد برترین بومی سرای ایران با سبک مختص خودش شود. [1] وی نخستین کتاب شعرش را به گویش سیستانی در سال ۱۳۵۵ با نام «کورنامه نیمروز» منتشر نمود.
وی همچنین انتشار کتبی با عناوین «عیدوک جمازه سوار شب رو»، «پنج ارغن»، «کندو»، «زاد سروان سیستان»، «غزلیات عبرت سیستانی»، «خال کجک»، «آسوکه»، 《اشعار مقبولی》، 《فرهنگ منظوم دهبانی»، «صد پند صد حبه قند»، «اسناد تاریخی سیستان》، 《کاکلک》، 《هفت خوان یعقوب》، 《زیر بادگیر بلور》 ،《یک شهر در آتش سه بار》،《گج واگج》،《نغمه آرچنگ》،《سرود بیگاهان》،《پرده آخر》را نیز در کارنامه خود دارد. [2]
شماری از اشعار وی چند دهه‌است که به واسطه پخش در رادیو محلی شهرستان زابل و همچنین شبکه استانی سیستان و بلوچستان، هامون، در میان مردم سیستان سینه به سینه انتقال می‌یابد. [3] [4]
افراد خانواده وی عبارت اند از :مهدی و هادی رئیس الذاکرین دهبانی پسران وی
کیارش کیامهر،بهراد نوه های وی
و چند دختر
پنج ارغن
پنج ارغن، افسانه‌های منظوم سیستانی کتاب شعری است از غلامعلی رئیس‌الذاکرین دهبانی که به گویش سیستانی سروده شده‌است. [5] این کتاب سهم به سزائی در پیشبرد ادبیات سیستان داشته‌است و تاکنون از جدی‌ترین تألیفات ادبی موجود به گویش سیستانی میباشد. [6] سبک ادبی این کتاب فابل بوده و از زبان حیوانات سروده می‌شود.این کتاب به نوعی کلیله و دمنه سیستان میباشد . [7]، [8]
منابع
- زاهدان پرس- Zahedanpress - استاد رییس‌الذاکرین تجلیل شد
- آدینه بوک: جستجو - غلامعلی رئیس‌الذاکرین
- «غلامعلی رئیس‌الذاکرین دهبانی (پدر شعر معاصر سیستانی) : ادبیات و فرهنگ سیستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۴ نوامبر ۲۰۱۱.
- «در چاردوگرد لبظ سیستونی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۶ نوامبر ۲۰۱۱.
- «۩ سرای فرهنگ و هنر سیستان ۩ - چاپ دوم کتاب ارزشمند " پنج ارغن "». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۴ نوامبر ۲۰۱۳.
- «نوشتاری در ستایش کتاب گویش سیستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۶ نوامبر ۲۰۱۱.
- «« پنج ارغن؛ کلیله و دمنه سیستان » : کتابخانه ی تخصصی سیستان و بلوچستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۶ نوامبر ۲۰۱۱.
- «انتشار چاپ دوم کتاب « پنج ارغن »». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۶ نوامبر ۲۰۱۱.