فاریاب (بستک)
فاریاب روستای بزرگی از توابع بخش کوخرد شهرستان بستک هرمزگان است.[1] روستای فاریاب در جنوب غربی روستای کوهیج[2] و در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهرستان بستک واقع است میباشد.که به فاریاب کوهیج معروف میباشد.[3]
اطلاعات کلی | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | هرمزگان |
شهرستان | بستک |
بخش | کوخرد |
دهستان | هرنگ |
نام محلی | پارو Parow |
روستای فاریاب
کدخدا: میر غلامعلی حقیقی | |
مردم | |
جمعیت | ۱۷۲۱ نفر (سرشماری ۹۵) |
اطلاعات روستایی | |
کد آماری | ۲۵۳۲۳۶ |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۷۶۴۳۴۹ |
وبگاه رسمی | kookherd.net |
محدوده فاریاب
روستای فاریاب از شمال کوهیج، از جنوب رودخانه مهران، از مغرب میستان، و از مشرق به روستای گتاو محدود میگردد.[4]
پیشینه وحال روستا
روستای فاریاب:روستایی است بسیار قدیمی، تاریخش به دوران (گبرها) زرتشتی بر میگردد.و به فاریاب کوهیج معروف میباشد. و به لهجه محلی به آن «پارو(Parow)» میگویند. پارو به منطقهای اطلاق میشود که آب فراوان داشته باشد. به اعتقاد مردم گبرها که همان زرتشتیان میباشند کار عظیم آب رسانی را با احداث چندصد حلقه قنات (کاریز) در حدود (۳۶6حلقه قنات)به طول تقریبی ۳ کیلومتر ازمبدأ تامظهر از نقاط دوردست امکانپذیر ساختهاند. البته گبرها با ورود اسلام یادین اسلام راپذیرفته ویا به کشور هندوستان و مناطق همجوار مهاجرت کردند. منطقهٔ سکونت قبلی مردم در یک کیلومتری شرق روستا بودهاست که به علت بیماری مسری طاعون مردم مجبور به ترک محل سکونت شدند که در اثر این بیماری صدها نفر جان خود را از دست دادند. از محلل سکونت قبلی تپهای تاریخی برجای مانده که ازدل آن گه گاهی سکهای، شی ای یا...بیرن میآید. چند سال قبل عدهای ناشناس شبانه بانبش گوری قدیمی چند سکه ازآن بیرون کشیده وبابر جا گذاشتن تنها حفرهای توخالی متواری شدند. درقسمت شرق این تپه بقایای مسجدی قدیمی وجود دارد که هنوزگچ بریهای دل انگیز آن خودنمایی میکندکه، تا زمانی نه چندان دور ازآن به عنوان عیدگاه استفاده میشدهاست. مردم روستا به گویش محلی خود که ترکیبی از زبان فارسی و عربی و برخی اصطلاحات خاص منطقه سخن میگویند. گویش مردمان این روستاهم همچون روستاها و شهرهای مجاور گویش لارستانی است. که گویش بسیاری ازمردمان هرمزگان است. عدهای از اهالی روستا از دوران بسیار دور ساکن کشورهای: کویت، بحرین، قطر، امارات متحده عربی و مناطق شرق عربستان سعودی نیز هستند.[5] دراین روستاچند مسجد جهت برگزاری نماز جماعت وجود دارد که همه ازمحل خودیاری اهالی ساخته شدهاست که عبارتنداز:
- مسجد«قبا»که متعلق به مدرسهٔ راهنمایی شبانه روزی است و برای استفادهٔ دانش آموزان بنا شدهاست، و به مسجد «شبانه روزی» نیز معروف است.
- «مسجدالنّبی» که درقسمت شرق روستا واقع است و به مسجد «لز(Loz)» معروف است.
- «مسجد عمربن الخطّاب» که درمحلهٔ بالا واقع است و به مسجد «بالا» معروف است.[6]
- «مسجدابوبکر صدیق» که در محله پایین روستا قرار دارد و نماز جمعه هم در این مسجد برپا میشود و به مسجد «جامع» یا مسجد زیر(پایین) معروف است. این مسجد پس ازنقل مکان اجباری اهالی از «ده کهنه» به این محل احداث گردیده وبنای اولیهٔ آن راکه در دو طبقه بوده و منزل امام جمعه نیزشامل میشده، بامصالح محلی مثل خشت خام، سنگ وگچ ساخته شدهاست،، و سقف آن نیز از چوب معروف چندل بوده، ساخت اولیه این مسجد به سال۱۰۰۵هجری قمری برمیگردد اما بعداً چندین بارتعمیر وتجدید بنا شدهاست.
جمعیت
جمعیت این روستا بر اساس سرشماری أخیر ۱۳۸۵ نفر (۱۴۵ خانوار)[7] بودهاست. که از اهل سنت و از پیروان امام محمد ادریس شافعی هستند.
پیشه
پیشه مردم روستا تقریباً متنوع است: کشاورزی، کارهای ساختمانی، کار در کشورهای عربی حوزهٔ خلیج فارس، کاردر ادارات دولتی و .... منبع اصلی درآمد مردم میباشد.
قنات
دارای قنات «فاریاب» و آب جاری است که ۷۰۰ من (۲۸۰۰ کیلو) زراعت میشود، محصول صیفی به اندازهای بدست میآید وبسیار خوب است. حدود ۵۰۰۰ هزار اصله نخل دیم و دو هزار اصله نخل آبی. دارد. روستای فاریاب در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهرستان بستک واقع شدهاست. در فاریاب دو چشمه کوچک وجود دارد بنامهای سفبلی و صیدزار، استخرهای کوچکی دارد که هر وقت پر آب شود نخلهایش را آب میدهند. هریک ۲۰۰ اصله نخل دارد ومحل شکار پرندگان بودهاست. ونیز در لاور حاجی توفیق که محل زراعت دیم است حدود ۳۰۰ من زمین زیر کشت دارد. یک باب آب انبار برکه نیز دارد. یک فرسخ (شش کیلومتر) مانده به طرف بستک جایی به نام بردا کالی، سنگ بزرگی است به شکل قارچ که لهجه محلی به آن میگویند «اَکال» . یکی از مکانهای دیدنی وتفریحی روستا اسیاب دومن فاریاب است.[8].[9]
- نام فاریاب دگرگونشده واژه پاریاب فارسی به معنی قنات است.
- فاریاب همچنین نام قدیمی شهری است در آسیای میانه.
- «من»در شهرهای جنوب خراسان ازجمله در گناباد به عنوان واحد اندازهگیری سطح به کار برده میشود و یک من برابر ۱۰۰ ذرع مربع یا ۱۱۰متر مربع است.(احتمالا در فاریاب نیز به همین معنی به کار میرود.)
پانویس
- محمدیان، کوخردی، محمد ، “ (به یاد کوخرد) “، ج۱. ج۲. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
- اطلس گیتاشناسی استانهای ایران [Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran] (Gitashenasi Province Atlas of Iran بایگانیشده در ۲۲ مه ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine)
- محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحههای (۵۰ ـ ۵۱ ـ ۵۲ ـ ۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
- بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
- عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه»، چاپ اول، تهران : ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
- محمدیان، کوخردی، محمد ، (شهرستان بستک و بخش کوخرد) ، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.
- درگاه ملی آمار ایران
- سلامی، بستکی، احمد. (بستک در گذرگاه تاریخ) ج۲ چاپ اول، ۱۳۷۲ خورشیدی.
- الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ فاریاب (بستک) موجود است. |
فهرست منابع و مآخذ
- محمدیان، کوخردی، محمد ، “ «به یاد کوخرد» “، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۳ میلادی.
- نگارهها از: محمد محمدیان.
- سلامی، بستکی، احمد. (بستک در گذرگاه تاریخ) ج۲ چاپ اول، ۱۳۷۲ خورشیدی.
- عباسی، قلی، مصطفی، «بستک وجهانگیریه»، چاپ اول، تهران : ناشر: شرکت انتشارات جهان معاصر، سال ۱۳۷۲ خورشیدی.
- بالود، محمد. (فرهنگ عامه در منطقه بستک) ناشر همسایه، چاپ زیتون، انتشار سال ۱۳۸۴ خورشیدی.
- الکوخردی، محمد، بن یوسف، (کُوخِرد حَاضِرَة اِسلامِیةَ عَلی ضِفافِ نَهر مِهران Kookherd, an Islamic District on the bank of Mehran River) الطبعة الثالثة، دبی: سنة ۱۹۹۷ للمیلاد.
- بختیاری، سعید، ، «اتواطلس ایران» ، “ مؤسسه جغرافیایی وکارتگرافی گیتاشناسی، بهار ۱۳۸۴ خورشیدی.
- محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحههای (۵۰ ـــ ۵۱ )، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
- اطلس گیتاشناسی استانهای ایران [Atlas Gitashenasi Ostanhai Iran] (Gitashenasi Province Atlas of Iran)
- محمدیان، کوخردی، محمد ، (شهرستان بستک و بخش کوخرد) ، ج۱. چاپ اول، دبی: سال انتشار ۲۰۰۵ میلادی.