فهد بن عبدالعزیز آل سعود
ملک فهد بن عبدالعزیز بن عبدالرحمن بن فیصل بن ترکی بن عبدالله بن محمد بن سعود بن محمد بن مقرن آل سعود (زاده ۱۹۲۱ – درگذشته ۱ اوت ۲۰۰۵) فرزند نهم ملک عبدالعزیز، بنیان‌گذار پادشاهی عربستان سعودی، و پنجمین پادشاه این کشور از خاندان آل سعود در سال‌های ۱۹۸۲–۲۰۰۵ بود. او با ۳ پادشاه پیش از خود (ملک سعود، ملک فیصل و ملک خالد) و ۲ پادشاه پس از خود (ملک عبدالله و ملک سلمان) برادر می‌باشد.[1]
| ملک فهد بن عبدالعزیز آل سعود | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| پادشاه عربستان سعودیخادم الحرمین الشریفینهجدهمین فرمانروای خاندان آل سعود | |||||
.jpg.webp) ملک فهد | |||||
| پنجمین پادشاه عربستان سعودی | |||||
| حکومت | ۱۳ ژوئن ۱۹۸۲–۱ اوت ۲۰۰۵ | ||||
| پیشین | ملک خالد | ||||
| جانشین | ملک عبدالله | ||||
| پنجمین ولیعهد عربستان سعودی | |||||
| دوران | ۱۹۷۵–۱۹۸۲ | ||||
| پیشین | خالد بن عبدالعزیز | ||||
| جانشین | عبدالله بن عبدالعزیز | ||||
| پادشاه | ملک خالد | ||||
| نخستین وزیر فرهنگ | |||||
| دوران | ۱۹۵۴–۱۹۶۳ | ||||
| جانشین | عبدالعزیز بن عبدالله آل الشیخ | ||||
| پادشاه | ملک سعود | ||||
| زاده | ۱۹۲۱ ریاض، عربستان سعودی | ||||
| درگذشته | ۱ اوت ۲۰۰۵[1] بیمارستان ملک فیصل، ریاض | ||||
| آرامگاه | |||||
| همسر(ان) |
| ||||
| فرزند(ان) |
| ||||
| |||||
| خاندان | آل سعود | ||||
| پدر | ملک عبدالعزیز بن عبدالرحمن بن فیصل بن ترکی بن عبدالله بن محمد بن سعود بن محمد بن مقرن آل سعود | ||||
| مادر | حصه بنت احمد بن محمد بن احمد بن محمد بن ترکی السدیری | ||||
| دین و مذهب | اسلام سنی | ||||
وی متولد ۲۵ اسفند ۱۲۹۹ بود و در ۱۰ مرداد ۱۳۸۴ در سن ۸۴ سالگی درگذشت.
زندگی‌نامه
وی در سال ۱۹۲۳ زاده شد. فهد بزرگ‌ترین پسر مادرش، حصه سدیری بود. مادرش، پنجمین و محبوب‌ترین همسر پدر بود که پسرانشان به سدیریان یا هفت سدیری آوازه دارند. تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه سلطنتی ریاض و سپس در مؤسسه علمی مکه ادامه داد.
انتخاب به عنوان اولین وزیر فرهنگ در سال ۱۹۵۳، تصدی وزارت کشور در سال ۱۹۶۳ و ارتقا به عنوان معاون نخست‌وزیر در سال ۱۹۶۷ پست‌های اصلی وی قبل از رسیدن به مقام ولیعهدی این کشور در سال ۱۹۷۵ بود.
وی در سال ۱۹۷۵ و پس از درگذشت ملک فیصل، به عنوان ولیعهد ملک خالد و در سال ۱۹۸۲ پس از درگذشت ملک خالد پادشاه شد. اگرچه مدت‌ها پیش از آن که در ژوئن ۱۹۸۲ جانشین ملک خالد شود در پشت صحنهٔ سیاسی یک چهرهٔ با نفوذ بود.
وی سمت‌هایی مانند رئیس شورای عالی نفت و معادن، رئیس سازمان پادشاهی صنعتی جبیل و ینبع، رئیس شورای عالی دانشگاه‌ها، رئیس شورای عالی جوانان، رئیس کمیتهٔ عالی سیاست‌های آموزشی، رئیس کمیتهٔ عالی امور حج، رئیس سازمان پادشاهی پیشرفتهٔ مدینه و رئیس شهرک فناوری ملک عبدالعزیز را بر عهده داشته‌است.
زمان به سلطنت رسیدن ملک فهد مصادف با اوج رونق نفتی و افزایش دلارهای نفتی بود که عربستان سعودی را از یک کشور صحرایی فقیر و یک جامعهٔ قبیله‌ای منزوی به یکی از قدرتهای بزرگ اقتصادی جهان تبدیل کرد.
او در سال‌های جنگ ایران و عراق با دلارهای نفتی از صدام حسین حمایت کرد اما هنگام اشغال کویت در سال ۱۹۹۱ از ایالات متحده خواست این امیرنشین کوچک را آزاد کند.
در زمان حکومت ملک فهد روابط آمریکا و عربستان تقویت شد و پس از عملیات طوفان صحرا که پس از حمله عراق به کویت و عربستان از طرف آمریکا و متحدانش در منطقه به وقوع پیوست این رابطه در ابعاد نظامی نیز گسترش یافت.
ملک فهد در دههٔ هشتاد طرح شناسایی اسرائیل از سوی اعراب را مطرح کرد و رهبران کشورهای عربی در اجلاس سران در «فاس» مراکش این طرح را تصویب کردند.
وی در سال ۱۹۸۶ لقب جلالة الملک (به معنی اعلیحضرت) را حذف و نام خادم الحرمین الشریفین را برای خود برگزید.
او در سال ۱۹۹۵ دچار یک سکته مغزی شد و از نظر جسمی تحلیل رفت و مجبور به استفاده از صندلی چرخدار گردید و اگرچه پادشاه عربستان بود، اما از آن زمان به بعد ادارهٔ امور روزمرهٔ کشور با برادر ناتنی و ولیعهد او امیر عبدالله بن عبدالعزیز بود. ملک فهد در تاریخ ۱ اوت ۲۰۰۵ از دنیا رفت.
پیش‌بینی می‌شد پس از ملک فهد، امیر عبدالله بن عبدالعزیز برادر ناتنی وی به پادشاهی برسد و سلطان بن عبدالعزیز به مقام ولیعهدی ارتقاء یابد.
با وجود مخالفت‌هایی با پادشاهی امیر عبدالله و حتی ولیعهدی امیر سلطان در میان اعضای خانواده سلطنتی عربستان، شاهزاده امیر عبدالله بن عبدالعزیز به عنوان پادشاه این کشور برگزیده شد.
بر اساس قوانین عربستان، تنها فرزندان ذکور عبدالعزیز بن عبدالرحمن می‌توانستند به مقام پادشاهی این کشور برسند و پادشاه از میان مسن‌ترین آنها انتخاب خواهد شد.
منابع
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ فهد بن عبدالعزیز آل سعود موجود است. |
- Saudi royal family schema-root.org
- برگرفته از وبگاه خبرگزاری ایرنا (باکمی تغییر)
| سلف: خالد بن عبدالعزیز |
نخست‌وزیر عربستان سعودی
۱۳ ژوئن ۱۹۸۲–۱ اوت ۲۰۰۵ |
جانشین: عبدالله بن عبدالعزیز |