لوزی آتش
لوزی آتش استانداردی است که سازمان کشوری پیشگیری آتشسوزی آمریکا (NFPA) پدیدآورده‌است. این استاندارد را که با نماد «لوزی آتش» نمایانده‌اند کارمندان آتش‌نشانی برای شناخت آسان و بی‌درنگ خطرهایی که ماده‌های دوروبرشان دارند؛ به کار می‌برند. این نشان به شکل روبه رو است و هر چهارگوش رنگی درون آن معنای ویژه‌ای دارد.
| NFPA 704 |
|---|
 |
| لوزی آتش برای سدیم تترا هیدروبورات |
نمادها
این لوزی به چهار بخش شده‌است که هر رنگ پیام ویژه‌ای دارد. رنگ آبی پیام خطرات سلامتی و زیستی، رنگ سرخ پیام اندازهٔ آتش‌گیری، رنگ زرد نشانگر میزان واکنش‌پذیری (شیمیایی)، و رنگ سفید دارندهٔ نشان‌های ویژه برای خطرهای ویژه است. میزان خطرهای سلامتی، آتش‌گیری و واکنش‌پذیری از ۰ تا ۴ دسته‌بندی شده‌اند که ۰ نشانگر بی‌خطری و ۴ بیانگر خطر فراوان است.
جدول راهنمای سلامتی (رنگ آبی)
| سلامتی (آبی) | |
| ۴ | کوچک‌ترین تماس می‌تواند باعث مرگ یا جراحت‌های بسیار شدید شود (مثل هیدروژن سیانید و هیدروفلوئوریک اسید و متیل ایزوسیانات و فسژن) |
| ۳ | تماسی کوچک می‌تواند باعث آسیب جدی کوتاه مدت یا جراحت‌های معمولی و خطرناک شود (مثل: گاز کلر و هیدروژن مایع و اسید سولفوریک و کلسیم هیپوکلریت و هگزافلوئورسیلیسیک اسید) |
| ۲ | استفاده شدید و پیوسته البته نه در طولانی مدت می‌تواند باعث ناتوانی‌های کوتاه مدت و جراحت شود (مثل: ید و آمونیوم فسفات و کلروفرم) |
| ۱ | تماس با آن می‌تواند باعث تحریک اعصاب (مانند: خارش) همراه با جراحت‌های خفیف و احساس ناراحتی شود. (مثل: تورپنتاین و پتاسیم کلرید و سدیم برمات) |
| ۰ | هیچ خطری برای سلامتی ندارد و لازم به انجام هیچ گونه پیشگیری نیست. (مثل: چوب و کاغذ و لانولین) |
جدول راهنمای آتش‌گیری (رنگ قرمز)
| آتش‌گیری (قرمز) | |
| ۴ | در دما و فشار معمولی جو به سرعت یا کاملاً بخار می‌شود یا مایل است در هوا پراکنده شود و آتش بگیرد (مثل:پروپان و گاز هیدروژن) نقطه فعال‌سازی زیر ۲۳ درجه سانتیگراد (۷۳ درجه فارنهایت). |
| ۳ | جامدات و مایعاتی که تقریباً در هر دمایی قابل احتراق هستند. (مثل:بنزین و استون) نقطه فعال‌سازی بیشتر از ۲۳ درجه سانتیگراد (۷۳ درجه فارنهایت) و کمتر از ۳۸ درجه سانتیگراد (۱۰۰ درجه فارنهایت). |
| ۲ | قبل از اینکه بسوزد باید به اندازه کافی گرما بگیرد یا اینکه در معرض دمای بالای محیط باشد (مثل:سوخت دیزل و کاغذ و نفتالین و گوگرد) دمای احتراق بین ۳۸ درجه سانتیگراد (۱۰۰ درجه فارنهایت) و ۹۳ درجه سانتیگراد (۲۰۰ درجه فارنهایت) |
| ۱ | برای اینکه بسوزد باید به‌طور قابل ملاحظه‌ای حرارت داده شود. (مثل: روغن سویا و آمونیاک و گلیسیرین) دمای احتراق این‌گونه مواد بالای ۹۳ درجه سانتیگراد (۲۰۰ درجه فارنهایت) می‌باشد. |
| ۰ | موادی که در معرض آتش معمولی نمی‌سوزند (مثل: کربن تتراکلرید) و موادی که قابل احتراق نیستند یا برای سوختن باید خیلی حرارت داده شوند، مثل سنگ و ماسه و بتن و آب. این‌گونه مواد واکنش‌پذیری کمی با آتش دارند و در دماهای بالای ۸۰۰ درجه سانتیگراد قابل سوختن هستند. |
جدول راهنمای میزان واکنش‌پذیری (رنگ زرد)
| واکنش‌پذیری (زرد) | |
| ۴ | در دما و فشار معمولی جو قابل انفجار است یا به عنوان مواد منفجره بکار می‌رود. (مثل: نیتروگلیسیرین و هیکسوژن) |
| ۳ | قابل انفجار است ولی به انرژی فعال‌سازی زیادی احتیاج دارد و باید محبوسانه فعال شود. با آب واکنش انفجاری نشان می‌دهد یا اگر به آن شوک شدیدی وارد شود منفجر می‌شود. (مثل: فلوئور و هیدروژن پراکسید و سزیم و نیترات آمونیوم) |
| ۲ | در شرایط سخت شیمیایی و در دما و فشار بالا منفجر می‌شود. با آب به شدت واکنش نشان می‌دهد یا روی آن منفجر می‌شود. (مثل: فسفر سفید و پتاسیم و سدیم) |
| ۱ | در شرایط عادی پایدار است؛ ولی در دما و فشار بالا ناپایدار می‌شود. (مثل:هیدروژن فلوئورید و پروپن و روی) |
| ۰ | پایدار است. حتی در تماس با آتش. با آب نیز واکنش نمی‌دهد. (مثل:هلیم و گاز نیتروژن) |
جدول راهنمای نمادهای ویژه (سفید)
| نمادهای ویژه (سفید) | |
| واکنش با آب غیرعادی است یا وضعیت خطرناکی را ایجاد می‌کند. (مثل: سزیم و سدیم) | |
| OX یا OXY | اکسیدکننده است. (مثل: پتاسیم پر کلرات، آمونیوم نیترات و دی نیتروژن مونوکسید) |
| SA | یک گاز اختناق‌آور است. گازهای اختناق آور، نیتروژن، مونواکسیدکربن، نئون، آرگون، کریپتون و زنون هستند. |
| COR | خورنده است؛ یک اسید یا باز قوی است. (مثل: هیدروکسید پتاسیم و اسید سولفوریک و فنول)
گاهی اوقات برای تشخیص بهتر از علایم ACID برای اسیدها و ALK برای بازها استفاده می‌کنند. |
| BIO | خطر زیستی دارد. (مثل: ویروس ایدز) |
| POI | سمی است. (مثل: جیوه و سرب) |
| RA یا RAD | رادیواکتیویته است. (مثل: اورانیوم) |
| CRY یا CRYO | بسیار سرد است. (مثل: نیتروژن مایع) |
نکته: فقط علایم W و OX/OXY و SA جز علایم رسمی استاندارد NFPA 704 است و بقیه علایم به صورت غیررسمی استفاده می‌شود.
منابع
- Wikipedia contributors, "NFPA 704» , Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/wiki/NFPA_704(accessed 11:47 ?. ? ۲۰۰۶/۰۸/۲۱)
پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.