مارمالاد
مارمالاد یا مربای بالنگ نوعی فرآوردهٔ کنسروی است که از جوشاندن میوهٔ مرکبات با آب و شکر تهیه میشود و معمولاً عاملی مانند ژلاتین برای ژلهای شدن به آن اضافه میکنند. در فرهنگ انگلیسی و آمریکایی، مارمالاد اغلب به نوعی کنسرو اطلاق میشود که از پرتقال یا سایر انواع مرکبات تهیه شده باشد.
نوع | نگهدارندۀ میوه |
---|---|
خاستگاه | پرتغال/اسکاتلند |
ترکیبات اصلی | آب و پوست میوههای مرکبات، شکر، آب |
برای تهیهٔ مارمالاد، معمولاً میوهٔ قاچزده را به همراه پوست آن به مدت طولانی میپزند تا پوست میوه و گوشت آن کاملاً نرم شود. از این مارمالادها معمولاً به همراه نان تست برای صبحانه استفاده میکنند. مارمالادها بهویژه مارمالاد پرتقالی انواع بسیار متنوعی دارند.
تاریخچه
این واژه اولین بار در سال ۱۴۸۰م به واژه نامهٔ کشور انگلستان وارد شد. اصل این واژه اسپانیایی است و به معنی کنسرو قابل نگهداری است که از میوه تهیه میشود.
رومیها از مردم یونان یادگرفته بودند که اگر میوهٔ به را همراه با عسل به آرامی بپزند، مربایی سفت و خوبی حاصل میشود (البته آنها هنوز به وجود پکتین درون میوه که خود، سبب سفت شدن میشود پی نبرده بودند). مخلوط کردن میوه با عسل به این دلیل صورت میگرفت که بسیاری از انواع میوهٔ به، آن قدر سفت بودند که نمیشد بدون عسل آنها را مصرف نمود. در کتاب آشپزی مردمان رومی، دستورالعملی برای نگهداری از میوه وجود دارد که در آن، کل میوهٔ به (به همراه پوست و هسته) را همراه با ساقه و برگها داخل ظرفی که درون آن عسل رقیق شده قرار داشت میریختند. به این مخلوط، ادویه هم اضافه نموده و آن را میجوشاندند. مارمالاد در قدیم به این صورت تهیه میشد.
تحول در تهیهٔ مارمالاد و استفاده از انواع میوه از جمله مرکبات برای درست کردن آن، از سدهٔ ۱۷ و آن هم از کشور انگلستان رایج شد. در کشورهای اروپایی، مارمالاد به کنسرو ژلهای مانند انواع میوهجات اطلاق میگردد.
کشور اسکاتلند، تاریخچه طولانی در پخت مارمالاد دارد. داستان از آنجا شروع شد که در دهه ۱۷۰۰م، یک کشتی اسپانیایی باری که پرتقال حمل میکرد، به دلیل طوفان در بندر داندی در اسکاتلند لنگر انداخت. یکی از خرده فروشهای داخل کشتی به نام جیمز کیلر، مقدار زیادی پرتقال از کشور انگلستان به قیمت ارزان خریداری نمود؛ اما زمانی که به شهر خود رسید هیچکدام از مشتریانش حاضر نشدند که این پرتقالهای تلخ را خریداری نمایند. به همین دلیل، او این پرتقالها را به خانه نزد همسرش برد تا او از آنها کمپوت تهیه نماید. این نوع مارمالاد تهیه شده از پرتقال، بسیار مشهور شد و اعضای این خانواده بهطور جدی تجارت تولید مارمالاد را پی گرفتند. در سال ۱۷۹۷م، آنها کارخانه مارمالاد را تأسیس نمودند. مارمالادهای آنها شامل تکههای بزرگی از پوست پرتقال هم میشد. این روش، هنوز هم در تهیهٔ مارمالادهای پرتقالی به کار میرود. در ایران این روش به صورت خاصی رونق گرفتهاست.
تفاوت مربا و مارمالاد
معمولاً در فرایند تولید مربا، تکههای میوه قابل دیدن را داخل شهدی شیرین داریم. حالا اگر طی فرایند تولید، میوهها را بپزند، آنها را هم بزنند، با آب و شکر مخلوط کنند و به شکل خمیر دربیاورند، آن وقت است که میتوانیم بگوییم به جای مربا، مارمالاد داریم. به عبارت سادهتر، مارمالاد به مربای خمیری یا ژلهای شکلی گفته میشود که به هیچ عنوان تکههای میوه در آن وجود ندارد (میوهها بصورت رنده یا ریز شده هستند). اما اصل و اساس تولید مارمالاد هم میوهها هستند.[1]