نان رفولمان

نان رفولمان (انگلیسی: Non-refoulement);(/ rəfu:lmɒ /) یک اصل بنیادین حقوق بین‌الملل است که یک کشور پناهنده پذیر را از هرگونه اخراج متقاضیان پناهندگی یا بازگشت به سرزمینی که در معرض خطر آزار و شکنجه بر اساس «نژاد، مذهب، ملیت، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص یا عقاید سیاسی» قرار می‌گیرند ممنوع می‌سازد (نگاه کنید به ماده ۳۳ در پایین همین مقاله). بر خلاف پناهندگی سیاسی که در اساس به دلیل ترس از آزار و اذیتی که روی دسته خاصی از افراد اعمال می‌شود که با تفسیر قربانیان واقعی آزار و شکنجه در برابر تعقیب کنندگانشان بر اساس اصل نان رفولمان نباید به کشور مبدأ که جان پناهنده در معرض خطر قرار می‌گیرد، بازگردانده شوند، که ازجمله پناهندگان مناطق جنگی و سایر فجایع طبیعی محلی را نیز در بر می‌گیرد.[1] این یک اصل از حقوق بین‌الملل عرفی است، که حتی به کشورهایی که کنوانسیون مربوط به وضعیت پناهندگان ۱۹۵۱ یا پروتکل ۱۹۶۷ را امضا نکرده و عضو نیستند اعمال می‌شود. این یک اصل عرف قانون رایج بین‌المللی است که به همه دولت‌ها اعمال شده و برای کشورها ی جهان لازم‌الاجرا می‌باشد.[2] این موضوع بحث است که آیا اصل نان رفولمان یک اصل (قطعی، معیار مطلق است) مثل اصول بین‌المللی که جامعه جهانی تمام آن را پذیرفته و به رسمیت شناخته باشد و هیچ گونه قابلیت الغا یا تعلیق را نداشته باشد. تنها اصول نهایی دیگر که تمام مشخصات این اصول را دارا باشد می‌تواند جایگزین آن شود. تعهد به این اصول در حضور جامعه جهانی تعهد تام و کلی و غیرقابل استثنا است. بحث در مورد این موضوع پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در ایالات متحده و همچنین حملات معاصر در اروپا دوباره تکرار شد.[3]

تاریخچه

اصل نان رفولمان حکایت از یک خاطره جمعی بین‌المللی دارد که ناشی از شکست ملت‌ها در طول جنگ جهانی دوم بود. زیرا نتوانستند محیط امنی برای پناهندگانی که در معرض نسل‌کشی قطعی رژیم نازی قرار داشتند و فرار کرده بودند تأمین کنند. پس از جنگ جهانی دوم، ضرورت نظارت و کنترل بر سلطه دولتها نسبت به پناهندگان برای جامعه بین‌المللی آشکار شد. در طول جنگ، چندین کشور به اجبار یهودیان آلمانی و فرانسوی را که از هولوکاست فرار کرده بودند برگرداندند یا از پذیرفتن پناهندگی آن‌ها سرباز زدند. پس از جنگ، میلیونها پناهنده و زندانی روس از اتحاد جماهیر شوروی، به رغم نگرانی‌هایی که در زمینه تلافی جویی دولت انتقالی در بازگشت آن‌ها وجود داشت. به زور برگردانده شدند، اما در برگشت دولت شوروی بیش از ۲میلیون از این افراد بازگردانده شده را شکنجه کرد یا کشت.

امروزه، اصل نان رفولمان به ظاهر از بازگرداندن اجباری افراد به کشورهایی که کنوانسیون ۱۹۵۱ مربوط به وضعیت پناهندگان، پروتکل ۱۹۶۷ مربوط به وضعیت پناهندگان یا کنوانسیون علیه شکنجه ۱۹۸۴، را امضا کرده‌اند محافظت می‌کند. با این وجود، برخی کشورهایی که امضاکننده این پیمانها بوده‌اند اینطور نبوده که قانون را محترم بشمارند، در نتیجه حقوق بین‌الملل را دور زده و افراد را به اجبار به میهن خود بازگردانده‌اند یا آن‌ها را تسلیم مجرمان کرده‌اند.

قوانین پناهندگی

  • ماده ۳ کنوانسیون ۱۹۳۳ مربوط به وضعیت بین‌المللی پناهندگان نخستین اشاره به اصل نان رفولمان قانون بین‌الملل.[4]
  • اصل «نان رفولمان» به‌طور رسمی در ماده ۳۳ کنوانسیون ۱۹۵۱ دربارهٔ مهاجرین " به عنوان اصل قانون عرفی گنجانیده شده‌است. طبق این اصل هیچ کشور نمی‌تواند کسی را به مرزهای کشوری برگرداند که درآنجا آزادی یا زندگی این شخص به خاطر وابستگی سیاسی، مذهبی، ملی یا به خاطر عضویت در گروه اجتماعی خاص در معرض خطر باشد.[5]
  • پروتکل ۱۹۶۷ مربوط به وضعیت پناهندگان و اصلاح ماده ۳۳ و یک استاندارد قانونی جامع تر برای تعیین پناهندگان و مراقبت از تمام فعالیت‌های ملل متحد راجع به مسایل مربوط به پناهنده گان و مهاجرت‌های اجباری است.[6]
  • ماده سوم سازمان مشاوره حقوقی آسیا-آفریقایی ۱۹۹۶ (که بعدها به عنوان کمیته مشاوره حقوقی آسیا و آفریقا شناخته شد)، نقش مشاور در سازمان‌های غیردولتی را داشته و در کمیسیون حقوق بشر مشورت می‌دهد.
  • ماده (۳) کنوانسیون سازمان کنفرانس وحدت آفریقا در رابطه با موضوعات خاص مشکلات پناهندگان در آفریقا متعهد است. در سال ۱۹۶۹، بر اساس این قانون پناهجویانی که از جنگ، سلطه استعماری یا ناآرامی‌های اجتماعی فرار می‌کنند، حمایت می‌شوند. این پیمان به به‌طور کلی به عنوان بیانیه قانون عرفی بین‌المللی پذیرفته شده‌است و برای همه کشورها لازم‌الاجرا است.
  • ماده ۲۲ (۸) کنوانسیون حقوق بشر ۱۹۶۹ آمریکا، خطراتی که متوجه یک پناهجو است «حق زندگی یا آزادی شخصی» بر اساس اصل نان رفولمان در ایالات آمریکا به رسمیت می‌شناسد
  • ماده ۳ کنوانسیون ۱۹۸۴ مصوب ۱۰ دسامبر کنوانسیون منع شکنجه و رفتار یا مجازات خشن، غیرانسانی یا تحقیرکننده و سایر رفتارهای ناعادلانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز، مطابق اصل نان رفولمان مانع شکنجه و رفتار غیرانسانی با پناهجو می‌شود.
  • در ماده ۳ (۲) کنوانسیون اروپایی ۱۹۵۷ در مورد استرداد و ماده ۴ (۵) کنوانسیون بین‌المللی آمریکا در مورد استرداد ۱۹۸۱، اصل نان رفولمان نیز به موارد استرداد اعمال می‌شود که در آن فرد معتقد است که در صورت بازگشت محاکمه می‌شود. اینها مجموعه قواعدی که در سال ۱۹۵۷ توسط سازمان ملل متحد پیش‌نویس شده‌است. این قواعد به کشورها کمک می‌کند تا رفتارهای خود را در زمینه‌های معین با معیارهای بین‌المللی حقوق بشر مطابقت دهند. جامعه جهانی این قواعد را پایین‌ترین معیار قابل قبول که با کرامت انسانی سازگاری دارد، می‌دانند. این قواعد اگرچه از نظر حقوقی لازم‌الاجرا نیستند.

اما از کشورها به شدت و تمایل تمام می‌خواهد تا این قواعد را در عمل پیاده کنند و حتی این قواعد را به قانونی ملی

کشور خود تبدیل نمایند.[7]

جستارهای وابسته

منابع

پیوند به بیرون

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.