نصرالله توکلی نیشابوری

نصرالله توکلی نیشابوری (زاده ۱۳۰۷ – درگذشته ۱۰ اسفند ۱۳۹۶ در تهران) سرهنگ تکاور نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران و به مدت ۲ ماه از اسفند ۱۳۵۷ تا اردیبهشت ۱۳۵۸ فرمانده ستاد عملیاتی ارتش بود.[1][2]

نصرالله توکلی نیشابوری
اطلاعات شخصی
زاده۱۳۰۷
نیشابور، ایران
درگذشته۱۳۹۶
ملیتایرانی
پیشهنظامی
دیناسلام شیعه
خدمات نظامی
درجهسرهنگ

تحصیلات

توکلی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در نیشابور گذراند و سال ۱۳۲۴ وارد دانشکده افسری شد.[3] و در سال ۱۳۲۷ با درجه ستوان دومی رسته پیاده فارق التحصیل گشت. سپس در سال ۱۳۳۰ برای گذراندن دوره عالی پیاده‌نظام به آکادمی نظامی سن سیر رفت و در سال ۱۳۳۱ از این آکادمی فارغ‌التحصیل شد. او همچنین دوره‌های مختلف در زمینه دفاع شیمیایی - هسته‌ای، ضد شورش و دوره‌های دژبانی را در انگلستان و آمریکا گذراند. توکلی اولین فرد نظامی بود که دوره دافوس را (در دانشگاه جنگ کویته) گذارند.[4]

او در سال ۱۳۲۶ توانست به مقام قهرمانی کشتی آزاد و فرنگی دست یابد.[5]

سوابق نظامی

نصرالله توکلی خدمت خود را در رسته‌های مختلف ارتش انجام داد: فرماندهی پادگان رینه، فرماندهی گردان مستقل تفنگداران دریایی جنوب (تکاوران نیروی دریایی)(۱۳۴۳–۱۳۴۴)، عضویت در :(اداره طرح ستاد کل ارتش، ستاد فرماندهی لجستیک، طرح‌های پنج و هفت ساله ارتقاء ارتش (بابک، مازیار، افشین، ابرومات)، وابسته و نماینده تام‌الاختیار نظامی ایران در پاکستان(۱۳۴۴–۱۳۴۹)

فعالیت‌های سیاسی

توکلی از جمله افرادی بود که در گروه افسران ملی در زمان حکومت ملی دکتر مصدق فعالیت داشت. او بعداً از نزدیکان سپهبد ولی‌الله قرنی شد و در سالهای بعد نیز با تشکیل گروه افسران ملی شروع به فعالیت نمود که منجر به بازداشتش در سال ۱۳۵۱ و محکومیت شش ساله او منجر گشت که این دوران در زندان‌های شهربانی و قصر سپری شد. او در زندان با انقلابیونی مانند صفر قهرمانی، مهدی عراقی، محی الدین انواری عبدالرحیم ربانی شیرازی هم‌بند بود. توکلی در سال ۱۳۵۳ با درخواست عفو برا مراسم ۴ آبان آزاد شد.

او بعد از انقلاب جزء جناح نظامی شورای انقلاب شامل: ناخدا احمد مدنی، سپهبد ولی‌الله قرنی و سرهنگ عزیز امیررحیمی، سرلشکر ناصر فربد و … بود[6] و[7] به فرماندهی عملیات ستاد ارتش منصوب شد.[8] سرهنگ توکلی به دلیل انجام مصاحبه با خبرنگاری آمریکایی و اختلاف با سپهبد قرنی و اعتراض به اعدام امیران ارتش استعفا کرد.[9][10]

از جمله اتفاقات مهم دوران مسوولیت او حمله چریک‌ها به سفارت آمریکا و اشغال سفارت در ۲۵ بهمن ۱۳۵۷ بود که با حضور توکلی به همراه ابراهیم یزدی به آزادسازی سفارت آمریکا و پایان اولین گروگانگیری انجامید[11] و همچنین حادثه مهم دیگر آزادی امرا و افسران آمریکایی پناه گرفته در ستاد کل ارتش در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ از دست چریک‌ها بود.[12] توکلی در سال‌های بعد از انقلاب هم مدتی زندان بود.

تالیفات
  1. آخرین سقوط آریاها. نصرالله توکلی نیشابوری- bethesda.Meryland-2013- ibex publishers-[13]
  2. ایران و استراتژی در عصر جنگ‌های ایدئولوژیک

منابع
  1. «درگذشت مخالف حمله به سفارت». تاریخ ایرانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۷.
  2. «Tag Archive for "سوگ نامه خسرو سیف در پی درگذشت سرهنگ نصرالله توکلی نیشابوری" | سایت ملیون ایران». melliun.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۷.
  3. آخرین سقوط آریاها. نصرالله توکلی نیشابوری- bethesda.Meryland-2013- ibex publishers- ص128
  4. آخرین سقوط آریاها. نصرالله توکلی نیشابوری- bethesda.Meryland-2013- ibex publishers- ص369
  5. آخرین سقوط آریاها. نصرالله توکلی نیشابوری- bethesda.Meryland-2013- ibex publishers- ص141
  6. «احمد مدنی نامزد اولین انتخابات ریاست جمهوری ایران درگذشت». BBC. دریافت‌شده در ۳۰ آوریل ۲۰۱۷.
  7. نقش ارتش در تاریخ تحولات سیاسی ایران- ناصر فربد- 1383-انتشارات کومش
  8. «دلیل ترور شهید قرنی توسط گروه فرقان چه بود». دریافت‌شده در ۳۰ آوریل ۲۰۱۷.
  9. «فرماندهان ارتش پس از انقلاب چگونه انتخاب می‌شدند/ مردی که پس از انقلاب مدعی حافظ منافع آمریکا در ارتش بود». دریافت‌شده در ۳۰ آوریل ۲۰۱۷.
  10. «تلاش ضد انقلاب برای آشوب در تهران زیر عنوان راهپیمایی سکوت / امام خمینی :شرکت در این راهپیمایی جایز نیست». دریافت‌شده در ۳۰ آوریل ۲۰۱۷.
  11. «نقشه گروهک‌ها برای حمله به سفارت». دریافت‌شده در ۳۰ آوریل ۲۰۱۷.
  12. http://www.hawzah.net/fa/Article/View/5106. دریافت‌شده در ۳۰ آوریل ۲۰۱۷. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  13. «Memoirs of Nasrollah Tavakoli». دریافت‌شده در ۳۰ آوریل ۲۰۱۷.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.