نوروز در ترکمنستان
پس از استقلال ترکمنستان به فرمان رئیس‌جمهور این کشور به منظور احیای رسم دیرین کشور سال نو را «نوروز» اعلام کرده و هر ساله در ۲۱ مارس جشن گرفته می‌شود. در این کشور طبق رسم قدیم و جدید، دو بار در سال جشن سال نو گرفته می‌شود. یکی به استناد تقویم میلادی و دیگری عید نوروز به نشانه احیای دوباره آداب و رسوم دیرینه مردم ترکمنستان. در ترکمنستان عید نوروز جشن کشاورزانی است که آذوقه مردم را تأمین می‌کنند و به همین دلیل کشاورزان دامنه‌های کوه «کپت داغ» و کناره‌های آمودریا با عظمت خاصی نوروز را جشن می‌گیرند.[1] به اعتقاد مردم ترکمنستان، زمانی که جمشید به عنوان چهارمین پادشاه پیشدادیان بر تخت سلطنت نشست، آن روز را نوروز نامید. [2]
- دید و بازدید: در استقبال از نوروز ترکمن‌ها از روزها قبل از پایان اسفند به آذین بندی شهرها و روستاهای خود و نیز تدارکات پذیرایی‌ها و میهمانی رفتن‌ها و میهمانی دادن می‌پردازند.
- رقص و آواز: رقص و آوازهای محلی جزو جدایی ناپذیر مراسم سنتی ترکمن‌ها در استقبال از تجدید حیات طبیعت است و مسابقات اسب سواری که در میان ترکمن‌ها جایگاه خاصی در همهٔ طول سال دارد، در نوروز بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد و از این همین رو جشن‌های نوروزی ترکمن‌ها با مسابقات اسب سواری توام است و این مسابقه‌ها از ارکان اصلی جشن‌های نوروزی ترکمن هاست.
- آشپزی: زنان ترکمن از روزها قبل از نوروز اقدام به طبخ انواع شیرینی و خوراکی‌های شیرین که سمنو حتماً یکی از آنهاست، شیرینی را در سال نو به خانه می‌آورند. از غذاها و شیرینی‌های سنتی و محلی ترکمن‌ها نوروز کچه، نوروز بامه‌است که جای خاصی در سفره‌های نوروزی ترکمن‌ها دارد. مردم ترکمنستان در این روزها با پختن غذاهای معروف نوروزی مانند نوروز کجه، نوروز بامه، سمنی (سمنو) و اجرای بازی‌های مختلف توسط جوانان ترکمن حال وهوای دیگری به این جشن و شادی می‌دهند.[3]
- مسابقات: آیین‌های عمومی نوروزی در ترکمنستان معمولاً در میدان‌ها اصلی شهرها و روستاها برگزار می‌شود و مردان و زنان جوان ترکمن نیز در روزهای جشن، بازی‌ها و سرگرمی‌های ویژه‌ای از جمله سوارکاری، کشتی، پرش برای گرفتن دستمال از بلندی، برپایی جنگ خروس، شاخ زنی قوچ‌ها و بازی شطرنج برگزار می‌کنند.
به هنگام انجام این بازی‌ها و سرگرمی‌ها، ترکمن‌ها زیادی در محل جمع می‌شوند و با تشویق‌های پی در پی به این مسابقات رونق خاصی می‌دهند. پوشیدن لباس نو، دید و بازدید و پریدن از روی آتش از دیگر رسوم ترکمن‌ها در ایام عید نوروز است.[4]
جستارهای وابسته
پانویس
- «آن سوی مرزها نوروز فراتر از یک جشن ملی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ مارس ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۷ آوریل ۲۰۰۸.
- نوروز در کشورهای همسایه
- «جهان ایرانی نوروزی رنگارنگ دارد». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ دسامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۷ آوریل ۲۰۰۸.
- «جشن ملی-اجتماعی ترکمنستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۷ آوریل ۲۰۰۸.