هنری فایول
هنری فایول (۲۹ ژوئیه ۱۸۴۱ در استانبول - ۱۹ نوامبر ۱۹۲۵ در پاریس) مهندس معدن، سرپرست معدن و از نظریه‌پردازان فرانسوی بود. وی نظریه‌ای مستقل از نظریه مدیریت علمی فردریک تیلور، با نام مدیریت اداری ارائه کرد. فایول یکی از تأثیرگزارترین مدافعان نظریه مدیریت جدید است.
زندگی‌نامه
به دلیل اینکه پدر هنری فایول از مهندسان سازنده مدخل شاخ طلایی در شهر استانبول بود وی ۶ سال از اوایل عمرش را در این شهر سپری کرد. او به همراه خانواده اش در سال ۱۸۴۷ به کشور فرانسه بازگشت. فایول در شهر سنت اتین در مدرسه معدن این شهر به تحصیل پرداخت. او پس از فارغ‌التحصیل شدن در رشته مهندسی معدن سرپرست معدنی در کشور فرانسه شد. فایول در سال ۱۹۱۶ تجربیات خود را در کتابی با نام مدیریت صنعتی و عمومی منتشر کرد و چندی پس از آن فردریک تیلور نظریه مدیریت علمی را ارائه کرد.
نظریه مدیریت اداری
این نظریه یکی از جامع‌ترین نظریه‌ها در بحث مدیریت عمومی است. فایول نظریه مدیریت اداری را شامل ۶ دستورالعمل اصلی مدیریتی و ۱۴ قانون مدیریتی می‌داند. فعالیتهای ششگانه از دیدگاه فایول:
- فعالیتهای فنی : ( تولید و ...)
- فعالیتهای بازرگانی : (خرید ، فروش و ...)
- فعالیتهای مالی : (به دست آوردن سرمایه و ...)
- فعالیتهای امنیتی: ( نگهداری اموال و ...)
- فعالیتهای حسابداری : ( تأمین اطلاعات مالی و ...)
- فعالیتهای مدیریتی : (برنامه‌ریزی ، سازماندهی و ...)
فایول معتقد است 5 فعالیت اول به اندازه کافی شناخته شده و فعالیت ششم " فعالیت مدیریتی" نیاز به توضیح بیشتری دارد.
چهارده اصل فایول
اصول چهارده گانه مدیریت که توسط هنری فایول مطرح شده است، از مهمترین مفاهیم مدیریتی به حساب می‌آید، که به نظر می رسد، جزو اولین مسائلی باشد که هر مدیری نیاز به دانستن آن‌ها دارد، دانستنی که باید در مدیریت به کار آید. این اصول در نگاه اول به نظر ساده و روشن می آیند، اما به وضوح می‌توان عدم رعایت این موارد را نه تنها در مدیریت شرکت‌ها و صنعت گران کوچک و متوسط بلکه در بزرگترین مدیریت‌های ایران دید. اصولی که فایول در اوایل قرن بیستم انها را شناخت و اروپا و آمریکا مدت‌ها پیش آن را باور کردند و دست مایه ی توسعه ی آن‌ها شد.
- اصل اول – تقسیم کار:دامنه توجه و کوشش را برای هر نفر یا گروه محدود میسازد،همچنین آشنایی و انجام کار را بهبود می بخشد.
- اصل دوم – اختیار:حق صدور دستور ، که نباید بدون توجه به مسئولیت مورد نظر قرار گیرد.
- اصل سوم – نظم و انضباط:تمامی افراد دخیل در سازمان باید از یک اصول خاص پیروی نمایند.
- اصل چهارم – وحدت فرماندهی:از اجراات کاری خویش تنها به یک شخص پاسخگو باشد.
- اصل پنجم – وحدت هدف:تمامی افراد سازمان دنبال یک هدف مشترک باشند.
- اصل ششم – تبعیت تمایلات شخصی از تمایلات گروهی
- اصل هفتم – پاداش کارکنان
- اصل هشتم – تمرکز زایی (ایجاد تمرکز)
- اصل نهم – زنجیره عددی (چارت سازمانی)
- اصل دهم – نظم و ترتیب:هر شخص و هر شی در مکان خاص خویش قرار گیرد.
- اصل یازدهم – انصاف
- اصل دوازدهم – ثبات افراد
- اصل سیزدهم - ابتکار
- اصل چهاردم – روح صمیمیت و یگانگی
منابع
- Morgen Witzel (2003). Fifty key figures in management. Routledge, 2003. p.96.
- http://www.myindustry.ir/management-theory/article/fayol-principles.html