مدیریت بازرگانی
مدیریت بازرگانی یک رشته تحصیلی در مقطع کارشناسی است، این رشته ابتدا در کشور فرانسه و از دانشگاه ESCP Europe شروع شده است، رشته مدیریت بازرگانی به دانشجویان مهارت‌های اداره سازمان را آموزش می‌دهد، همچنین به بحث در مورد چگونگی کنترل سود، سرمایه، هزینه و استفادهٔ بهینه از امکانات موجود می‌پردازد.
عنوان=مطالعه تخصصی تر راجب این رشته}}</ref>
می‌توان گفت که هدف از این رشته موارد زیر است:
- آشنایی دقیق با وظایف اساسی سازمان‌های بازرگانی
- افزایش مهارت و توانایی دانشجویان در شناخت مسائل مبتنی بر مدیریت
- جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات مرتبط به هر یک از این مسائل
- ارزیابی راه‌حل‌های مختلف در مورد هر مسئله، تصمیم‌گیری و اجرای تصمیمات می‌باشد.
از شاخه های رشته مدیریت بازرگانی می‌توان به شاخه بازاریابی اشاره کرد؛ مقوله بازاریابی در سال‌های اخیر به جایگاه باارزشی دست یافته است و به عنوان یک علم شناخته می‌شود. شرکت‌های بزرگ همواره درسال‌های اخیر هزینه‌های سنگینی را برای این مقوله در نظر گرفته و همچنین بازخورد مناسبی از آن دریافت کرده اند. بازاریابی خود به شاخه‌های متعددی تقسیم شده و دانشگاه‌ها سعی در پرورش متخصصین در شاخه‌های مختلف این علم کرده اند. بازاریابی را می‌توان به شاخه‌های متعددی تقسیم کرد که مهم‌ترین آنها بازاریابی داخلی داخلی و بازاریابی بین‌المللی هستند.
تیلور پایه‌گذار رشته مدیریت بازرگانی بوده‌است. از استادان مدیریت در ایران می‌توان اشخاصی همچون: دکتر مهدی الوانی، دکتر علی رضاییان، دکتر علی‌اکبر فرهنگی، دکتر آرش حبیبی و دکتر سید رضا سید جوادین را نام برد.
رشته مدیریت بازرگانی در ایران چگونه شکل گرفت؟
این گرایش از قدیمی‌ترین گرایش‌های مدیریت است که کار خود را در سال ۱۳۳۳ به موجب عقد قرارداد بین دانشگاه تهران و دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به منظور تربیت مدیران برای اداره سازمان‌های دولتی و خصوصی، در دانشکده حقوق دانشگاه تهران با همکاری گروهی از استادان آمریکایی آغاز کرد، سپس این رشته در مقاطع و گرایش‌های مختلف و در دانشگاه‌های گوناگون کشور گسترش یافته و همینک در غالب دانشگاه‌های دولتی، آزاد و پیام نور ارائه می‌گردد.
بازار کار رشته مدیریت بازرگانی:
فارغ التحصیلان این رشته با آگاهی و شناختی که از ساختار سازمان، تئوری‌های مدیریت و سازماندهی و تکنیک‌های مختلف تصمیم‌گیری دارند قدرت حل مشکلات را پیدا می‌کنند و همچنین علاوه بر دانش نظری با کاربردهای این رشته نیز آشنا می‌شوند. فارغ التحصیلان مدیریت بازرگانی می‌توانند در مؤسسات بازرگانی، امور دفتری مانند: تدارکات، اداره امور کارگزینی، امور مالی، بازاریابی مشغول به کار شوند.
آینده شغلی:
فارغ التحصیلان این رشته با تسلط به مباحث مربوط به بازار، مباحث تدوین استراتژی‌های سازمانی، شناخت مشتریان و نحوه ارتباط با آنها، شناخت فرایندهای فروش، بازاریابی و خدمات به مشتریان زمینه لازم جهت استخدام در واحدهای بازرگانی سازمان‌ها را داشته و نسبت به سایر گرایش‌های مدیریت با توجه به نبود رشته‌ای جایگزین از بازار کار مناسبی برخوردارند. ضمن اینکه دانشجویان این رشته با توجه به شناخت کافی از کسب و کار و نحوه ایجاد تجارت موفق شانس زیادی برای موفقیت در حیطه کار آفرینی و استارت آپ‌ها و تشکیل کسب و کار جدید دارند. مشاوره در امورد تجاری و بازاریابی و بازارسازی در امور بازرگانی سازمان‌ها نیز جزء حیطه کاری این فارغ التحصیلان می‌باشد. همچنین دانشجویان این رشته با توجه به اینکه اغلب دروسی که طی دوره لیسانس و بالاتر می‌گذارند بعضاً با رشته حسابداری مشترک می‌باشد می‌توانند با گذارندن برخی دوره‌های کاربردی در سازمان‌ها با عناوین مالی و حسابداری مشغول به کار شوند.
بازار کار
فارغ التحصیلان این رشته به خوبی می‌توانند در سطح مدیران اجرایی در سازمان‌های بازرگانی، صنعتی و دولتی به کار اشتغال ورزند یا در سمت مشاور مدیریت انجام وظیفه نمایند. انتظار می‌رود این فارغ التحصیلان پس از کسب تجربیات کافی بتوانند مسئولیت‌های بیشتری را در سطوح بالای سازمان عهده‌دار شوند. علاوه بر این، فارغ التحصیلان این دوره می‌توانند در کارهای پژوهشی و تحقیقاتی که امروز در موسسات بزرگ اهمیت زیادی برخوردار است، مشغول بکار شوند. لازم است ذکر شود که طی مدارج بالاتر در بهبود وضعیت شغلی در این رشته مؤثر است. از جمله این که با گرفتن مدرک دکترا از دانشگاه‌های معتبر می‌توان به آموزش در دانشگاه‌ها پرداخت.
گرایش‌های رشته مدیریت بازرگانی:
این رشته دارای گرایش‌های مختلفی می‌باشد که عبارتند از: بازاریابی، سیاستگذاری بازرگانی (مدیریت استراتژیک)، بازاریابی بین‌الملل، تحول سازمانی، مالی، بیمه، بازرگانی بین‌الملل و …
واحدهای درسی در دانشگاه
جمع تعداد واحدهای درسی این رشته ۳۲ واحد بوده و ۴ واحد از آن مربوط به پایان‌نامه می‌باشد. تمامی درس‌های این گرایش دو واحدی بوده و دانشجو باید ۱۴ درس دانشگاهی را بگذراند. از مجموع درس‌های این رشته ۴ واحد درس مدیریت پیشرفته، ۴ واحد تحلیل آماری و تحقیق در عملیات و مابقی آن دروس اختصاصی این رشته در زمینه آشنایی با تجارت و کسب و کار، مباحث استراتژیک سازمانی و مدیریت بازار می‌باشند.
مدیریت سیاستگذاری بازرگانی چیست؟
رشته مدیریت استراتژیک در ایران نخستین بار با عنوان مدیریت سیاستگذاری بازرگانی ایجاد شد. این رشته یکی از گرایش‌های اصلی رشته مدیریت بازرگانی در مقطع دکترای تخصصی می‌باشد و در خصوص برنامه‌ریزی و اجرای استراتژی‌های بنگاه‌های اقتصادی است (برای اطلاعات بیشتر به مدخل مدیریت راهبردی مراجعه کنید).
بازاریابی چیست؟
فاصله ایده تا مرتفع شدن نیاز با استفاده از فرایند تبدیل ایده به کالا و مبادله آن را بازاریابی نام‌گذاری کرده‌اند البته تعاریف گوناگونی از بازاریابی در مراجع مختلف آمده‌است که هریک از دیدگاه مکتبی یا دانشمندی ارائه شده‌است، ولی نکته محوری در تمامی این تعاریف محور قرار دادن کالا سرمایه‌گذاری شده در بازار می‌باشد. علم بازاریابی به‌لحاظ همبستگی بسیار زیاد با مدیریت استراتژیک در بسیاری از موارد به صورت ترکیبی به اجرا درآمده و شرکت‌ها استراتژی‌های خود را با استفاده از علوم و زیرشاخه‌های بازاریابی تکمیل می‌نمایند. از دانشمندان این زمینه می‌توان به ایگور انسف اشاره کرد؛ که خود یکی از پایه‌گذاران این علم نوین در دنیا می‌باشد.
برخی از زیرشاخه‌های بازاریابی عبارت‌اند از E-marketing ,E-commerce، بازاریابی بین‌المللی، رفتار مصرف‌کننده، بازاریابی داخلی، بازاریابی صنعتی و بازاریابی افقی و عمودی. هر یک از زیر شاخه‌های فوق ضمن تبعیت از اصول بازاریابی این امکان را فراهم آورده‌است تا متخصصین و علاقه‌مندان در زمینه‌ای خاص بررسی‌های لازم را به عمل آورند.
از شاخه های مدیریت بازرگانی می‌توان به سیاستگذاری بازرگانی (مدیریت استراتژیک)، بازاریابی بین‌الملل، بازاریابی داخلی، بازرگانی بین المللی، بازرگانی داخلی، مدیریت مالی و بیمه و تحول اشاره کرد. این رشته در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش‌های مختلفی می‌باشد که بر اساس آخرین تغییرات (مصوبه مورخه ۲۴ تیر ۱۳۹۴ شورای تحول و ارتقای علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی) عبارتند از: بازاریابی، بازرگانی بین‌المللی، تجارت الکترونیکی، مدیریت استراتژیک، بازرگانی داخلی و کارآفرینی. تا پیش از این گرایش‌های مالی، بیمه و تحول نیز جزو گرایش‌های رشته بازرگانی بود.