هگزاکلروفن

هگزاکلروفن (انگلیسی: Hexachlorophene) یا ناباک یکی از ترکیبات آلی کلر است که در گذشته جهت گندزدایی کاربردِ فراوانی داشت.

نام‌گذاری آیوپاک
2,2'-methylenebis(3,4,6-trichlorophenol)-3,4,6-trichloro-2-[(2,3,5-trichloro-6-hydroxyphenyl)methyl]phenol
اطلاعات درمانی
نام تجاریpHisoHex, Gamophen, Septisol, Turgex, Germa-Medica, Hexachlorophane, Almederm
وضعیت قانونی
  • US: فقط for human use
  • Rx-only for human use
شناسه‌ها
سی‌ای‌اس70-30-4
ای‌تی‌سیD08AE01 QP52AG02
پاب‌کمCID: 3598
دراگ‌بنکDB00756
کم‌اسپایدر3472
UNIIIWW5FV6NK2
KEGGD00859
ChEBICHEBI:5693
ChEMBLCHEMBL496
اطلاعات شیمیایی
فرمول شیمیاییC13H6Cl6O2
وزن مولکولی۴۰۶٫۸۹ g·mol−1
اطلاعات فیزیکی
چگالی1.71 g/cm3
دمای ذوب۱۶۳ تا ۱۶۵ درجه سلسیوس (۳۲۵ تا ۳۲۹ درجه فارنهایت)
نقطه جوش۴۷۱ درجه سلسیوس (۸۸۰ درجه فارنهایت)

هگزاکلروفن، جامد، سفیدرنگ و بی‌بو است، اما انواع تجاری آن کاملاً سفید نیست و کمی بوی شبه فنول دارد.

این ماده محلول‌درآب نیست، اما در استون، اتانول، دی‌اتیل اتر و کلروفرم حل می‌شود.

در پزشکی هگزاکلروفن به‌عنوان ضدعفونت موضعی و ضدباکتری در خمیردندان‌ها و صابون‌ها بکار می‌رود.

در کشاورزی هم از این ماده به‌عنوان قارچ‌کشِ خاک، باکتری‌کشِ گیاهان و کنه‌کُش استفاده می‌شود.[1]

متوسط دوز کشندهٔ هگزاکلروفن در موش‌ها ۵۹ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است و بنابراین کمی سمی است. این ماده بر اساس مفادِ دانشنامه شیمی صنعتی اولمان، جهش‌زا و تراتوژن نیست،[1] اما مرکز جهانی تحقیقات سرطان می‌گوید هگزاکلروفن اثر سوء بر جنین داشته و تا حدودی نیز تراتوژن است.[2]

منابع

  1. Fiege, H.; Voges, H. -M.; Hamamoto, T; Umemura, S.; Iwata, T.; Miki, H.; Fujita, Y.; Buysch, H. -J.; Garbe, D.; Paulus, W. (2000). "Phenol Derivatives". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a19_313. ISBN 3-527-30673-0.
  2. "Hexachlorophene". International Agency for Research on Cancer (IARC) - Summaries & Evaluations. IPCS Inchem. 20: 241. 1998 [1979].
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ هگزاکلروفن موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.