هگزاکلروفن
هگزاکلروفن (انگلیسی: Hexachlorophene) یا ناباک یکی از ترکیبات آلی کلر است که در گذشته جهت گندزدایی کاربردِ فراوانی داشت.
نامگذاری آیوپاک | |
---|---|
2,2'-methylenebis(3,4,6-trichlorophenol)-3,4,6-trichloro-2-[(2,3,5-trichloro-6-hydroxyphenyl)methyl]phenol | |
اطلاعات درمانی | |
نام تجاری | pHisoHex, Gamophen, Septisol, Turgex, Germa-Medica, Hexachlorophane, Almederm |
وضعیت قانونی |
|
شناسهها | |
سیایاس | 70-30-4 |
ایتیسی | D08AE01 QP52AG02 |
پابکم | CID: 3598 |
دراگبنک | DB00756 |
کماسپایدر | 3472 |
UNII | IWW5FV6NK2 |
KEGG | D00859 |
ChEBI | CHEBI:5693 |
ChEMBL | CHEMBL496 |
اطلاعات شیمیایی | |
فرمول شیمیایی | C13H6Cl6O2 |
وزن مولکولی | ۴۰۶٫۸۹ g·mol−1 |
SMILES
| |
| |
اطلاعات فیزیکی | |
چگالی | 1.71 g/cm3 |
دمای ذوب | ۱۶۳ تا ۱۶۵ درجه سلسیوس (۳۲۵ تا ۳۲۹ درجه فارنهایت) |
نقطه جوش | ۴۷۱ درجه سلسیوس (۸۸۰ درجه فارنهایت) |
هگزاکلروفن، جامد، سفیدرنگ و بیبو است، اما انواع تجاری آن کاملاً سفید نیست و کمی بوی شبه فنول دارد.
این ماده محلولدرآب نیست، اما در استون، اتانول، دیاتیل اتر و کلروفرم حل میشود.
در پزشکی هگزاکلروفن بهعنوان ضدعفونت موضعی و ضدباکتری در خمیردندانها و صابونها بکار میرود.
در کشاورزی هم از این ماده بهعنوان قارچکشِ خاک، باکتریکشِ گیاهان و کنهکُش استفاده میشود.[1]
متوسط دوز کشندهٔ هگزاکلروفن در موشها ۵۹ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است و بنابراین کمی سمی است. این ماده بر اساس مفادِ دانشنامه شیمی صنعتی اولمان، جهشزا و تراتوژن نیست،[1] اما مرکز جهانی تحقیقات سرطان میگوید هگزاکلروفن اثر سوء بر جنین داشته و تا حدودی نیز تراتوژن است.[2]
منابع
- Fiege, H.; Voges, H. -M.; Hamamoto, T; Umemura, S.; Iwata, T.; Miki, H.; Fujita, Y.; Buysch, H. -J.; Garbe, D.; Paulus, W. (2000). "Phenol Derivatives". Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a19_313. ISBN 3-527-30673-0.
- "Hexachlorophene". International Agency for Research on Cancer (IARC) - Summaries & Evaluations. IPCS Inchem. 20: 241. 1998 [1979].
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Hexachlorophene». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۸ مارس ۲۰۱۷.
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ هگزاکلروفن موجود است. |