هیبت

هیبت احساسی همانند تعجب است[1] اما کمتر شادی آور است. از روی چرخ احساسات[2] هیبت به عنوان ترکیبی از تعجب و ترس الگوبرداری شده‌است.

نابودی تایر اثر جان مارتین

به‌طور کلی، هیبت متوجه موضوعاتی است که قدرتمندتر از موارد دیگر در نظر گرفته شده‌اند، مانند هرم بزرگ جیزه، گرند کانیون، وسعت کیهان یا خدا.

تعاریف

تعریف هیبت دشوار است و معنای کلمه با گذشت زمان تغییراتی کرده‌است. مفاهیم مرتبط تعجب، تحسین، و والا هستند. پیرسال هیبت را یازدهمین حس می‌داند، فراتر از احساساتی که اکنون از نظر علمی پذیرفته شده‌اند (یعنی عشق، ترس، غم، خجالت، کنجکاوی، غرور، لذت، ناامیدی، گناه و عصبانیت). " اکثراً تعاریف باعث می‌شود که هیبت یک تجربه مثبت یا منفی باشد، اما وقتی از آنها خواسته می‌شود وقایعی را که باعث ایجاد هیبت می‌شوند، توصیف کنند، اکثر مردم فقط تجربیات مثبت را ذکر می‌کنند.[3]

ریشه‌شناسی

اصطلاح هیبت از کلمه انگلیسی قدیم ege به معنی وحشت سرچشمه می‌گیرد که ممکن است از کلمه یونانی áchos به معنی «درد» ناشی شده باشد.[4] کلمه والا از کلمه هیبت در اواخر قرن شانزدهم نشأت گرفته‌است، به معنی «پر از هیبت».[5]

این برخورد صاعقه در آتلانتا ممکن است باعث ایجاد حس هیبت شود.

محققان همچنین سعی کرده‌اند واکنش‌های فیزیکی و غیرکلامی نسبت به هیبت را مشاهده کنند و از شرکت کنندگان بخواهند زمانی را که احساس ترس می‌کنند به خاطر بسپارند و احساسات را بی کلام بیان کنند.[6] با استفاده از این روش، محققان مشاهده کردند که هیبت اغلب از طریق ابروهای برآمده داخلی (۷۸٪)، گشاد شدن چشم‌ها (۶۱٪) و دهان باز و اندکی آرواره (۸۰٪) نشان داده می‌شود. درصد قابل توجهی از مردم نیز با کمی سر به جلو (۲۷٪) و استنشاق قابل توجه (۲۷٪) هیبت نشان می‌دهند، اما لبخند زدن غیر معمول است (۱۰٪). برای تعیین اینکه آیا نمایش‌های فیزیکی هیبت با فرهنگ متفاوت هستند، تحقیقات بین فرهنگی لازم است.

هیبت و دین
نقاشی منظره رمانتیک آلمانی کاسپار داوید فریدریش حسی از حیرت و شگفتی در غروب آفتاب طبیعی را منتقل می‌کند

موضوع هیبت اخیراً در واکنش به اظهارات برخی افراد مذهبی که می‌گویند ملحدان هیبت را تجربه نمی‌کنند، یا اینکه احساس ترس و وحشت باعث می‌شود که یک شخص روحانی و مذهبی باشد، بیش از اینکه یک بی‌خدا باشد، به یکی از موضوعات مورد علاقه گروه‌های آتئیست تبدیل شده‌است.[7]

هیبت اغلب به دین گره خورده‌است، اما هیبت می‌تواند سکولار نیز باشد. برای مثالهای بیشتر، به نوشته‌های «هیبت گرا» بودن[8] توسط جامعه‌شناس فیل زاکرمن، کتاب دین برای خداناباوران از نویسنده آلن دو بوتون مراجعه کنید.[9]

منابع
  1. Keltner, D.; Haidt, J. (2003). "Approaching awe, a moral, spiritual, and aesthetic emotion. Cognition and Emotion" (PDF) (17): 297–314.
  2. Plutchik, R. "The Nature of Emotions". American Scientist. Archived from the original on July 16, 2001. Retrieved 14 April 2011.
  3. Shiota, Michelle; Keltner, Dacher; Mossman, Amanda (2007). "The nature of awe: Elicitors, appraisals, and effects on self-concept". Cognition and Emotion. 21 (5): 944–963. doi:10.1080/02699930600923668.
  4. "Awe etymology". Dictionary.
  5. "Awesome". Oxford Dictionaries.
  6. Shiota, Michelle; Campos, Belinda; Keltner, Dacher (2003). "The Faces of Positive Emotion: Prototype Displays of Awe, Amusement, and Pride". Annals of the New York Academy of Sciences. 1000 (1): 296–299. doi:10.1196/annals.1280.029. PMID 14766641.
  7. Stedman, Chris (October 16, 2013). "What Oprah gets wrong about atheism". CNN Belief Blog.
  8. "Aweism". Atheist Nexus. September 18, 2009. Archived from the original on 15 November 2013. Retrieved 2 May 2021.
  9. Silva, Jason (August 20, 2013). "How can secular institutions inspire the same awe of religious ones?". The S.P.A.C.E. Program. Archived from the original on December 7, 2013. Retrieved November 15, 2013.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.