خوشحالی

خوشحالی، خرسندی یا شادی (به انگلیسی: Happiness) یک حالت روانی است که در آن فرد احساس عشق، لذت، خوشبختی یا شاد بودن می‌کند. مسائل مختلفی همچون مسائل زیستی، روان‌شناختی یا دینی برای تعریف و دلیل خرسندی آورده شده است.

«شادی» و «خوشحال» به اینجا تغییر مسیر دارند. برای دیگر کاربردها، شادی (ابهام‌زدایی) و خوشحال (ابهام‌زدایی) را ببینید.
کودکان شاد در حال بازی در ژنو، سوئیس
چند بانوی شاد در نیویورک
نام‌آشناترین نماد خوشحالی یا خرسندی

پژوهش‌ها نشان داده است که شادی رابطه‌ای مستقیمی با مسائلی همچون پیوندها و تعامل‌های اجتماعی، وضعیت فرد از نظر داشتن شریک زندگی، کار، درآمد و حتی نزدیکی به انسان‌های شاد دارد. افرادی که در جشن‌ها، دیدارها و محفل‌ها شرکت می‌کنند از میزان شادی بیشتری برخوردار هستند. افراد زیادی شادی و خوشحالی را برابر با احساس خوشبختی و سربلندی می‌دانند.

فیلسوفان و متفکرانِ مذهبی شادی را واژه‌ای برای یک زندگی خوب یا موفق و نه فقط یک احساس، تعریف می‌کنند.

سبب شادی

بنابر برخی داده‌های موجود که بر اساس دیدگاه مردم گردآوری شده‌اند؛ ایرانیان با جشن گرفتن، بودن در کنار خانواده، رفتن به مسافرت و پارک، داشتن امکانات اجتماعی، پیروزی بر دیگران، ثروتمند بودن و سلامتی احساس شادی می‌کنند.[1] پژوهش‌ها نشان می‌دهند مدیتیشن یا مراقبه در کنار تأثیرات مثبت روانشناختی، موجب احساس عمیق شادی در انسان می‌شود.[2]

فواید

دانشمندان دریافته‌اند که شادی و خوشحالی سبب تقویت سیستم دفاعی بدن و همچنین سیستم عصبی انسان می‌شود.[3]

تحقیقات

حد و حدود «خوشحال بودن» در ایران، پیوند ناگسستنی با رعایت موازین دینی و شرعی دارد که معمولاً با تأکید بر تمایز میان «شادی اسلامی» و «شادی غربی» تعریف می‌شود.[4] هر ساله با فرارسیدن مناسبت‌هایی مانند نوروز، ماه رمضان و زادروزهای پیشوایان اسلام، مسئولان حکومت جمهوری اسلامی، دیدگاه‌هایی را در این مورد طرح می‌کنند.[4] در دههٔ ۸۰ خورشیدی برخی مقامات حکومتی و دینی، از اصطلاح «مهندسی شادی» برای تعریف محدوده‌های مجاز خوشحالی شهروندان استفاده می‌کردند.[4]

در ایران همه ساله در ایام و مناسبت‌های مختلف مراسم عزاداری و روضه‌خوانی برپا می‌شود و تعزیه به‌عنوان جزئی از فرهنگ ایرانیان محسوب می‌شود، درحالیکه این رسوم و فرهنگ‌ها با خوشحالی یا شادی در تعارض‌اند.[5]

طبق نظرسنجی مؤسسه گالوپ که در سال ۲۰۱۳ انجام شد، ایرانیان پس از مردم عراق، دومین مردم ناشاد در دنیا معرفی شدند. بنابر گزارش منتشر شده، بعد از عراق و ایران، کشورهای مصر، یونان و سوریه غمگین‌ترین مردم دنیا را داشتند.[6] بنا بر تحقیقات مؤسسهٔ گالوپ، میزان درآمد ماهانه و ثبات اقتصادی شهروندان نقش تعیین‌کننده‌ای در احساس رضایت فردی و امنیت روانی افراد در کشورهای مختلف دارد، بااین‌حال وضعیت مطلوب اقتصادی به تنهایی تضمین کنندهٔ خوشحال بودن شهروندان نیست.[7] برای مثال در آمار سال ۲۰۱۶ گالوپ، کشوری مثل سومالی با تجربهٔ سال‌ها جنگ ویران‌گر و فقر فراگیر، در رتبهٔ ۷۶ جدول شادترین کشورها قرار گرفت در حالی که ایران در رتبه ۱۰۵ آن فهرست قرار داشت.[7]

شادی در دین‌ها

آیین بودایی

شادی موضوعی اصلی در تعالیم بودایی است.[8]

آیین یهودیت

شادی (عبری: שמחה) در یهودیت یک عنصر مهم در خدمت به خداوند است. آیه کتاب مقدس «پروردگار را با خوشحالی پرستش می‌کند» شادی را در خدمت به خدا تأکید می‌کند.[9]

در اسلام شیعی

شادی، فرح و سرور در آیات قرآن کتاب مقدس مسلمانان و روایات شیعه در هر دو مورد مثبت و منفی آمده‌است. گاهی خوشحالان و شادی کنندگان ظالم را از محبت خدا خارج می‌داند، و گاهی بر خلاف آن، مردم را به سرور و شادی امر می‌کند. گاهی شادی صفتی برای قارون و جهنمیان، و گاهی صفتی برای شهدا و بهشتیان به حساب آمده‌است.[10][11] بنابراین، شادی و خوشحالی به تنهایی بد نیست بلکه به آن سفارش شده و سبب و علت شادی باعث خوب بودن یا بد بودن آن می‌شود.[12]

برای مثال، شادی که باعث تمسخر شود، شادیِ بد محسوب می‌شود و حرام است. برخی روایت‌ها نیز به نتیجه شادی اشاره می‌کند و می‌آورد: «شخصی که باعث سرور مؤمن شود، دین و قرض او را ادا کند، طعامی به او دهد، ناراحتی اش را بزداید، و … در واقع خدا و رسول او را شاد کرده‌است.»[13]

البته اگر احساس شادی و شاد بودن، غیرارادی باشد، که هرچند دلیلِ آن ارادی است، اما به این خاطر که خودِ این احساس، بدون قصد برای انسان به وجود می‌آید، جزء اصل «مالایطیقون شده»، و زیرمجموعه حدیث رفع قرار می‌گیرد. [14] و از جمله: «به وسوسه در آفرینش اندیشیدن»، و «رشک ورزیدن تا زمانی که بر زبان یا دست جاری نشود»، می‌شود که غیرارادی هستند؛ و در فقه اسلامی حرام و ممنوع نمی‌باشند. پس شادی می‌تواند احکام مختلفی داشته باشد.

منابع
  1. Hawzah. «شادی چیست؟».
  2. Rose Teeter، Sabrina (آوریل ۲۰۱۶). Ford، .Thomas E، ویراستار. THE EFFECT OF MEDITATION ON MINDFULNESS AND HAPPINESS.
  3. دکتر نعمت ا... خوانساری دکتر محمدعلی راد (تابستان ۱۳۷۷). «استرس و سیستم ایمنی». مجله تحقیقت دامپزشکی. دوره ۵۳، ۱,۲ - شماره پیاپی ۱۰۰۰۱۴۹.
  4. پارسا، مانی (۳۰ مرداد ۱۳۸۹). ««مهندسی شادی» در جمهوری اسلامی». radiofarda.com. رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲ دی ۱۳۹۸.
  5. «عزاداری شیعیان از نگاه اروپاییان». www.bbc.com.
  6. «چرا ایران 'دومین کشور ناشاد جهان' است؟». ۱۶ خرداد ۱۳۹۳.
  7. سیفی، فرناز (۱۹ مارس ۲۰۱۷). «در جست‌وجوی جرعه‌ای شادمانی در "روز جهانی شادی"». dw.com. بخش فارسی دویچه وله. دریافت‌شده در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۹.
  8. Thoughtco. "The Seven Factors of Enlightenment".
  9. jewishjournal. "Judaism's value of happiness living with gratitude and idealism". http://www.jewishjournal.com. External link in |وبگاه= (help)
  10. http://wikifeqh.ir/شادی
  11. http://kayhan.ir/fa/news/68585/نگاهی-به-شادی-و-نشاط-در-قرآن-و-روایات
  12. http://kayhan.ir/fa/news/68585/نگاهی-به-شادی-و-نشاط-در-قرآن-و-روایات
  13. رک: کافی، ج2، ص188، باب ادخال سرور
  14. اصول الکافی، کلینی، ج۲، ص۴۶۳
  • مقدمه‌ای بر فقه شادی، محمد مهدی محب الرحمان، نشریه حریم امام، شماره ۱۵۱، ۱۸ دی ۱۹۳۹
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.