سیسرون
مارکوس تولیوس سیسرون (کیکرو[1] یا چیچرو[2] یا سیسرو) (زاده ۱۰۶ پیش از میلاد-درگذشته ۴۳ پیش از میلاد) خطیب، سیاستمدار و فیلسوف معروف رومی بود. وی متولد شهر آرپینو بودهاست.
سیسرون | |
---|---|
نام اصلی | مارکوس تولیوس کیکرو |
زاده | ۱۰۶ پیش از میلاد آرپینو |
درگذشته | ۴۳ پیش از میلاد (۷۳سال) |
پیشه | سیاستمدار، خطیب |
زمینه کاری | خطیب، سیاستمدار و فیلسوف |
ملیت | رومی |
شرح حال
او از آغاز جوانی ضمن سرودن شعر و ترجمه آثار یونانی، به آموختن فنون نظامی پرداخت و از هفده سالگی در جنگها شرکت نمود. بعدها دو سال را به سیاحت در مشرق زمین گذراند و در این سفر، فلسفه و علوم ادبی را از دانشمندان زمان فرا گرفت و در سال ۷۷ قبل از میلاد به رم بازگشت.
از سال ۶۳ قبل از میلاد وارد صحنه سیاست شد و به مقام کنسولی دست یافت. خطابههای وی در مدح و ذم اشخاص معروف هستند. در بلواهای پس از قتل جولیوس سزار به دستور مارک آنتونی در سال ۴۳ قبل از میلاد جان بر سر سیاست نهاد و کشته شد.
فلسفه و سیسرون
سیسرون علاوه بر خطابههای بلیغ، کتابهای بسیار در معانی و بیان فلسفه و جوامع نوشتهاست که اکثراً ملهم از متفکران یونانی است. نوشتههای سیسرون در فصحت و شیوائی از سرمایههای بزرگ ادبی جهان بهشمار میرود.
در سالهای آخر زندگی، به عنوان واسطه بین ادبیات و آثار مکتوب یونانی از یک سو و جامعه رومی از سوی دیگر عمل نمود. سیسرون در آثار فلسفی خود، توجهاش را به «افلاطون»، «رواقیون» و «شکاکیون آکادمی» معطوف داشته و در سه بخش عمده فلسفه یونانی به بحث پرداختهاست.
- اول درباره فرضیه شناخت، شامل: «رسالات آکادمی».
- دوم درباره اخلاق، شامل: «معیارهای سنجش نیکی و بدی»، «مناظره توسکلانی»، «دربارهٔ دوستی»، «حقانیت در عمل»، «دربارهٔ پیری»
- سوم درباره الهیات فلسفی، شامل: «دربارهٔ طبیعت خدا»، «دربارهٔ آینده نگری» «دربارهٔ تقدیر».
آثار
آثار وی شامل:
- رساله خطیب (در باب عروض و بدیع)
- رساله بروتوس (مکالمهای در تاریخ سخنوری)
- رساله دفاع از آرکیاس
نامهها
حدود ۹۰۰ نامه از سیسرون به زبان لاتین باقی مانده که از اسناد تاریخی باارزش محسوب میشوند. نامههای زیر از این جملهاند:
- «نامه به آشنایان»
- «نامه به دوستش آتیکوس»
- «نامه به برادرش کوئینتوس»
شعرهای وی نیز علاوه بر نامههایش نمونهای از تسلط او به کلمات و استعمال هنرمندانه آنها است.
جستارهای وابسته
پانویس
- ادیبسلطانی، میرشمسالدین (۱۳۷۵). بودن یا نبودن: تکگفتار هملت در سوگنامهٔ هملت شاهپور دانمارک سرودهٔ ویلیام شیکسپیر. تهران: نشر نی. ص. ۲۲. شابک ۹۶۴-۳۱۲-۲۱۷-۴.
- تاریخ فلسفه کاپلستون جلد اول ترجمه جلال الدین مجتبوی
منابع
- نقد ادبی نوشتهٔ حمیدرضا شایگانفر، انتشارات دستان
- سیر تاریخی اندیشههای سیاسی در غرب (از افلاطون تا نیچه)، احمد بخشایشی اردستانی
- سیر اندیشه فلسفی در غرب، فاطمه زیباکلام
- تاریخ فلسفه سیاسی غرب (از آغاز تا پایان سدههای میانه)، عبدالرحمن عالم
- آثار کلاسیک فلسفه مترجم مسعود علیا
- لوح فشرده لغتنامه - دهخدا
- Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus AG، ۲۰۰۵