میلوان جیلاس
میلوان جیلاس (به انگلیسی: Milovan Djilas; سیریلیک صربی: Милован Ђилас؛ تلفظ [mîlɔʋan dʑîla:s]؛ ۴ ژوئن یا ۱۲ ژوئن ۱۹۱۱ – ۲۰ مارس ۱۹۹۵) یک سیاستمدار، نظریهپرداز و نویسنده در یوگسلاوی کمونیست بود. او یکی از چهرههای کلیدی در جنبش پارتیزانی یوگسلاوی در طول جنگ جهانی دوم و نیز دولت پس از جنگ و عضو بلندپایه حزب کمونیست یوگسلاوی بود. جیلاس خود را یک سوسیالیست دموکراتیک میدانست[1] و به یکی از شناخته شدهترین و برجستهترین مخالفان در یوگسلاوی سابق و کل بلوک شرق تبدیل شد.[2][3]
میلوان جیلاس Milovan Đilas | |
---|---|
![]() | |
زادهٔ | ۴ ژوئن یا ۱۲ ژوئن ۱۹۱۱ میلادی Podbišće (موجکوفاتس)، پادشاهی مونتهنگرو |
درگذشت | ۲۰ آوریل ۱۹۹۵ میلادی بلگراد، صربستان و مونتهنگرو |
دوره | فلسفه قرن بیستم |
حیطه | فلسفه غربی |
مکتب | مارکسیسم |
اهمیت وی تا آنجا بود که به نظر بسیاری، او جانشین مارشال تیتو در یوگسلاوی به حساب میآمد، با این حال انتقادات وی از سیاستهای کمونیستها، باعث شد که مورد غضب مقامات کمونیست قرار بگیرد و حتی به زندان افتاد.[4]
میلوان جیلاس نخستین کسی بود که بهگونهای منسجم به بررسی صاحبامتیازان تازه در نظامهای کمونیستی پرداخت. او در سال ۱۹۵۷ با انتشار کتاب «طبقه جدید» به شهرت رسید. جیلاس همه مراحل قدرت را در حزب کمونیست یوگسلاوی طی کرده و برای بررسی دقیق پدیده «مدیران» در جامعه سوسیالیستی از تجربه و اهرمهای لازم فکری برخوردار بود. نظریه او را در این زمینه میتوان چنین خلاصه کرد: در پی پیروزی انقلاب سوسیالیستی، دستگاه رهبری حزب کمونیست به یک طبقه جدید رهبری بدل میشود، دیوانسالاری دولتی را تصاحب میکند و از راه ملی کردن، کنترل همه دستگاههای تولیدی را در دست میگیرد.[5]
در ایران از میلوان جیلاس کتاب «گفتگو با استالین» با ترجمه عنایتالله رضا توسط انتشارات نوین در سال ۱۳۶۳ منتشر شده است. وی در این کتاب به گفتگوی خود با استالین میپردازد و در این کتاب حقایق فوقالعادهای را فاش میکند که پرده از بیرحمی استالین برمیدارد و ضمناً آگاهی فوقالعادهای از مسائل پشت پرده دنیای سیاست به خواننده میدهد.[4]
جستارهای وابسته
پانویس
- The New Class, Greek Edition (Horizon), Athens, 1957, prologue (page ιστ)
- Milovan Djilas, Yugoslav Critic of Communism, Dies at 83
- Remembering Milovan Djilas
- «گفتگو با استالین به قلم میلوان جیلاس». نیک کتاب. بایگانیشده از اصلی در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۶.
- فریدون خاوند (۲۳ آذر ۱۳۹۵). ««طبقه جدید» در جمهوری اسلامی». رادیو فردا. دریافتشده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۶.
منابع
مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Milovan Djilas». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۶.
![]() |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ میلوان جیلاس موجود است. |