برساختگرایی (علوم اجتماعی)
برساختگرایی اجتماعی یا ساختگرایی اجتماعی (به انگلیسی: Social constructivism) یک نظریهٔ جامعهشناختی در زمینهٔ شناخت است که بر مبنای آن رشد انسان به صورت اجتماعی انجام میشود و دانش از طریق کنش متقابل با دیگران برساخته میشود.[1] این اصطلاح بهوسیلهٔ پیتر برگر و تامس لاکمن در کتاب ساخت اجتماعی واقعیت ابداع شد. نظریهٔ آنها بر اساس تلفیقی از جامعهشناسی معرفت آلفرد شوتس و مفهوم نهادهای دورکیم بنیاد شده و میکوشد به این پرسش پاسخ دهد که چگونه معنای ذهنی به واقعیتی اجتماعی تبدیل میشود.
برساختگرایی اجتماعی تأکید میکند که باید آن دسته از شیوههای درک جهان از جمله درک خودمان رل که بدیهی تلقی کردهایم به دیدهی انتقادی بنگریم. شاید بدیهی به نظر برسد که وقتی به جهان مینگریم، فارغ از هر چون و چرا و مسألهای ماهیت آن را در مییابیم و یا دانش متعارف ما مبتنی بر مشاهدۀ عینی و بیزرفانه مان از جهان است. برساختگرایی اجتماعی میخواهد به این دسته از دیدگاههای خودمان نگاهی انتقادی بیندازیم و آن ها را به پرسش بگیریم. [3]
علوم اجتماعی
واقعیت محصول تاریخی برداشت آدمی است. برساخت گرایی توضیح میدهد که برساخت اجتماعی چطور بمثابه واقعیت اجتماعی یعنی به مثابه چیزی ثابت و تغییرناپذیر جلوه داده میشود.[2]
منابع
- برهان انتقادی و هویت نویسنده: برساختگرایی اجتماعی به عنوان چارچوبی تئوریک برای نگارش دانشگاهی EFL، نوشتۀ جی. مککینلی، ۲۰۱۵، در مجلۀ جستارهای انتقادی در مطالعات زبان، شمارۀ ۱۲، صفحۀ ۲۰۷-۱۸۴؛ بازدید در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۷.
- ساخت اجتماعی واقعیت، برگر و لاکمن
3.ویوین بر (1394) برساخت گرایی اجتماعی،ترجمۀ اشکان صالحی تهران: نشر نی