جان رالز

جان رالز (انگلیسی: John Rawls‎، تلفظ:‎/rɔːlz/‎؛ زاده ۲۱ فوریه ۱۹۲۱ – درگذشته ۲۱ نوامبر ۲۰۰۲) فیلسوف آمریکایی معاصر و مشهور به دلیل صورت‌بندی یک نظریهٔ عدالت بود. وی از چهره‌های به‌نام فلسفهٔ سیاسی و فلسفهٔ اخلاق در سدهٔ بیستم بود. اثر مشهور وی نظریهٔ عدالت یا نظریه‌ای در باب عدالت (به انگلیسی: A Theory of Justice) (چاپ ۱۹۷۱) هم‌اکنون به‌عنوان یکی از منابع کلاسیک فلسفهٔ سیاسی تلقی می‌شود.

جان رالز
نام در زمان تولدجان بردلی رالز
زادهٔ۲۱ فوریهٔ ۱۹۲۱
بالتیمور
درگذشت۲۴ نوامبر ۲۰۰۲ (۸۱ سال)
لکسینگتون، ماساچوست
محل تحصیلدانشگاه پرینستون
جایزه(ها)Rolf Schock Prizes in Logic and Philosophy (1999)
دورهفلسفه قرن بیستم
حیطهفلسفه غرب
مکتبفلسفه تحلیلی
محل کارعضو هیئت علمی
دانشگاه هاروارد
دانشگاه کرنل
مؤسسه فناوری ماساچوست

همکار

Christ Church, Oxford
علایق اصلی
ایده‌های چشمگیر
  • Justice as Fairness
    Original position
  • Reflective equilibrium
  • Overlapping consensus
  • Public reason
  • Liberal neutrality
  • پس پرده بی‌خبری
  • Telishment

کتاب نظریهٔ عدالت تنها در آمریکا دست‌کم ۲۰۰ هزار جلد فروش داشته و تا کنون به بیش از ۲۰ زبان ترجمه شده‌است.[1]

زندگی‌نامه

کودکی

جان رالز در بالتیمور مریلند به دنیا آمد. او دومین فرزند از پنج پسر آقای ویلیام لی رالز و خانم آنا آبل استامپ رالز بود. پدر جان رالز یکی از برجسته‌ترین وکلای دادگستری منطقه بالتیمور بود.[2]

رالز قبل از آنکه به مدرسه کنت در ایالت کنتیکت منتقل شود، مدتی در بالتیمور به مدرسه می‌رفت. در سال ۱۹۳۹ از دبیرستان و پس از آن، از دانشگاه پرینستون با مدرک لیسانس هنر در سال ۱۹۴۳ فارغ‌التحصیل شد. در طی دوره تحصیلات کالج، رالز مدتی تحت تأثیر الهیات مسیحی، سودای رفتن به تحصیل در علوم دینی مسیحی و کشیش شدن را در سر داشت.[3]

خدمت در ارتش

طی جنگ جهانی دوم، رالز سرباز پیاده‌نظام در منطقه اقیانوسِ آرام بود. وی در این دوران در منطقه گینه جدید موفق به دریافت نشان ستاره برنزی شد. به دنبال محاصره ژاپن در جنگ، رالز بخشی از ارتش اشغالگر ژنرال مک آرتور شد و در آن زمان به رده گروهبان ارتقا یافت.[3] پس از مشاهده آثار و نتایج بمباران اتمی هیروشیما، رالز خود را مانند کسی که از خواب غفلت بیدار شده‌است یافت، و پس از آن از دستورها نظامی مافوق خود سرپیچی کرد و با این اعتقاد که هیچ مجازاتی، قابل توجیه نیست، ارتش را در ژانویه ۱۹۴۶ ترک کرد.[3]

فلسفهٔ رالز

رالز در نظریهٔ عدالت می‌نویسد: «عدالت اولین فضیلت برای نهاد اجتماعی است، همچنان که حقیقت برای نظام تفکر».[4] عدالت از نظر رالز مقدم بر خوشبختی است. خوشی و کامیابی آنگاه به‌عنوان یک ارزش مثبت تلقی می‌شود که عادلانه بودن آن محرز باشد. عدالت چارچوبی است که افراد مختلف در آن فرصت پی گرفتن آمال و ارزش‌های مورد نظر خود را پیدا می‌کنند.

دو اصل نظریهٔ بازبینی‌شدهٔ عدالت رالز بدین قرار است:

الف) هر شخصی نسبت به طرحی کاملاً کافی از آزادی‌های اساسی برابر که با طرح مشابهی از آزادی‌ها برای همگان همساز باشد، حق لغو ناشدنی یکسان دارد؛ ب) نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی به دو شرط قابل قبول هستند: ۱) باید مختص به مناصب و مقام‌هایی باشند که تحت شرایط برابری منصفانهٔ فرصت‌ها باب آن‌ها به روی همگان گشوده‌است. ۲) این نابرابری‌ها بابد بیشترین سود را برای محروم‌ترین اعضای جامعه داشته باشند (اصل تفاوت).[5]
به عقیده رالز : "نابرابری در جامعه تنها در صورتی قابل توجیه است که با اعمال آن طیف وسیع تری از گزینه های مطلوب تر به روی محرومان گشوده شود که در صورت حذفشان گزینه های یاد شده از بین خواهد رفت"[6]
لز عدالت را تبلور انصاف می‌داند و می‌گوید در وضع نخستین (original position)، که تا حدی مشابه مفهوم وضع طبیعی است، آدمیان می‌خواهند جامعهٔ مدنی تشکیل دهند و به‌ناچار روی اصولی معقول و منصفانه توافق می‌کنند. نقشی که این اصول در تفکیک حقوق، تکلیف‌ها و تقسیم مزایای اجتماعی برعهده می‌گیرد همان است که مفهوم عدالت نامیده می‌شود.

پانوشت‌ها
  1. غرایان زندی: ۱۳۸۱
  2. [Gordon, David (2008-07-28) Going Off the Rawls, The American Conservative متن پیوند]، متن اضافی.
  3. [Article by Iain King, titled Thinker at War: Rawls, published in Military History Monthly, 13 June 2014, accessed 20 November 2014. متن پیوند]، متن اضافی.
  4. Rawls: 1999, p. 3
  5. رالز: ۱۳۸۵، ص ۸۴
  6. نظریه ای در باب عدالت ، فصل پنجم : سهم های توزیعی ، ص ۳۱۵.

منابع
  • Rawls, John (1999), A Theory of Justice, 2nd ed. (1st 1971), Harvard UP.

پیوند به بیرون
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به جان رالز در ویکی‌گفتاورد موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.