میلتون فریدمن

میلتون فریدمن (به انگلیسی: Milton Friedman) (زاده ۳۱ ژوئیه، ۱۹۱۲ - درگذشته ۱۶ نوامبر، ۲۰۰۶) اقتصاددان، آماردان و نویسندهٔ آمریکایی بود که به مدت بیش از سه دهه در دانشگاه شیکاگو تدریس می‌کرد. کارهایش در زمینه‌های اقتصاد کلان، اقتصاد خرد، تاریخ و آمار اقتصاد است. در سال ٬۱۹۷۶ نوبل اقتصاد را به دلیل پژوهش بر تحلیل مصرف، نظریه و تاریخچه پولی و پیچیدگی سیاست پایدارسازی از آن خود کرد.[1] او به عنوان یکی از رهبران مکتب اقتصادی شیکاگو، تأثیر شگرفی بر برنامه پژوهشی حرفهٔ اقتصاد برجای نهاد. یک ارزیابی از اقتصاددانان فریدمن را دومین اقتصاددان محبوب قرن بیستم پس از جان مینارد کینز،[2] خواند و اکونومیست او را «اثرگذارترین اقتصاددان نیمهٔ دوم قرن بیستم… احتمالاً کل آن» توصیف کرد.[3]

میلتون فریدمن
Milton Friedman
فریدمن در ۲۰۰۴
زادهٔ۳۱ ژوئیهٔ ۱۹۱۲
بروکلین، نیویورک
درگذشت۱۶ نوامبر ۲۰۰۶ (۹۴ سال)
سان فرانسیسکو، کالیفرنیا
ملیتآمریکایی
محل تحصیل
شناخته‌شده برای
فرزنداندیوید دی فریدمن
جایزه(ها)
پیشینه علمی
رشته(های) فعالیتاقتصاد
محل کار
استاد راهنماسیمون کوزنتس
دانشجویان دکتریهری مارکوویتز
تأثیر گرفته از
امضاء
بخشی از رشته مقالات دربارهٔ
مکتب شیکاگو
جنبش‌ها
سازمان‌ها
باورها
افراد
نظریه‌ها
ایده‌ها
موضوعات مرتبط
  • درگاه سرمایه‎داری
  • درگاه:اقتصاد
  • Libertarianism Portal
  • Politics Portal
بخشی از یک مجموعه درباره اقتصاد کلان
اقتصاد کلان
مفاهیم پایع
سیاست‌ها
مدل‌ها
زمینه‌های مرتبط
مکتب‌ها
Mainstream

Heterodox
افراد
جستارهای وابسته
  • درگاه Money
  • درگاه Business
بخشی از یک مجموعه درباره
لیبرالیسم اقتصادی
مبدأها
ایده‌ها
نظریه‌ها
علم اقصتاد
جنبش‌ها
Governance
افراد
موضوعات مرتبط
  • درگاه Capitalism
  • درگاه Economics
  • درگاه Politics
از مجموعه مقاله‌های
سرمایه‌داری
مفاهیم
سرمایه • انباشت سرمایه • بانک مرکزی • قانون تجاری • قانون کمپانی‌ها • مزیت نسبی • قانون رقابت • حمایت از مصرف‌کننده • کپی‌رایت • ابرشرکت • بی‌نظمی • آزادی اقتصادی • لیبرالیسم اقتصادی • مقررات مالی • سیاست مالی • بازار آزاد • نظام قیمت آزاد • پیمان تجارت آزاد • آزادی قرارداد • جهانی‌سازی • تورم • مالکیت فکری • دست نامرئی • قانون کار • دولت با مسئولیت محدود • بازار • شیوه‌ تولید • سیاست پولی • انحصار • انحصار چند جانبه • حق انحصاری اختراع • مالکیت خصوصی • خصوصی‌سازی • تنظیم بازار • رکود اقتصادی • تورم رکودی • عرضه و تقاضا • دستمزد •
نظریه‌های اقتصادی
مکتب اتریش • مکتب شیکاگو • علم اقتصاد کلاسیک • اقتصاد کینزی • علم اقتصاد نئوکینزی • علم اقتصاد مارکسی • مکتب پول‌گرایی • علم اقتصاد نئوکلاسیکی • علم اقتصاد نهادی • علم اقتصاد نئونهادی
خاستگاه‌ها
عصر روشنگری • فئودالیسم • انقلاب صنعتی • فیزیوکراسی • مرکانتیلیسم • سرمایه‌داری اسلامی
افراد
میلتون فریدمن • فریدریش فون هایک • جان مینارد کینز • آلفرد مارشال • کارل مارکس • جان استوارت میل • لودویک فون میس • دیوید ریکاردو • جوزف شومپیتر • آدام اسمیت • تورستن وبلن • ماکس وبر
گونه‌ها
آنارکو-کاپیتالیسم • سرمایه‌داری رفاقتی • سرمایه‌داری شرکتی • سرمایه‌داری دموکراتیک • سرمایه‌داری مالی • سرمایه‌داری جهانی • سرمایه‌داری انسان‌گرا • سرمایه‌داری لیبرال • اقتصاد مختلط • سرمایه‌داری انحصاری • سرمایه‌داری نو • سرمایه‌داری اجتماعی • اقتصاد بازار اجتماعی • سرمایه‌داری اجتماعی • سرمایه‌داری انحصاری دولتی • سرمایه‌داری رفاه • سرمایه‌داری نظارتی • سرمایه‌داری پیشرفته
موضوعات مرتبط
ضدسرمایه‌داری • نقد سرمایه‌داری • مصرف‌گرایی • ناسیونالیسم شرکتی • فرهنگ سرمایه‌داری • تاریخچه • تاریخچه‌ی نظریه • چشم‌انداز سرمایه‌داری
جنبش‌ها
لیبرالیسم • طرفداری از آزادی فردی • نومحافظه‌کاری • نئو لیبرالیسم • دموکراسی اجتماعی

چالش‌های فریدمن با آنچه بعدتر نظریه «کینزی خام» (در برابر نو کینزی) خواند[4] با بازتفسیر او در دهه ۱۹۵۰ از تابع مصرف آغاز شد، و او مخالف اصلی سیاست‌های دولتی کینزی شد.[5] او در اواخر دهه ۱۹۶۰ شیوه خود را (در کنار همه جریان اصلی علم اقتصاد) استفاده‌کننده از «ابزار و زبان کینزی» و با این حال ردکننده نتیجه‌گیری‌های «ابتدایی» آن توصیف کرد.[6] طی دهه ۱۹۶۰ او مروج سیاست اقتصاد خرد جایگزین بود که «مانیتاریسم (پول گرایی)» شناخته می‌شود. نظریه او بیان می‌کرد که یک نرخ «طبیعی» بیکاری وجود دارد و استدلال می‌کرد که دولت‌ها می‌توانند اشتغال را بیشتر از این نرخ زیاد کنند (مثلاً با افزایش نیاز مجموع با ریسک شتاب دادن به تورم)[7] او استدلال می‌کرد که منحنی فیلیپس پایدار نیست و پیش‌بینی کرد که به رکود تورمی منجر خواهد شد.[8] فریدمن با وجودی که با وجود فدرال رزرو مخالف بود استدلال می‌کرد که در شرایطی که این نهاد وجود دارد، بسط دادن کوچک، ثابت ذخیره پولی تنها سیاست بخردانه است.[9]

فریدمن مشاور اقتصادی رونالد ریگان، رئیس‌جمهور جمهوریخواه ایالات متحده بود. فلسفه سیاسی او فضایل نظام اقتصادی بازار آزاد با دخالت حداقلی دولت را ستایش می‌کرد. او یک بار گفت که او بیش از همه به نقش خود در حذف سربازگیری در ایالات متحده افتخار می‌کند و این که حمایت او از حق انتخاب مدرسه منجر شد او بنیاد فریدمن برای انتخاب آموزشی را بنیان نهد. او در کتاب ۱۹۶۲ خود، سرمایه داری و آزادی، از سیاست‌هایی چون ارتش داوطلبانه، نرخ‌های مبادله آزادانه شناور، حذف مجوزهای پزشکی، مالیات بر درآمد منفی و ووشرهای آموزشی دفاع کرد.[10] ایده‌های او در خصوص سیاست پولی، مالیات گیری، خصوصی‌سازی و مقررات زدایی بر سیاست‌های دولتی، مخصوصاً در دههٔ ۱۹۸۰ اثر گذاشت. نظریه پولی او بر پاسخ فدرال رزرو بر بحران اقتصادی جهانی ۰۸–۲۰۰۷ اثر گذاشت.[11]

آثار میلتون فریدمن مشتمل بر تک نگاری‌ها، کتاب‌ها، مقالات دانشورانه، ستون‌های مجلات، برنامه‌های تلویزیونی، ویدئوها و سخنرانی‌های بسیار است و حوزه گسترده‌ای از موضوعات از اقتصاد خرد، اقتصاد کلان، تاریخ اقتصادی، و مسائل سیاست عمومی را در بر می‌گیرد. کتاب‌ها و نوشته‌های او به‌طور گسترده خوانده شده و اثر بین‌المللی داشته‌اند، از جمله بر کشورهای سابقاً استالینیست.[12][13][14][15]

زندگی

میلتون فریدمن در سال ۱۹۱۲ میلادی در خانواده‌ای فقیر در بروکلین نیویورک متولد شد. وی تحصیلات آکادمیک خود را در دانشگاه راتگرز نیوجرسی آغاز نمود. وی در سال ۱۹۴۶ موفق به دریافت مدرک دکترای اقتصاد از دانشگاه کلمبیا شد. وی سپس روانه دانشگاه شیکاگو شد و در آنجا به مدت سی سال به فعالیت‌های آکادمیک پرداخت. فریدمن در سال ۱۹۶۲ کتاب سرمایه‌داری و آزادی را منتشر نمود و در آن از هرچه کمتر شدن نقش دولت در بازار آزاد، برای ایجاد آزادی سیاسی و اجتماعی دفاع کرد.[16] وی در این کتاب، سرمایه‌داری را شرط لازم برای دستیابی به آزادی‌های سیاسی عنوان می‌کند؛ هرچند که آن را شرط کافی نمی‌داند.[17]

وی پس از کودتای شیلی، طی نامه‌ای به پینوشه مسیر صحیح سیاست‌های اقتصادی را خاطرنشان کرد. همچنین تعدادی از دانشجویان شیلیایی وی در دانشگاه شیکاگو، به مناصب مهم دولتی در شیلی دست یافتند و به پسران شیکاگو مشهور شدند. بسیاری از پسرهای شیکاگو، پس از کودتاهای نظامی در کشورهای آمریکای جنوبی، مشاوران و سردمداران اصلاحات اقتصادی فریدمنیِ این دیکتاتورهای نظامی شدند و با پشتیبانی تمام قد این نظام‌های دیکتاتوری توسط شکنجه‌ها و جنایات وحشیانه و از بین بردن مخالفان، این اصلاحات را پیش بردند. او همچنین طی سفرهایی که به چین و شیلی داشت، با مقامات این کشورها دیدار کرد. به همین دلیل، وی در طول حیات خود از سوی برخی آزادیخواهان به همکاری با دولت‌های غیردموکراتیک چین و شیلی متهم شد و مورد انتقاد قرار گرفت.[17]

او پس از بازنشستگی، به مؤسسه هوور دانشگاه استنفورد رفت تا در آنجا فعالیت‌های خود را در ارتباط بیشتر با مردم دنبال نماید. به‌طور مثال در این دوران که مقارن با اوج دوران جنگ سرد بود، توانست یک برنامه تلویزیونی در مورد ارزش آزادی اقتصادی بسازد. او همچنین در این دوره توانست با ورود به حوزه عملی، نظریات خود را در دنیای واقعی آزمایش کند. فریدمن به نیکسون، رئیس‌جمهور آمریکا مشاوره اقتصادی می‌داد و در دوران ریاست جمهوری ریگان مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور آمریکا شد. برخی، رشد مستمر اقتصادی آمریکا در دهه‌های اخیر را مرهون ایده‌های فریدمن می‌دانند. میلتون فریدمن سرانجام در نوامبر سال ۲۰۰۶ میلادی (آبان ۱۳۸۵ شمسی) درگذشت.[16]

عملکرد آکادمیک

سال‌های آغازین

فریدمن در سال ۱۹۴۰، عضویت در هیئت علمی دانشگاه ویسکانسین-مدیسن را پذیرفت ولی به خاطر اختلاف با سایر اعضای هیئت علمی در خصوص درگیر بودن آمریکا در جنگ جهانی دوم آنجا را ترک کرد. فریدمن معتقد بود آمریکا باید وارد جنگ شود.[18] در ۱۹۴۳، فریدمن به شاخهٔ پژوهش جنگ در دانشگاه کلمبیا پیوست، و در باقی ماندهٔ دورهٔ جنگ جهانی دوم در آنجا به عنوان آماردان ریاضیاتی کار کرد و بر مسائل طراحی اسلحه، تاکتیک‌های نظامی و آزمایشهای متالورژی تمرکز کرد.[18][19]

در سال ۱۹۴۵، فریدمن «درآمدها از شغل حرفه‌ای مستقل» (نوشته شده به همراه کوزنتس و کامل شده طی ۱۹۴۰) را به عنوان پایان‌نامهٔ دکترا به کلمبیا ارائه کرد. دانشگاه در سال ۱۹۴۶ به او دکترا اعطا کرد. فریدمن سال تحصیلی ۱۹۴۵–۱۹۴۶ را به تدریس در دانشگاه مینه‌سوتا (که دوستش جرج استیگلر در آن کار می‌کرد) پرداخت. در ۱۲ فوریه، ۱۹۴۵ پسرش، دیوید دی فریدمن به دنیا آمد.

دانشگاه شیکاگو
دانشگاه شیکاگو

فریدمن در ۱۹۴۶، پیشنهاد تدریس نظریهٔ اقتصادی در دانشگاه شیکاگو را پذیرفت. (جایگاهی که پس از رفتن استاد سابق جیکوب وینر به دانشگاه پرینستون ایجاد شده بود). فریدمن در ۳۰ سال بعد برای دانشگاه شیکاگو کار کرد. او در آنجا در ایجاد یک جمعیت فکری مشارکت کرد که محصولش چندین جایزهٔ نوبل بود و به‌طور جمعی به عنوان مکتب اقتصادی شیکاگو شناخته می‌شود.

در آن زمان، آرتور برنز که رئیس دفتر ملی پژوهش اقتصادی بود از فریدمن دعوت کرد دگرباره به کارکنان دفتر بپیوندد. او این دعوت را پذیرفت و مسئولیت تحقیق دفتر در خصوص نقش پول در چرخه کسب و کار بر عهده گرفت. در نتیجه، او «کارگاه پول و بانکداری» (کارگاه شیکاگو) را آغاز کرد که مروج احیای مطالعات پولی بود. در نیمهٔ دوم دهه ۱۹۴۰، فریدمن شروع به همکاری با آنا شوارتز، از تاریخدانان اقتصادی در دفتر کرد، که نهایتاً منجر به انتشار کتابی نوشتهٔ مشترک فریدمن و شوارتز به نام یک تاریخچه مالی ایالات متحده، ۱۸۶۷–۱۹۶۰ شد.

فریدمن سال تحصیلی ۱۹۵۴–۱۹۵۵ را به عنوان فلوی مهمان فولبرایت در گونویل اند کیوس کالج، کیمبریج گذراند. در آن زمان هیئت علمی اقتصاد کیمبریج به یک اکثریت کینزی، و یک اقلیت ضد کینزی تقسیم می‌شد. فریدمن گمان می‌کرد به این خاطر به فلوشیپ دعوت شده که نظراتش برای هر دو گروه کیمبریج غیرقابل پذیرش بوده‌است. بعدتر ستون‌های هفتگی او برای مجلهٔ نیوزویک (۱۹۶۶–۸۴) خوانندهٔ بسیار داشت و در بین اهالی سیاست و کسب و کار اثرگذاری فزاینده‌ای داشت.[20] از ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۸، او و پل ساموئلسون در رشته کاست‌های اقتصادی، یک مجموعهٔ آبونمانی دو هفته‌ای شرکت کردند که در آن اقتصاددانان در خصوص موضوعات اقتصادی روز به مدت هر بار نیم ساعت مباحثه می‌کردند.[21][22]

فریدمن در سال ۱۹۶۴ مشاور اقتصادی بری گلدواتر، نامزد انتخابات ریاست جمهوری از حزب جمهوریخواه بود.

بازنشستگی

در سال ۱۹۷۷، فریدمن پس از ۳۰ سال تدریس در دانشگاه شیکاگو، در سن ۶۵ سالگی بازنشسته شد. او و همسرش به سن فرانسیسکو نقل مکان کردند و او در آنجا دانشور مدعو بانک فدرال رزرو سن فرانسیسکو بود. از ۱۹۷۷ به بعد، او عضو پیوستهٔ انستیتو هووردر دانشگاه استنفورد بود. در همان سال، شبکه آزاد به انتخاب با فریدمن تماس گرفت و از او خواست برنامه‌ای تلویزیونی در خصوص فلسفهٔ اجتماعی و اقتصادی خود بسازد.

فریدمن‌ها به مدت سه سال روی این پروژه کار کردند و در طول سال ۱۹۸۰، مجموعهٔ ده قسمتی آزاد به انتخاب از پی‌بی‌اس (PBS) پخش شد. کتاب همراه این مجموعه که توسط میلتون و همسرش رز فریدمن نوشته شد، نیز با همین عنوان از کتاب‌های پرفروش غیرداستانی ۱۹۸۰ بود و به ۱۴ زبان ترجمه شده‌است.

فریدمن در جریان مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری رونالد ریگان در سال ۱۹۸۰ به عنوان مشاور غیررسمی وی فعالیت می‌کند و سپس در دولت ریگان در هیئت مشاورین اقتصادی رئیس‌جمهور فعالیت می‌کرد. به گفتهٔ الن ابنستاین، فریدمن «گوروی دولت ریگان» بود.[23] در ۱۹۸۸ او نشان ملی علوم را دریافت کرد و ریگان او را به نشان افتخار آزادی رئیس‌جمهوری مفتخر ساخت. میلتون فریدمن را یکی از اثرگذارترین اقتصاددانان قرن بیستم می‌دانند.[24][25] فریدمن در سرتاسر دهه‌های ۱۹۸۰ و ۹۰ به نوشتن ستون‌های روزنامه‌ای و حضور در تلویزیون ادامه داد. او سفرهای متعددی به اروپای شرقی و چین کرد و به دولت‌ها مشاوره داد. او سال‌ها از امنای جامعهٔ فیلادلفیا بود.[26][27][28]

جایزه نوبل در علوم اقتصادی

فریدمن جایزه نوبل اقتصاد را در سال ۱۹۷۶ به تنهایی، به خاطر «دستاوردهایش در زمینه‌های تحلیل مصرف، تاریخ و نظریهٔ پولی و به خاطر نشان دادن پیچیدگی سیاست پایدارسازی» دریافت کرد.[1]

مشارکت‌های دانشورانه

اقتصاد

او همواره از نظریهٔ بازار آزاد در اقتصاد طرفداری می‌کرد و بنیان‌گذار مکتب پولی (مونتاریسم) است.

فریدمن، یکی از اولین اقتصاددان‌هایی بود که معتقد بود برای کنترل تورم و جلوگیری از افزایش هزینه تولید منجر به رکود، متغیرهای پولی و حجم نقدینگی می‌بایست در تناسب با نرخ رشد اقتصادی قرار بگیرد.[16] فریدمن همچنین نشان داد که مصرف تابعی از درآمد است و شهروندان بر اساس پیش‌بینی درازمدت درآمد خود، رفتارهای مصرفی خود را تنظیم می‌کنند؛ بنابراین تغییرات مقطعی در درآمد، اثر فوری و جدی بر رفتار مصرفی آن‌ها ندارد. فریدمن برخلاف بسیاری از اقتصاددانان پیش از خود معتقد بود که تورم، نه تنها بیکاری را کاهش نمی‌دهد بلکه باعث رکود نیز می‌شود. به نظر فریدمن، مهم‌ترین عامل ایجاد تورم، رشد سریعتر حجم پول نسبت به مقدار واقعی تولید کالا و خدمات است. برخی از نظریات پولی میلتون فریدمن، در تقابل با نظریات جان مینارد کینز، اقتصاددان برجسته و سرشناس انگلیسی قرار دارد.

او همچنین در روش‌شناسی علم اقتصاد، معتقد بود که اقتصاد تحصیلی عبارت است از «فراهم آوردن نظامی از تصمیم‌ها که بتوان از آن‌ها برای ارائه پیش‌بینی‌های درست دربارهٔ نتایج هرگونه تغییری در اوضاع و احوال استفاده نمود. یعنی اقتصاد تحصیلی یک علم عینی مانند فیزیک است.»[16] فریدمن بهترین راهکار برای کشورهای نفت‌خیز را اعطای سهام یکسان نفتی به هر فرد بالای ۲۱ سال سن می‌دانست که حق و مسئولیت یکسانی را برای همه ساکنان کشورهای نفتی ایجاد می‌کند.[29]

نظریات سیاسی و اجتماعی

دیدگاه سیاسی فریدمن، که خودش را لیبرال کلاسیک می‌داند، بر مزایای بازار آزاد و مضرات دخالت دولت تأکید می‌کند. این دیدگاه، دیدگاه محافظه‌کاران و آزادی‌خواهان آمریکایی را شکل می‌دهد. او پیوسته بر این باور بود که اگر سرمایه‌داری یا کاپیتالیسم، یا آزادی اقتصادی، به کشورهایی که توسط دولت‌های تمامیت‌خواه اداره می‌شود شناسانده شود، آزادی سیاسی به همراه خواهد داشت. او همچنین در کتاب خود با نام سرمایه داری و آزادی از به حداقل رساندن نقش دولت در بازار آزاد دفاع کرده‌است تا جامعه بتواند به آزادی‌های سیاسی و اجتماعی دست یابد. فریدمن به آزادی نه تنها در حوزه اقتصاد، بلکه در تمام حوزه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی معتقد بود.

آمار

فریدمن در علم آمار، آزمون فریدمن را معرفی کرد.

مواضع خط مشی عمومی
بخشی از مجموعهٔ لیبرترینیسم
لیبرترینیسم
منشأها
مفاهیم
مکاتب
افراد
موضوعات
  • Anarchism v. minarchism
  • Criticisms
  • Intellectual property
  • Internal debates
  • LGBT rights
  • Objectivism
  • Political parties
  • Theories of law
موضوعات مرتبط

سربازگیری اجباری

میلتون فریدمن از حامیان ارتش داوطلبانه بود و می‌گفت که خدمت وظیفه عمومی با یک جامعهٔ آزاد ناسازگار است.»[30][31] در سرمایه‌داری و آزادی, او استدلال کرد که سربازی اجباری غیرمنصفانه و مستبدانه بوده و مردان جوان را از شکل‌دادن به زندگی خود آن طور که مناسب می‌دانند، بازمی‌دارد.[32] در دولت نیکسون او رئیس کمیته‌ای بود که تغییر به نیروی مسلح حقوق بگیر/داوطلب را بررسی می‌کرد. او بعدتر اعلام کرد که نقش او در لغو سربازگیری اجباری در آمریکا بزرگترین دستاورد او بوده‌است.[9] به هر روی، فریدمن معتقد بود که یک کشور می‌تواند، آموزش نظامی را به عنوان ذخیره‌ای در زمان جنگ، اجباری کند.[32]

سیاست خارجی

لنی ابنستاین زندگی‌نامه نویس، به حرکت تدریجی دیدگاه‌های فریدمن از یک مداخله گرا به یک سیاست خارجی محتاطانه تر اشاره کرده‌است.[33] او از درگیری آمریکا در جنگ جهانی دوم حمایت کرد و ابتدائاً از سیاست بدون مماشات علیه کمونیسم حمایت کرد، ولی به تدریج معتدل شد.[33] او با جنگ خلیج فارس و جنگ عراق مخالفت کرد.[33] در مصاحبه‌ای در بهار ۲۰۰۶، فریدمن گفت که جایگاه آمریکا در جهان با جنگ عراق تضعیف شده‌است، ولی اگر عراق کشور مستقل صلح آمیزی شود، این وضعیت ممکن است بهبود یابد.[34]

تأثیرات اندیشه‌های فریدمن

طرفداری‌های فریدمن از بازار آزاد در دورهٔ «دولت بزرگ» و مالیات‌های سنگین در دهه‌های ۱۹۴۰، ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ دیدگاه اقلیت به حساب می‌آمد. به‌مرور، نظریات او مورد قبول قرار گرفت و دههٔ ۱۹۸۰ اوج مقبولیت ایده‌های فریدمن بود. نظرات او در مورد سیاست‌های عرضهٔ پول، مالیات و خصوصی‌سازی، سیاست‌های دولت‌های دنیا را تحت تأثیر قرار داد. به‌طور ویژه در زمان رونالد ریگان در آمریکا و مارگارت تاچر در انگلستان، از ایده‌های اقتصادی او استفاده شد. ایده‌های او در سراسر جهان مورد مطالعه قرار گرفت و نقش اساسی در تغییر اقتصاد چین بازی کرد.

هنگ کنگ

فریدمن یک بار گفت، «اگر می‌خواهی سرمایه‌داریِ در عمل را ببینی، به هنگ کنگ برو.»[35] او در ۱۹۹۰ نوشت که اقتصاد هنگ کنگ شاید بهترین نمونهٔ یک اقتصاد بازار آزاد باشد.[36]

او یک ماه پیش از مرگش، در مقاله‌ای برای وال استریت ژورنال با عنوان «هنگ کنگ در اشتباه است - کاوپرتویت [اگر بود] چه می‌گفت؟» از دانلد تسانگ مسئول اجرایی هنگ کنک، به خاطر رها کردن «عدم مداخله گرایی مثبت» انتقاد کرد.[37] تسانگ بعدتر گفت او فقط شعار را به «بازار بزرگ، دولت کوچک» که در آن دولت کوچک، کمتر از ۲۰٪ جی دی پی تعریف می‌شود، بوده‌است. در مناظره‌ای بین تسانگ و رقیبش الن لیونگ، پیش از انتخابات سال ۲۰۰۷، لیونگ این مسئله را پیش کشید و تسانگ را متهم کرد فریدمن را تا حد مرگ عصبانی کرده‌است.

شیلی
نوشتار اصلی: معجزه شیلی

در ۱۹۷۵، دو سال پس از کودتای نظامی که دیکتاتور نظامی آگوستو پینوشه را به قدرت رساند و دولت سالوادور آلنده را ساقط کرد، اقتصاد شیلی دچار بحران شدیدی شد. فریدمن و آرنولد هربرگر دعوت یک بنیاد خصوصی شیلیایی را برای بازدید از شیلی و سخنرانی دربارهٔ اصول آزادی اقتصادی پذیرفتند.[38] او هفت روز را در شیلی به سر برد و رشته سخنرانی‌هایی در دانشگاه کاتولیک شیلی و دانشگاه ملی شیلی ایراد کرد. عنوان یکی از سخنرانی‌ها «شکنندگی آزادی» بود و موضوع آن به گفتهٔ فریدمن «تهدید آزادی توسط یک دولت متمرکز نظامی» بود.[39]

در جریان این بازدید فریدمن با پینوشه ملاقات کرد، و پینوشه از فریدمن نظرش را دربارهٔ وضعیت و سیاست‌های اقتصادی شیلی پرسید.

فریدمن در نامه‌ای در پاسخ به درخواست پینوشه، «مشکلات کلیدی اقتصادی شیلی را به وضوح تورم، و ترویج یک اقتصاد بازار اجتماعی سالم» دانست.[40] او اعلام کرد که تنها راه پایان دادن به تورم، کاهش شدید نرخ افزایش حجم پول است و این که کاستن از هزینه کرد دولت مطلوبترین راه کاستن از کسری بودجه مالی است زیرا بخش خصوصی را با پایه گذاشتن یک رشد اقتصادی سالم تقویت می‌کند.[40]

افتخارات

میلتون فریدمن در سال ۱۹۷۶ موفق به دریافت جایزه نوبل اقتصاد شد. این جایزه به خاطر موفقیت‌هایش در زمینهٔ تحلیل مصرف، تاریخ و نظریهٔ عرضهٔ پول و همچنین نمایش پیچیدگی‌های سیاست‌های اقتصادی ثبات‌سازی به وی اهدا شد.[41]

هفته نامهٔ اکونومیست (The Economist) از او به عنوان «تأثیرگذارترین اقتصاددان نیمهٔ دوم قرن بیستم… و حتی شاید تمامی آن» نام می‌برد.[42]

پانویس
  1. "Milton Friedman on nobelprize.org". Nobel Prize. 1976. Retrieved February 20, 2008.
  2. Davis, William L, Bob Figgins, David Hedengren, and Daniel B. Klein. "Economic Professors' Favorite Economic Thinkers, Journals, and Blogs", Econ Journal Watch 8(2): 126–146, May 2011.
  3. "Milton Friedman, a giant among economists". The Economist. November 23, 2006. Retrieved February 20, 2008.
  4. "Milton Friedman". Commanding Heights. PBS. October 1, 2000. Retrieved September 19, 2011.
  5. «Milton Friedman—Economist as Public Intellectual». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ مه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۹ اوت ۲۰۱۳.
  6. Mark Skousen (2009-02-28). The Making of Modern Economics: The Lives and Ideas of the Great Thinkers. M.E. Sharpe. p. 407. ISBN 0-7656-2227-0.
  7. Among macroeconomists, the "natural" rate has been increasingly replaced by James Tobin's NAIRU, the non-accelerating inflation rate of unemployment, which is seen as having fewer normative connotations.
  8. Nobel prize winner Paul Krugman stated that, "In 1968 in one of the decisive intellectual achievements of postwar economics, Friedman not only showed why the apparent tradeoff embodied in the idea of the Phillips curve was wrong; he also predicted the emergence of combined inflation and high unemployment...dubbed ‘stagflation. ” Paul Krugman, Peddling Prosperity: Economic Sense and Nonsense in an Age of Diminished Expectations (1995) p 43 online
  9. Doherty, Brian (June 1, 1995). "Best of Both Worlds". Reason Magazine. Retrieved October 24, 2009
  10. Milton Friedman (1912–2006)
  11. Bullock, Penn (November 17, 2009). "Bernanke's Philosopher". Reason Magazine. Retrieved February 4, 2010
  12. "Capitalism and Friedman" (editorial), The Wall Street Journal November 17, 2006
  13. واتسلاو کلاوس (January 29, 2007). "Remarks at Milton Friedman Memorial Service". Archived from the original on 2 July 2007. Retrieved August 22, 2008.
  14. Johan Norberg, Defaming Milton Friedman: Naomi Klein's disastrous yet popular polemic against the great free market economist, Reason Magazine, Washington, D.C. , Oct. 2008
  15. Friedman 1999, p. 506
  16. غفارزاده، شهروند امروز
  17. الحسینی، مهرنامه
  18. "Milton Friedman Biography - Academy of Achievement". Achievement.org. Archived from the original on 3 January 2006. Retrieved 2014-04-22.
  19. Philip Mirowski (2002). Machine Dreams: Economics Becomes a Cyborg Science. Cambridge University Press. pp. 202–3. ISBN 978-0-521-77526-7.
  20. CATO, "Letter from Washington," National Review, September 19, 1980, Vol. 32 Issue 19, p. 1119
  21. «Rose and Milton Friedman». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۵ دسامبر ۲۰۱۴.
  22. Inventory of the Paul A. Samuelson Papers, 1933–2010 and undated | Finding Aids | Rubenstein Library
  23. Ebenstein (2007). Milton Friedman: A Biography. p. 208.
  24. "Milton Friedman: An enduring legacy". The Economist. November 17, 2006. Retrieved February 20, 2008.
  25. Sullivan, Patricia (November 17, 2006). "Economist Touted Laissez-Faire Policy". The Washington Post. Retrieved February 20, 2008.
  26. Milton Friedman – Biography | Cato Institute
  27. «Trustees». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ اوت ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۵.
  28. «Milton Friedman». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ اوت ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۵.
  29. مرگ اقتصاددان بزرگ حامی بازار آزاد وبگاه همشهری آنلاین
  30. Milton Friedman (1991). The War on Drugs. America's Drug Forum.
  31. Rostker, Bernard (2006). I Want You!: The Evolution of the All-Volunteer Force. Rand Corporation. p. 4. ISBN 978-0-8330-3895-1.
  32. Friedman, Milton (November 15, 2002). Capitalism and Freedom. University Of Chicago Press. p. 36.
  33. Ebenstein, Lanny (2007). Milton Friedman: a biography. New York: St. Martin's Press. pp. 231–232. ISBN 978-0-230-60409-4.
  34. Ebenstein, Lanny (2007). Milton Friedman: a biography. New York: St. Martin's Press. p. 243. ISBN 978-0-230-60409-4.
  35. Ingdahl, Waldemar (March 22, 2007). "Real Virtuality". The American. Archived from the original on 3 October 2014. Retrieved February 20, 2008.
  36. Friedman, Milton; Friedman, Rose (1990). Free to Choose: A Personal Statement. Harvest Books. p. 34. ISBN 0-15-633460-7.
  37. Friedman, Milton (October 6, 2006). "Dr. Milton Friedman". Opinion Journal. Retrieved February 20, 2008.
  38. Letter from Arnold Harberger to Stig Ramel as reprinted in the Wall Street Journal 12/10/1976, and in Two Lucky People: Memoirs By Milton Friedman, Rose D. Friedman. Appendix A, pp. 598–599. Accessible at books.google.com
  39. Milton Friedman (August 31, 1984). Iceland Television Debate (Flash Video) (Television production). Reykjavík: Icelandic State Television. Event occurs at 009:48:00. Retrieved June 27, 2010.
  40. [http:// Two Lucky People: Memoirs By Milton Friedman, Rose D. Friedman. Appendix A, pp. 591–593. Letter from Friedman to Pinochet, April 21, 1975.]
  41. برنده جایزه نوبل
  42. اکونومیست

جستارهای وابسته

منابع

پیوند به بیرون
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به میلتون فریدمن در ویکی‌گفتاورد موجود است.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ میلتون فریدمن موجود است.
ویدئوها
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.