نوکانتی

نوکانتی (آلمانی: Neukantianismus) یا نئوکانت‌گرایی یا نوکانتیسم اشاره به گونه‌ای از احیاء فلسفه برپایهٔ خطوطی است که به‌دستِ امانوئل کانت در قرنِ هجدهم پایه‌گذاری شده بود و به‌دنبالِ شناختِ ارزش‌ها، نیکی و زیبایی است. جریان‌های نوکانتی یکی از نحله‌های موجود در فلسفهٔ قاره‌ای است.

تاریخچه

در آغاز، اندیشمندانِ نوکانتی گروهِ یکپارچه‌ای را تشکیل نمی‌دادند بلکه نمایندهٔ واکنش‌های بسیار و متفاوت نسبت به مواضعِ فلسفیِ غالب در آلمانِ پیرامونِ میانهٔ قرن نوزدهم و به‌ویژه ایدئالیسم هگلی، طبیعت گرایی، یکتاگرایی و ماده گرایی بودند که بیشتر در آثارِ بوخنر، هایکل، فوگت و دیگران دیده می‌شد.

طی این دوران که مشخصهٔ آن هرج و مرجِ اعتقادات بود، بازگشت به ایده‌های کانت و استفاده از آن‌ها در نظرِ بسیاری از فیلسوفان، راهکاری امیدبخش به‌نظر می‌رسید با این حال هیچ گرایشِ فلسفیِ روشنی که در میانِ همهٔ آن‌ها مشترک باشد وجود نداشت.

جریان‌های نوکانتی

جریان‌های نوکانتی به سه دسته تقسیم می‌شوند:[1]

  1. مکتبِ ماربورگ که بر نقدِ اوّلِ کانت تأکید داشت و تا حدودی به پوزیتیویسم نزدیک بود. از سردمدارانِ آن هرمان کوهن، ارنست کسیرر و ناتروپ را نام برد.[1]
  2. مکتبِ بادِن که بر نظریه ارزش‌های کانت و نقدِ دوم تأکید دارد و در نتیجه از پوزیتیویسم دور است. از سردمدارانِ آن می‌توان ویندلباند، ریکرت و لاسک را نام برد.[1]
  3. جریانِ سوم توسطِ برونو باخ در نوکانتی‌ها پدید آمد که جریانِ اخلاقی است و بر نقدِ سوم متمرکز بود.[1]

فیلسوفانِ نوکانتیِ مشهور

اندیشمندانِ وابسته به نوکانتی

پانویس

  1. خاتمی محمود، مدخل فلسفه غربی معاصر، به اهتمام مریم سادات، 1386، نشر علم، ص 31
  2. Georg Lukács: Neo-Kantian Aesthetics, Stanford Encyclopedia of Philosophy

پیوند به بیرون

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به نوکانتی در ویکی‌گفتاورد موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.