فلسفه مصر باستان
از فلسفه مصر باستان تقریبا هیچ چیز شناخته شده نیست بجز دستاوردها و آثار فكری اندکی؛ با این وجود بررسی و تحليل همان آثار نشان می‌دهد كه در مشرق زمين قرن‌ها قبل از پيدايش فلسفه در يونان باستان، ديدگاه و نگرش فلسفی وجود داشته و فلاسفه مصر با اينكه به شهرت افلاطون يا ارسطو نمی‌باشند و فاصله‌ای بيش از دوهزار سال با اين انديشمندان دارند؛ اما رويكرد و نظريات مفيد و در خور توجهی را ارائه داده‌اند. با ذکر این مطلب بسیاری از محققان معتقدند فلسفه یونان باستان ریشه‌هایش را در مصر داشته است، ایشان همچنین بر این اعتقادند که مصر نفوذ اندکی بر فلسفه‌های اروپا و آسیا داشته است.
| تاریخ فلسفه |
|---|
 |
| بر پایهٔ تمدن و مکان |
| بر پایه دین |
|
| بر پایه دوره و زمان |
| بر پایه افراد شاخص |
| بر پایه مکتب |
| بر پایه روش فلسفی |
|
 درگاه فلسفه |
قدیمی‌ترین اثر فلسفی مصر که مربوط به تقریبا ۲۵ قرن پیش از میلاد[1] است توسط فیلسوف مصر باستان پتاه‌هتپ (اواخر قرن ۲۵ و اوایل قرن ۲۴ پیش‌ازمیلاد) نوشته شده‌است، ویل این اثر جامع در مورد رفتار اخلاقی و فلسفه اخلاق، تحت عنوان تعلیم‌های پتاه‌هتپ (The Maxims of Ptahhotep) شناخته شده‌است. این اثر؛ که معتقدند توسط نوه‌اش با نام پتاه‌هتب چفی (Ptahhotep Tshefi) گردآوری شده؛ یک سری از ۳۷ نامه یا ماکسیم خطاب به پسرش، آخت‌هتپ (Akhethotep) می باشد؛ که درباره موضوعاتی همانند رفتار هرروزه و روال‌های اخلاقی صحبت می‌کند.
ویژگی‌ها
فلسفه مصر باستان به عنوان آغاز فلسفه، توسط یونانیان باستان اعتبار یافت.
فلسفه مصر باستان به شدت به رفتار مناسب و همچنین عدالت توجه داشت. بسیاری از متون این فلسفه به خوانندگان خود توضیح می‌داد که چگونه رفتار نمایند.
انعطاف‌پذیر بودن، عمل گرا بودن و توجه کردن به احساسات از ویژگی‌های این فلسفه محسوب می‌شود.[2]
فلسفه بدبینی
بدبينی فلسفی جديدی نيست. در مصر باستان هم بدبينی وجود داشته‌است. ايپوور رهبر و پيشوای فلسفه بدبينی بوده‌است. اين حكيم معروف، از اعماق وجود فرياد می‌زده است که:
«ای كاش بشر نابود می‌شد؛ ای كاش نطفه منعقد نمی‌گشت و كسی متولد نمی‌شد.»
اين فيلسوف ظاهراً اولين حكيمی بوده‌است كه نسبت به تمدن بشر اظهار بدبينی می‌كرده و طرفدار نابودی بشر بوده‌است. ديدگاه و رويكردهای بدبينانه او نسبت به زمان خود شگفت انگيز است.[3]
جستارهای وابسته
پانویس
- به گفت ویل دورانت «ظاهرا قدمت اثر وی به ۲۸۸۰ پیش‌ازمیلاد برمی‌گردد»، ولی بیش‌تر مورخان پتاه‌هتپ را متعلق به چندین قرن پس از آن تاریخ می دانند. Lutz, D.W. & Desta, I.H. Philos. of Manag. (2013) 12: 1. https://doi.org/10.5840/pom20131228، صفحه ۱
- Bleiberg, Edward (2005). "Ancient Egypt 2675-332 B.C.E. : Philosophy". In Bleiberg, Edward; et al. Arts and Humanities Through the Eras. Vol. 1: Ancient Egypt 2675-332 B.C.E. Detroit: Gale. pp. 182–197.
|access-date=requires|url=(help) - روزنامه رسالت چاپ ۲۹ تیر ۱۳۹۱
منابع
- فلسفه شرق نویسنده مهرداد مهرين.
- تاريخ ملل شرق و يونان نویسنده آلبر ماله.
- تاريخ تمدن نویسنده ويل دورانت.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Ancient Egyptian philosophy». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳ دسامبر ۲۰۱۸.
 | ||
 رده  ویکی‌پروژهٔ مصر باستان | ||