دین سکایی

دین سکایی نامی است برای اسطوره‌ها، آیین‌ها، و باورهای سکاها که مردمانی ایرانی‌تبار بودند و در روزگار کهن اروپا بر آسیای مرکزی و استپ‌های دریای کاسپین-سیاه در اروپای خاوری چیره شدند.

گزیده‌ای از نگاره‌های سنگ یادبودهای سکایی، از ۶۰۰ پیش تا ۳۰۰ پس از میلاد. بسیاری از آنها جنگجویانی با جام شاخی در دست راست را نشان می‌دهد که گمان می‌رود نمایندهٔ به خاک سپرده شدگان در گورپشته باشند.

این دین شباهت زیادی به دین یونان باستان دارد و تحت تاثیر آن قرار گرفته است این دین با دین آریاییان پیش و پس از ورود به ایران تفاوت هایی دارد و شبیه آن نیست [1]

نوشته‌های هرودوت، تاریخ‌دان و مردم‌نگار یونانی سدهٔ ۵ پیش از میلاد، سرچشمهٔ اندک دانسته‌های ما از این دین باستانی است. گمان می‌رود دین سکایی با دین کهن‌تر از خود، کیش کهن آریایی، در پیوند بوده و بر اسطوره‌های پس از خود همچون اسلاو، ترک، و مجار و نیز بر اساطیر آسی و برخی زبان‌های ایرانی خاوری هم‌روزگار خود تأثیر گذاشته باشد.

هرکول اولین سکا

 
به گفته هرودوت سکاها بر این باور بودند که همه آنها از نسل پهلوانی به نام هراکلس یا همان هرکول پسر زئوس می باشد. [2]

زمینه‌های باستان‌شناختی

مرحلهٔ اولیهٔ باستان‌شناسی، نشان از قربانی کردن اسب هنگام مراسم تدفین است؛ به‌ویژه تدفین با ارابه. گورهایی با اسب از دوران مس سنگی به‌خوبی باقی مانده‌است. هرودوت قربانی کردن اسب‌ها در دورهٔ پادشاهی سکاها را توصیف می‌کند. گورهای منطقهٔ کورگان در دوران آهن شامل صدها اسب بوده‌است.

انجمن خدایان

به گفته هرودوت، سکاها هفت خدا و ایزدبانو (هِپتاد) را پرستش می کردند،که او آن‌ها را با خدایان کلاسیک یونان تفسیر و برابر کرده‌است.او به هشت خدا به‌طور خاص اشاره کرده‌است. هشت خدا توسط سکاهای سلطنتی پرستش میشد، و نام هفت تای آن‌ها به شرح زیراست:

قربانی

حالت قربانی سکاها به نظر هرودوت، ساده است. قربانیان شامل انواع دام میشد که معتبرترینشان اسب بود. از سوی دیگر خوک‌ها هرگز قربانی نمی‌شدند، ظاهراً سکاها میلی به داشتن خوک در سرزمین خود نداشتند. توصیف شیوه قربانی کردن توسط سکاها به شرح هرودوت چنین است:

«قربانی می ایستد و پاهای پیشینش را می بندند، و کشیش برای قربانی کردن پشت قربانی می ایستد، و با کشیدن ریسمان جانور را می اندازند؛ او به خدا می گوید چه کسی قربانی کرد و سپس ریسمان را یک بار دور گردن قربانی می پیچد، و با قرار دادن یک چوب کوچک بین طناب و گردن قربانی و فشار آن قربانی را خفه می کند.بدون هیچ روشنایی آتش یا نوشیدن شراب. و هنگامه که آن را خفه کردند پوست قربانی را می کندند.او با آن جوش و خروش ادامه می دهد.هنگامی که گوشت آبپز شد اولین بخش از آن را به او (کشیش) می دهند.»

پرستش «آگین»

اگرچه ظاهراً تابیتی مهم‌ترین خدا در مذهب سکاها بود، پرستش آگین بنا به اشاره هرودوت جایگاه خاصی داشته‌است.

جستارهای وابسته

منابع
  1. «تفاوت دین آریاییان با یونانیان و سکاها».
  2. کتاب تواریخ هرودوت.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.