پیوه ژن
پیوه ژن روستایی در دهستان پیوه ژن بخش احمدآباد شهرستان مشهد استان خراسان رضوی ایران است.
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان رضوی |
| شهرستان | مشهد |
| بخش | بخش احمدآباد |
| دهستان | پیوه ژن |
| نام محلی | پیوه ژن |
| نام‌های قدیمی | پایاب ژن |
  پیوه ژن | |
| مردم | |
| جمعیت | ۷۳۳ نفر (سرشماری ۹۵) |
| رشد جمعیت | ۱۰٪+ (۵سال) |
| اطلاعات روستایی | |
| کد آماری | ۱۶۳۱۴۱ |
| وبگاه رسمی | www.pivezhan.ir |
تاریخ و قدمت روستا:
دکتر الهام پسندیده استاد دانشگاه تاریخ‌نویس با توجه به تحقیقات میدانی که از این روستا به عمل آورده است که در کتاب خود نیز به چاپ رسانده قدمت این روستا را به 6300 سال قبل تخمین زده است
همچنین در کتاب هفت خاتون هفت قلعه نوشته دکتر باستانی پاریزی که تحقیقات زیادی در باره آناهیتا الهه معبد زرتشت شده‌است در صفحه 270 اینچنین نام پیوه ژن توصیف شده‌است: پیوه ژن هیچ ربطی به بیوه زن ندارد و این فقط تلفظ اشتباه آمیانه بوده‌است و نام اصلی پیوه ژن را طبق مطالعات و تحقیقات اینطور بوده‌است
پیوه ژن از دو کلمه ترکیبی به نام پایاب + ژن تشکیل شده‌است که معنی آن در ایران باستان چشمه و ژن هم به معنی زن بوده‌است که در کتب موجود در آستان قدس رضوی اینطور آماده است آناهیتا الهه معبد زرتشت برای غسل به چشمه این روستا می آمده که وجود قبرستان زرتشتیان در روستا گواه بر تاریخ پر قدمت این رو ستا است.
جاذبه‌های گردشگری
در دامنه‌های کوه بینالود در ۶۵ کیلومتری شهر مشهد روستای زیبا و دیدنی به نام پیوه ژن در ارتفاع ۱۷۲۰ متری از سطح دریا و با حدود …… جمعیت قرار دارد که به خاطر موقعیت و زیبایی‌هایش طبیعت دوستان فراوانی را به خود جلب می‌کند. روستای ییلاقی پیوه ژن با مردمانی نیک‌سیرت و مهربان، از توابع بخش احمدآباد شهرستان مشهد است.
روستای زیبا، سرسبز و تماشایی پیوه ژن که با زیبایی‌هایش هر نگاهی را افسون می‌کند و با آرامشش برای گردشگران لحظات فراموش‌نشدنی را به ارمغان می‌آورد، پیوه ژن به علت قرار گرفتن در کوه‌های بینالود دارای ۶۱ قنات و ۲۲ چشمه است. کار و پیشه مردمان آن باغداری، پرورش دام و طیور و صنایع‌دستی است و یکی از مهم‌ترین محصولات باغات سرسبز این روستا که شهرت جهانی دارد و در کتاب‌های مختلف بانام همین روستا آمده است آلوبخاراست که در کنار سایر محصولات باغی باکیفیت همانند سیب، گلابی، گیلاس، آلبالو، انگور، گردو و … کشت و کار می‌گردد.
این روستا همه‌چیزش متفاوت است، جایی که به هنگام صبح با نوازش دست گرم خورشید می‌شود چشم‌باز کرد و تا به هنگام غروب رهسپار کوچه‌پس‌کوچه‌هایش شد و با هر قدم می‌توان جاذبه‌های تازه را کشف و از آن لذت برد. در این روستا هر دقیقه‌اش از کار و تلاش پر است و عشق در ثانیه ثانیه‌اش جریان دارد. مهربانی و محبت با چاشنی لبخند درمی‌آمیزد تا زیباترین چهره‌ها درپیش رویتان قرار گیرد.
جاذبه‌های مذهبی
این روستا همچون نگینی بر دامنه‌های بینالود علاوه بر جاذبه‌های گردشگری ازنظر جنبه‌های مذهبی نیز حائز اهمیت و مورد توجه دوستداران اهل‌بیت است. شخصیت‌های مدفون در بنای امام‌زادگان هاشم و محتشم(ع) می‌باشد که نسبت این دو امامزاده بزرگوار به نوادگان امام سجاد و فرزندان اظهر بن امام زین‌العابدین (ع) می‌رسد.
همچنین برگزاری بزرگترین مراسم تعزیه خوانی در شهرستان مشهد و ثبت آیین خیمه پوشان خیمه حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام از جاذبه‌های مذهبی این روستا می‌باشد.
تاریخ پیوه ژن
عده‌ای قدمت این روستا را به زمان ترکان غزنوی نسبت می‌دهند و برخی قدمت آن را هم‌زمان با ورود امام رضا (ع) می‌دانند. دکتر پسندیده در کتاب تاریخ خود تاریخ پیوه ژن را به ۶ هزار و ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح نسبت می‌دهد. اسناد موجود دربارهٔ مرمت حمام تاریخی روستا که به حدود ۴۰۰ سال پیش می‌رسد و هم‌زمان با مرمت مسجد جامع با دستور شاه حسین صفوی صورت گرفته نیز موجود است. هم‌اکنون حمام پیوه ژن جزء آثار ملی ثبت‌شده می‌باشد. این روستا به خاطر مقبره دو امامزاده و نیز مسجد جامع تاریخی واقع در آن، وقفیات بسیار زیادی دارد. سنگ نصب‌شده وقفیات پیوه ژن در حرم امام رضا (ع) و کشفیات سکه‌های قدیمی مربوط به ولیعهدی امام رضا (ع) در دوره مأمون عباسی از نکات بارز این روستاست.
وجه‌تسمیه
کلمه پیوه ژن از دو بخش پایاب +ژن تشکیل‌شده‌است که پایا به معنی چشمه و ژن به معنی زن است که گفته می‌شود آناهیتا الهه معبد زرتشت به‌منظور غسل به این مکان می‌آمده است که این نظریه در کتاب‌های موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی مستند می‌باشند و نیز وجود قبرستان زرتشتیان در ابتدای این روستا گواه دیگری بر تاریخ پر قدمت آن است.
پیوه ژن دهکده جواهر
یکی از مشخصاتی که باعث معروفیت پیوه ژن شده‌است، اشتغال تعداد زیادی از افراد این روستا در صنف طلا، جواهر و نقره است به‌طوری‌که می‌توان گفت پیوه ژن مهد اساتید جواهرسازی است. مرحوم محمدعلی آموزگار فرزند حاج‌آقا آموزگار (جناب میرزا) اولین استاد و هنرمندی بود که در دهه ۴۰ وارد حرفه‌ای جواهرسازی گردید و در زمینه ساخت طراحی قلم زنی و خطاطی بر روی طلا و انواع نگین سرآمد بود و بواسطه ایشان دیگر هنرمندان این روستا همانند حاج اسماعیلی عبداللهی اولین مخراج کار پیوه ژنی و استاداین حرفه نیز وارد این عرصه شغلی شده و هنر ناب خود را به تمام کشور عرضه نمودند.حضور این اساتید در این حرفه باعث گرایش و علاقه جوانان روستا به این هنر صنعت شد و مشهد و تهران را برای آموزش انتخاب نمودند. اکنون بیش از ۵۰ سال است که پیوه ژنی‌ها به این حرفه اشتغال دارند و در تمام رشته‌های آن صاحب‌نظر بوده و اساتید بنامی را به جامعه معرفی نموده‌اند. به‌طوری‌که می‌توان به جرات گفت از استخراجطلاگرفته تا قالب‌سازی، جواهرسازی کاردست، کارگاه‌های ریخته‌گری متعدد و بنام، مخراج کاران و مرصعکاران زبردست، آبکاری، تاجران سنگ و ویزیتورهای قدرتمند، طراحی جواهرات، دستگاه پرینتر سه‌بعدی، فروش ابزار و طلافروشان و جواهرفروشان به نام فرزندان پیوه ژن که هر یک سرآمد صنف خود گردیده‌اند.
کرد
پیوه ژن دهکده جواهر
مشهد- ایرنا- 'پیوه ژن' روستایی است در فاصله 60 کیلومتری غرب مشهد که نه تنها همه ساکنانش طی نیم قرن گذشته تاکنون در مشاغل مربوط به ساخت طلا و جواهر فعالیت دارند بلکه حتی بسیاری از فعالان همین عرصه در تهران و مشهد اهل پیوه ژن هستند.طبق آخرین آماری که کانون ملی جواهرات ایران گرفته‌است ۸۵ درصد از جواهر سازهای مشهدی و ۳۵ درصد از جواهر سازهای تهران از اهالی این روستا می‌باشند طوری که پیوه ژنی‌ها در شهر تهران یک حسینیه به نام حسینیه پیوه ژنی‌های مقیم تهران دارند به‌طور کلی این جور می‌شود گفت قلب تپنده صنعت جواهر سازی ایران در دل رشته کوه‌های بینالود می‌تپد و پیوه ژن مهد اساتید جواهر ساز می‌باشد.
امکانات روستا
از لحاظ امکاناتی در این روستا می‌توان به ۱۱ سویت آماده در کنار بقعهٔ امام زادگان هاشم و محتشم روستا پیوه ژن قرار دارد اشاره کرد که این ۱۱ سوئیت مبله فول امکانات می‌باشد
همچنین خانه بوم گردی داخل روستا، رستوران و کافه و امکاناتی شامل جاده آستفالت مشخص، آب آشامیدنی لوله کشی، برق، گاز، تلفن ثابت، و همچنین همراه اول و ایرانسل و نیز اینترنت گوشی، مدرسه، دوره اول و دوم مهد کودک، خانه بهداشت و بهرورز مستقل در روستا، کانون فرهنگی و ورزشی قسمتی از امکانات روستا پیوه ژن می‌باشد.
همچنین دو کمپ استراحت کوه نوردان نیز در دل رشته کوه‌های بینالود از طرف اهالی ساخته شده‌است.
جمعیت
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۷۳۳ نفر (در ۲۸۷ خانوار) بوده‌است.[1]
| جمعیت تاریخی | ||
|---|---|---|
| سال | جمعیت | ±% |
| ۱۳۸۵ | ۸۹۱ | — |
| ۱۳۹۰ | ۶۶۸ | −۲۵٪ |
| ۱۳۹۵ | ۷۳۳ | +۹٫۷٪ |
منابع
کتاب گذری بر بخش احمد آباد نوشته دکتر الهام پسندیده
کتاب نیشابور شهر فیروزه تألیف فریدون گرایلی صفحه 206
کتاب هفت خوان هفت قلعه تألیف دکتر باستانی پاریزی صفحه 270
- «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.