چالچیوتلیکوئه

در اساطیر آزتک، چالچیوتلیکوئه، که همچنین با عنوان چالکیوتولیکوئه و چالچیوئی تولیکوئه (به معنای زنی با دامنی از یشم سبز) نیز شناخته می‌شود، ایزدبانوی آزتکی دریاچه ها، رودخانه ها، دریاها، رود ها، نهرها، و آبهای افقی و همینطور ایزدبانوی طوفان ها، و غسل تعمید بود.[1]

مجسمه سنگی چالیچوتلیکوئه، در موزه آمریکای لاتین واقع در مادرید، اسپانیا

معرفی

شهرت جهانی این ایزدبانو، از زمانی بود که از احترام اسپانیایی‌های فاتح، برخوردار گردید. او چهره‌ای مهم در میان خدایان آزتک در دوران پس از دورۀ کلاسیک (دوره پساکلاسیک) و در تمدن‌های مرکزی مکزیک محسوب شده‌است.

چالچیوتلیکوئه همچنین حامی کودکان تازه متولد شده و نوزادان در موقع زایمان به‌شمار می رفت. تلاکس کالان‌ها یا همان تلاسکالاها، که دشمنان آزتک‌ها محسوب می شدند نیز، این ایزدبانو را، ماتلال کوئیتل می نامیدند.[1]

شرح

چالچالچیوتلیکوئه، یا: بانویی با دامنی از یشم، الهه آب رودخانه‌ها و آب ساکن است. وی همسر ایزد باران و آذرخش، موسوم به تلالوک بود.[2]

بنابر افسانه ای، ایزدبانوی آب یعنی چالچیوتلیکوئه، خواهر تلالوک [و نه همسر او] بوده‌است. پس از آن که تسکاتلیپوکا همسرش را ربود، همسر دیگری به نام دامن سبز [که همان چالچیوتلیکوئه است]، اختیار کرد که نام پیشین کوه تلاسکالا نیز بود.[3]

چالچیوتولیکوئه ایزدبانوی دریا نیز هست و از ویژگی‌های این الهه، نوار آبی و سفید رنگ با دو منگولۀ بزرگ است که از دو سوی صورتش آویخته شده‌است. با توجه به منابعی که در دست می‌باشد، قبایل کهن تر ناوا در شرق و جنوب دره‌های مکزیک، وی را با شوچیکتسال (گل ایستاده، همسر اول تلالوک)، ایزدبانوی عشق و گل ها، یکی می دانستند.[4]

پانویس

1. مشارکت کنندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی در ۶ اکتبر ۲۰۱۰
2. آفرینش در اساطیر آمریکا، سیدحسن حسینی(آصف)، چاپ اول، صفحه: 51
3. آفرینش در اساطیر آمریکا، سیدحسن حسینی(آصف)، چاپ اول، صفحه: 57
4. آفرینش در اساطیر آمریکا، سیدحسن حسینی(آصف)، چاپ اول، صفحه: 57 و 58

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Chalchiuhtlicue». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۶ اکتبر ۲۰۱۰.
• سیدحسن حسینی(آصف) (۱۳۸۳)، آفرینش در اساطیر آمریکا، قم: نشر ادیان، شابک ۹۶۴-۹۵۲۹۵-۱-۹